Discussie over open brief aan Rekening Retour
Het platform Rekening Retour, met daarin onder meer Doorbraak, organiseert op 23 oktober een manifestatie tegen de komende bezuinigingen. De oproep voor de actie schoot drie anarchistische groepjes uit Utrecht in het verkeerde keelgat. Ze waren van plan geweest om zich bij het platform aan te sluiten, maar door die oproep is hun “aanvankelijke enthousiasme echter omgeslagen in stevige teleurstelling”. Zo schreven ze in een open brief die tot allerlei discussies leidde.
Het Anarchistisch Kollektief Utrecht, de Anarchistische Anti-deportatie Groep Utrecht en de Werkgroep Stop Deportaties publiceerden hun brief op 16 september. Ook op de website van Doorbraak werd hij gepost. De kern van hun kritiek is dat de oproep niet “het hele verhaal” bevat, “reformistisch is” en geen “internationale dimensie” heeft. Ook zijn de anarchisten tegen de deelname aan het platform van “enkele grotere organisaties, die zich binnen de gematigde hoek bevinden en top-down georganiseerd zijn (SP, FNV)”. Ze vinden dat het “verzet moet worden opgebouwd vanuit de basis” en daarom geven ze “de voorkeur aan een aanvankelijk misschien kleiner maar wel serieus verzet, dat op langere termijn opgebouwd wordt en echt een vuist wil en kan maken tegen het kapitalisme”.
Op de websites van Indymedia en RevLeft kwamen al snel reacties los. Er was begrip: “Als je geweten gaat wroeten kun je dat niet negeren, samenwerken heeft een bepaalde ‘prijs’ die voor mensen onacceptabel kan zijn.” En er waren zelfs mensen die helemaal tegen demonstreren waren: “Klassenbewustzijn is een proces met een materiële basis, geworteld in directe confrontatie met de tandwielen van kapitaal en de staat in het dagelijks leven. Het is daar dat de strijd moet plaats vinden, niet bij de een of andere demonstratie waar op idealistische wijze god weet wat gepropageerd wordt voor drie extra abonnees op het organisatiekrantje. Groepen die denken dat het uitdelen van krantjes, roepen op demo’s en werven van leden een substituut voor sabotage, staking, lock-outs en echte klassenstrijd zijn, zijn niet alleen het spoor bijster…” Wat overigens de droge vraag opriep: “En wat ís die directe confrontatie met de tandwielen van het kapitaal?”
Kritieken
Maar er waren ook veel kritieken. “Schrijf en onderschrijf vooral manifesten die zich afzetten tegen de doelstellingen van grote reformistische clubs, maar neem hun doelpubliek, in tegenstelling tot die organisaties zelf, wél serieus, ga anoniem naar de actie en politiseer!”, zo werd er gereageerd. “Anti-kapitalisten kunnen zich ook organiseren om te zorgen dat er meer mensen van zo’n manifestatie weggaan als anti-kapitalist dan er heen waren gekomen, zodat het probleem van de bezuinigingen verbonden wordt met toenemende repressie, racisme en armoede in de arme landen. En om te zorgen dat voor een volgende keer het gewicht van anti-kapitalisten groter is in de mobilisatie, moeten anti-kapitalistische organisaties tussen zulke demonstraties groeien, actief zijn.”
“Het is juist de taak van anti-kapitalisten om het voortouw te nemen in het organiseren van massale protesten tegen de bezuinigingen en dat niet over te laten aan de reformisten.” En: “Anti-kapitalisten moeten juist zelf aan de basis staan van acties, door zelf te mobiliseren, met anderen samen te werken, kortom handen vuil maken, in plaats van langs de zijlijn de pure utopie te verkondigen. Wie dat doet, zal niet zo snel serieus worden genomen.” Iemand waarschuwde ook: “Het is erg gemakkelijk om te denken dat de manifestatie van Rekening Retour wel vanzelf groot wordt en dat anti-kapitalisten dus wel de rol van de ‘luis in de pels’ kunnen spelen en kunnen waarschuwen tegen het reformistische gevaar.”
