Denk nou eens positief, ouwe lul
Uitgaan van eigen kracht, zoveel mogelijk zelf doen en meedoen naar vermogen lijken positieve uitgangspunten. Het leidt echter tot het dolgedraaide enthousiasme over ondernemerschap en eigen verantwoordelijkheid waaraan velen niet kunnen voldoen. Maar dat wel moeten, want de wereld is nu eenmaal een gegeven, dus jij moet veranderen. Het voorbeeld van Schiphol is kenmerkend voor hoe tegen de werkloosheid wordt aangekeken. De oudere werkzoekenden zijn het probleem, krijgen een les in zelfdisciplinering: moeten zich activeren, eigen verantwoordelijkheid nemen en hun vitaliteit op orde brengen. Mocht een werkgever daaraan behoefte hebben, dan moeten zij zich flexibel kunnen aanbieden. De oudere werkzoekende is maakbaar tot een gedisciplineerde werknemer. En niet alleen mentaal, maar ook lichamelijk. De veroudering van het lichaam moet tegengegaan worden en het is de verantwoordelijkheid van de werkloze zelf om te zorgen dat haar/zijn lichaam voldoet aan de eisen die werkgevers stellen. Denk als een ondernemer, wees vitaal als een jongere. Zo worden maatschappelijke problemen (werkloosheid en discriminatie van ouderen) geïndividualiseerd en vervalt iedere vorm van verantwoordelijkheid voor werkgevers en overheid. Een bijkomend probleem dat nog om een oplossing vraagt, is dat werkgevers vooroordelen hebben en ouderen die daar nadeel van ondervinden zich daar terdege van bewust zijn. De oudere werkzoekenden hebben dikwijls al tientallen of meer sollicitaties achter de rug op meer en minder relevante functies, zonder uitnodiging voor een gesprek, zonder resultaat. De oplossing wordt gezocht bij de ouderen zelf: zij moeten optimistisch en vitaal zijn, dan komt het vanzelf wel goed. Het gehele individu met zijn emoties, een eigen leven en hechting aan het arbeidsverleden moet veranderen en tegelijkertijd gemobiliseerd worden om de precaire arbeidsmarktpositie met slechts kansen op onderbetaald werk te accepteren. Werkzoekenden moeten leren omgaan met structurele onzekerheden, want daar zal weinig aan veranderen. En tegelijkertijd leren optimistisch te zijn over de toekomst. Motto: leren te denken in kansen en mogelijkheden, zelf aan de slag gaan door positief te denken en te doen. De realiteit doet er niet toe. Ook al behoor je bij de grote groep werkenden met burn-out klachten (bijna 20 procent), het ligt niet aan het werk, jij moet veranderen.
Joop Zinsmeister in Denk nou eens positief, ouwe lul (Solidariteit.nl)