Reformisme
Daarbij zou het “van cynisme getuigen om te denken dat zo’n beweging alleen maar richting reformistische kant kan gaan, want dan schrijf je de deelnemers bij voorbaat af.” Daar ging ook Peter Storm op zijn weblog uitgebreid op in. “De kunst voor revolutionairen is om ook van bovenaf op gang gebracht protest tegelijkertijd vooruit te helpen en de greep van bovenaf erop te weerstreven, te ondermijnen, zodat de strijd de aangelegenheid van alle betrokkenen zelf, en niet van hun beroepsleiders, wordt. Om dat te bereiken moeten we echter niet weglopen vanwege het enkele feit dat een protest bijvoorbeeld door een vakbondsbestuur of een door de SP geleid comité uitgeroepen is – of door een samenwerkingsverband waarin de IS, die wel erg vriendelijk tegen zulke clubs wil zijn, een hoofdrol speelt. Maar het staat niet bij voorbaat vast dat ze dit steeds lukt. Radicalere groepen en mensen – Doorbraak, Griekenland Is Overal, anderen – proberen met wisselend succes voor aanscherping te zorgen. Hoe serieuzer de inbreng van radicalen is – in argumenten, maar ook in het daadwerkelijk mensen oproepen om aan de actie deel te nemen, desnoods door die flyer nu even gewoon te helpen verspreiden –, hoe groter de kans dat onze kritiek effect heeft.”
In veel van de reacties werd de Utrechtse anarchisten tenslotte gevraagd hoe zij het verzet dan wél vorm zouden willen geven. “Wat zijn jullie alternatieven? Welke acties gaan jullie plannen om arbeiders, ambtenaren (oké, behalve de politieagenten en de militairen!), studenten etc, op te roepen om tegen de bezuinigingen (of tegen kapitalisme als een geheel) te strijden? Grote woorden kan iedereen zeggen, dus het gaat over acties! Wat is jullie voorstel? Waar nodigen jullie ons uit in plaats van in Den Haag op 23 oktober te protesteren?” Of met ironie: “Ik en anderen zullen met nieuwsgierigheid uitkijken naar de resultaten om te leren hoe het wel moet. Tot die tijd ga ik mijn energie steken in het mobiliseren voor de actie op 23 oktober en wens de mensen die zich afzijdig willen houden succes met hun eigen initiatieven.”
Tragedie
Na lezing van alle reacties blijft er een gevoel hangen dat er in veel bijdragen wel erg grote en stoere woorden gebruikt worden. Woorden die niet erg aansluiten bij de reëel bestaande beweging, die momenteel immers nog piepklein en zeer slecht georganiseerd is. Daarbij hebben tot nu toe alleen individuen wat geroepen, en horen we van de betrokken organisaties niet veel. Ook Doorbraak heeft in alle drukte nog geen kans gezien om als organisatie te reageren. De betekenis van statements van allerlei ongeorganiseerde individuen is natuurlijk beperkt: want hoe denken ze hun breed geformuleerde ideeën in de praktijk te gaan brengen? In hun eentje? Dat lijkt een beetje de tragedie van dit soort debatjes in Nederland.
De praktijk van de Utrechtse anarchisten lijkt overigens voornamelijk te draaien om kleinschalige directe acties waarbij steeds “het hele verhaal” verteld wordt. Veel van de reacties op hun open brief op internet en in de wandelgangen hebben gemeen dat men de kritiek van de briefschrijvers wel zegt te delen, net als hun kijk op de samenleving, maar dat men hun strategie niet ziet zitten, in dit geval dus het niet meedoen aan het platform. Maar als een specifieke politieke stroming voor zo’n andere strategie kiest, ligt het dan niet voor de hand dat die gebaseerd is op een heel andere kijk op de samenleving? Een andere kijk op de machtsverhoudingen, op de mogelijkheden tot verandering, op hoe mensen in de samenleving staan?
Het lijkt er sterk op dat de briefschrijvers naar de samenleving kijken als een vrij losse verzameling redelijk onafhankelijke individuen, waarvan velen via onder meer pamfletten met “het hele verhaal” erin overtuigd kunnen worden om hun ideeën en gedrag te veranderen, om eveneens anarchist te worden en op zoek te gaan naar andere anarchisten om mee te gaan doen aan directe acties. Dat lijkt te duiden op een meer individualistisch anarchisme. Anarchisten en andere linksen met een meer socialistische kijk zouden waarschijnlijk eerder benadrukken dat mensen in de eerste plaats sociale wezens zijn. Dat mensen bloot staan aan allerlei invloeden die zulke snelle veranderingen tegengaan. Dat mensen ook behoefte hebben aan sociale acceptatie en materiële zekerheden, en verantwoordelijkheden hebben naar anderen toe. Daardoor zullen ze in het algemeen niet zo snel individueel enorm veranderen, maar eerder samen met hun omgeving stapje voor stapje wat linkser worden. Om dat te bereiken moet links steeds nadrukkelijk aanwezig zijn, mensen opzoeken, contacten opbouwen, vertrouwen winnen en samen strijden. Juist nu, met de komende bezuinigingen, liggen daartoe de mogelijkheden bij wijze van spreken voor het oprapen.
Eric Krebbers
Vanuit Griekenland Is Overal wordt erop ingezet om een radicaler geluid te laten horen, als aanloop en bijdrage aan de manifestatie van Rekening Retour. Hopelijk doet Doorbraak, samen met tal van haar sympathisanten, hier ook aan mee:-) Hier is de oproep daartoe:
Oproep voor radicale optocht naar de manifestatie Rekening Retour, 23 oktober
Op 23 oktober vindt een manifestatie plaats tegen bezuinigingsbeleid, georganiseerd door Rekening Retour. Wij verwelkomen deze actie en nemen er dan ook aan deel. Tegelijk denken we dat er iets meer nodig is, zowel qua stellingname als qua actievorm.
Wij willen stelling nemen tegen bezuinigingsbeleid als zodanig. Een glashelder NEE tegen kortingen op uitkeringen en afbraak van uitkeringsrechten, een glashelder NEE tegen bezuinigingen op gezondheidszorg, openbaar vervoer, onderwijs, op de voorzieningen die we allemaal zo hard nodig hebben. We doen daarbij niet mee aan een zoektocht naar ‘betere’ bezuinigingen, een minder asociale versie van het bezuinigingsbeleid en dergelijke. De oplossing voor een crisis die wij niet hebben gemaakt, het dichten van een gat in een begroting die niet de onze is, het oplossen van een staatsschuld die is gegroeid door die crisis en door het subsidiëren van wankele banken ter waarde van vele miljarden – het is niet waar wij ons druk over maken.
Voor ons staat dit protest dan ook in het teken, niet van het bijschaven van de huidige orde waar winst overheerst, maar van de strijd voor een wereld waar menselijke behoeftes, respect voor het milieu, houdbaarheid van deze aarde waarop we wonen, centraal staat. De strijd tegen bezuinigingen die voortvloeien uit winstbejag is voor ons een onderdeel, van de strijd tegen de machten die zich via winstbejag verrijken en mens en aarde wereldwijd niets ontziend uitbuiten en slopen.
Die strijd is een kwestie van actie, van beweging, figuurlijk maar ook letterlijk. We vinden het onvoldoende om een middagje lang op een plein in Den Haag bijeen te zijn. We willen niet alleen toeschouwers zijn, we willen uit de passieve rol breken die ons is toegekend. We willen niet stilstaan, we willen voorwaarts. Daarom roepen wij eenieder die zich in het bovenstaande kan vinden op om gezamenlijk naar de manifestatie van Rekening Retour te lopen vanaf Centraal Station Den Haag. We lopen dan als groep, duidelijk zichtbaar en hoorbaar, in optocht naar de manifestatie waar we ons, met onze kritische bijdrage, vervolgens bij zullen voegen.
We verzamelen op:
12 uur
Centraal Station
Den Haag
Griekenland Is Overal
http://griekenlandisoveral.wordpress.com
griekenlandisoveral@live.nl
Wat willen jullie nu, een zo breed mogelijke beweging tegen het bruine kabinet en het beleid van ultra-rechts, met name wat betreft sociaal beleid en vreemdelingenbeleid of een linkse sektarische club?
Ik wil nu (!) het eerste, vanwege het acute gevaar. En daarbij moet worden aangeknoopt bij wat het asociale beleid van dit kabinet daadwerkelijk voor de mensen zal betekenen, met name uiteraard voor de mensen aan de financieel-economische onderkant.
Lees en huiver: “De bijstandsuitkering wordt vanaf 2012 twintig jaar lang in stapjes verlaagd. Het sociaal minimum daalt uiteindelijk ongeveer 2000 euro op jaarbasis. De verlaging van de bijstand zal in 2015 ongeveer 200 miljoen euro besparen en moet uiteindelijk 1,1 miljard euro opleveren. Dat blijkt uit doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) van het conceptregeer- en gedoogakkoord van VVD, PVV en CDA.”
Om dergelijke gevolgen gaat het dus.
Ja, om dergelijke gevolgen gaat het, ik heb zelf een Bijstandsuitkering, het raakt me letterlijk en rechtstreeks. Precies daarom is protest en verzet nodig, maar precies dat kan met vele vormen, middelen en ideeën.
En naar mijn idee vervult het door Jolet eenvoudig als initiatief van een “links sectarische club”afgedane oproep van Griekenland Is Overal daarin een kritische, maar vooral aanvullende, rol. En let wel: de optocht van Griekenland Is Overal gaat naar de Rekening-Retour -manifestatie TOE, om zich daar met volle kracht BIJ TE VOEGEN we bundelen hier LETTERLIJK onze krachten.
Verschillende werkwijzen, naast elkaar, tegen dezelfde vijand, tegen hetzelfde gevaar. Wat is daar nu zo verschrikkelijk mis mee?
De samenleving is breed, daarom ben ik erg blij te zien dat er meerdere ingangen zijn voor meerdere meningen. Nog blijer wordt ik als ik lees dat de demonstraties elkaar gaan ontmoeten en versterken!
Hopelijk groeit dit naar een situatie waar door het hele land heen geprotesteerd worden, want de rest van Europa is al begonnen!
In Griekenland, Spanje, Portugal, Duitsland en Belgie begint men al te ontwaken…
Ik twijfel niet aan de goede intenties van dit initiatief maar, ik vraag me af of GIO vandaag de presentatie van het meest rechtse kabinet in tijden heeft gezien en de grijns op het gezicht van Wilders en Rutte, omdat ze immigranten gaan criminaliseren, omdat ze minimumloon gaan verlagen, omdat ze de vrije markt nog meer ruimte gaan geven?
Ik vraag me af of mensen beseffen wat ons te wachten staat? In plaats van plannen te maken van hoe je een ‘radicaal’ buitenbeentje kan zijn op een demonstratie die al radicale eisen stelt (namelijk stop de bezuinigingen, stuur de rekening terug naar degenen die de crisis veroorzaakt hebben), is het beter om plannen te maken om de rest van Nederland te betrekken bij het verzet tegen PVV-VVD-CDA. Wat voor boodschap wil je dat de media op 23 oktober uitzenden? Wil je dat de berichtgeving gaat over de verdeling tussen de radikalinski’s die wilden demonstreren en ‘de gematigden’ die een manifestatie hielden?
Of wil je dat er bericht wordt dat er duizenden mensen het startschot gaven voor een hete herfst? Dat de protestbeweging tegenover dit kabinet niet overkomt als een verdeeld en klein groepje, maar juist aantrekkelijk voor meer mensen.
Laten we voorkomen dat elke actie een kinderachtige concurrentie wordt om de ‘radicaalste’ te zijn. Radicaal betekent de problemen fundamenteel aanpakken, die zijn nu dat er een afbraakkabinet komt en het verzet daar tegen te zwak is, wat een demonstratie van tientallen mensen daaraan doet ontgaat mij.
Ik heb ook moeite met de redenering achter dit initiatief, die zoals iemand van GIO het op indymedia uitlegde, erop neerkomt om ‘mensen naar de manifestatie te trekken die Rekening Retour te gematigd vinden en anders niet zouden komen.’
Maar hoe groot is die groep op dit moment, als we niet vanuit onze subjectieve wens maar de objectieve realiteit vertrekken. Niet groot, het is eerder het geval dat een vele malen grotere groep overtuigd moet worden dat de eisen van Rekening Retour (niet wij maar de rijke elite moet de crisis betalen die ze zelf hebben veroorzaakt) juist niet te radicaal zijn. Antikapitalisten zouden zich op die veel grotere groep moeten richten in plaats van te blijven steken in de marge waar ze elkaar en nog een handvol gelijkgestemden aanspreken.
Het feit dat grote delen van radicaal links dat in Nederland na laten en maar met zichzelf bezig zijn, verklaart waarom de beweging zwak en marginaal blijft.
GIO neemt wat mij betreft een beter standpunt in dan de anarchistische opstellers van de Open Brief aan RR, maar het probleem is dat GIO vervolgens zich politiek op diezelfde opstellers en hun relatief kleine groep medestanders concentreert, ipv de miljoenen mensen die getroffen worden door de bezuinigingen en die in beweging zouden moeten komen om het kabinet uiteindelijk ten val te brengen en in dat proces antikapitalistische argumenten versterken. Als je vanuit dit perspectief vertrekt, wordt het pas goed duidelijk dat het echte debat dat antikapitalisten moeten voeren niet met de mensen is die RR te gematigd vinden, maar met de velen die door welk reden dan ook nog niet bereid zijn om in actie te komen.
Een wat armoedige redenatie in bovenstaande reactie op de brief van drie anarchistische groepen. Alsof het hier zou gaan om individueel anarchisme omdat de groepen zich tot de basis richten in plaats van tot mensen als ‘sociale wezens’. Met het huldigen van de opvatting dat mensen alleen gelijdelijk van radicale veranderingen overtuigd kunnen worden heeft radicaal-links de afgelopen jaren het kind allang met het badwater weggegooid. Ook RR is een voobeeld van het op de knieeen gaan voor de ‘gewone kiezer’. De oproep voor de demonstratie gaat mee in bestaande politieke discours en stelt daarbinnen politieke eisen. Niet een vrije samenleving – vrij van kapitalisme en hierarchie – wordt geeist, maar het stopen van bepaalde bezuinigingsplannen. Alsof de afgelopen decennia neoliberaal beleid al niet genoeg schade heeft aangericht. Alsof dat beleid niet juist door linkse partijen is bedacht en uitgevoerd en alsof een val van het komende kabinet ook maar iets zal veranderen aan de positie van bijvoorbeeld geillegaliseerden en precaire werkers. Als het opbouwen van een brede beweging betekent een aanpassing van een ‘politiek’ zoals die gedefinieerd en bepaald wordt door parlement en regering, dan maar liever geen grote beweging, en daar geef ik de anarchistische groepen groot gelijk in. Mensen worden niet getroffen door bezuinigingen maar door de dictatuur van het parlementarisme. Mensen veranderen niet gelijdelijk in revolutionairen als zij zelfs door radicaal links enkel met aan het parlement en regering gerichte eisen geconfronteerd worden.
Beste Bakoenin,
mag ik je vragen om wat meer in te gaan op de oplossing die jij voor je ziet, want uit je bijdrage is die mij niet helemaal duidelijk. Wie bedoel je met de mensen aan de basis? Hoe wil jij een beweging opbouwen: op basis van welke eisen, wie ga je er bij betrekken en hoe? Welke stappen ga jij, of zouden wij samen met jou kunnen nemen? Kan je succesvolle voorbeelden geven? Dat zou een mooie bijdrage kunnen zijn aan de reacties hier.
Voorlopig gaan wij, naast het verenigen van mensen op de eisen van RR, natuurlijk ook met een heleboel mensen in die opkomende beweging in gesprek. Hoe komt het nou dat zij wel op ons willen bezuinigen en niet op de rijksten en grote bedrijven geen belasting hoeven te betalen? Wat kunnen we verwachten van de parlementaire partijen? Wie heeft er eigenlijk de macht en waarom? Hoe zouden wij zelf macht kunnen opbouwen om veranderingen af te dwingen of nu verslechteringen te kunnen stoppen? Hoe doen we dat op zo’n manier dat we samen beslissen en samen werken, op een horizontale manier die goed gecoördineerd is? En zo heb ik er nog een paar in mijn achterzak.
Wat ik me afvroeg na het lezen van je bijdrage: “Mensen worden niet getroffen door bezuinigingen maar door de dictatuur van het parlementarisme.” is waar je je eigenlijk boos over maakt. Ik ben zelf laaiend dat mensen aan de onderkant van de samenleving nog meer uitgeknepen, opgejaagd en vernederd worden dan al gebeurde, dat wordt toch voor een groot deel veroorzaakt door de aangekondigde bezuinigingen en racistisch migratiebeheersingsbeleid. Wat maakt jou zo kwaad over het “parlementarisme” dat je er zelfs het bouwen van een grote beweging voor op zou willen geven?
Met strijdbare groet,
Bob
P.s. Waren je ouders anarchistisch geïnspireerd bij je geboorte?!
Politiek staat niet gelijk aan parlementarisme. Zolang we eisen blijven stellen aan ‘de overheid’ leveren we ook ons laatste stukje autonomie op, namelijk: onze politieke strijd te definieren op basis van eigen verlangens (eisen) en doelen. De groepen die de brief geschreven hebben zitten zelf ook niet stil en laten zich leiden door principe van zelforganisatie: Zelf het heft in handen nemen. Zelf vrijplaatsen creeren. Zelf zand in de machine strooien. Dat kan alleen als je de doelen van je politieke handelen zelf blijft bepalen. Dat heeft niets te maken met individueel anarchisme, zoals Doorbraak meent te moeten beweren, en natuurlijk ook dondersgoed weet. Zolang we echter nog niet in staat zijn of bereid zijn onze politieke eisen zelfstandig te formuleren, dan heeft het ook geen zin om massa’s op de been te brengen, die uiteindelijk toch weer mee moeten hobbelen op (cq worden overgeleverd aan) de politiek van partijen en conformistische vakbonden.
En ja, ik geloof dat vrijheidszin en solidariteit aangeboren zijn.
Aan Anarchistisch Kollektief – Utrecht,
Anarchistische Anti-deportatie Groep Utrecht
Werkgroep Stop Deportaties
Gouda, 07-10-2010
Beste kameraden
Op 16 september hebben jullie een Open Brief aan het platform “Rekening Retour” gestuurd. Daarin hebben jullie verklaard dat jullie niet akkoord kunnen gaan met de koers die is gekozen door de verklaring c.q. oproep voor de demonstratie van 23 oktober in Den Haag. Na de brief te hebben gelezen hebben, willen we jullie laten weten dat we jullie initiatief verwelkomen. We waarderen de inhoud en vooral de geest die uit de brief spreekt. De Open Brief drukt op een heldere wijze uit:
de wil om de beginselen van de strijd van de onderdrukten te verdedigen tegen de gevolgen van het kapitalisme in crisis;
een open houding en bereidheid om meningen en opvattingen uit te wisselen met andere groepen en organisaties.
Aan het einde van jullie schrijven nodigen jullie anderen uit om hun visie te geven op de Open Brief: “Als er groepen of organisaties zijn die deze Open Brief onderschrijven, dan willen we dat graag horen. Natuurlijk verwelkomen we ook opmerkingen en kritieken.” Jullie vraag naar een discussie is zeer positief, en zoals jullie wellicht zullen begrijpen, maken we graag van de gelegenheid gebruik om alvast enige kanttekeningen bij de brief te zetten. Deze kanttekeningen, die we aan jullie willen voorleggen, moet niet gezien worden als een definitief standpunt, maar als het begin van bijdrage aan de discussie, die we met jullie en alle geïnteresseerden, hopen te kunnen aangaan.
1. Allereerst willen we reageren op enkele van de standpunten die jullie in de brief naar voren brengen:
Over het opheffen van dubieuze banen onderschrijven we wat Ravachol erover zegt: “moet men beseffen dat mensen deze banen (of banen an sich) niet nemen omdat ze dit zo leuk vinden of hier moreel volledig achter staan. Het is een enorme luxe-positie om moralistische zaken volledig boven materiële eisen te laten gaan. Dat hier verschil in zit: zo is iemand die direct dierproeven uitvoert echt wel van een vrij fout kaliber, maar hoe zit het dan met de vrachtwagenchauffeur die de primaten vervoert? Het punt is dat iedereen alles in stand houdt, het systeem reproduceert zichzelf. De enige concrete eis kan dan ook slechts de afschaffing van dit systeem zijn, dat is het enige wat ‘dubieuze’ banen kan opheffen, geen moralistische overwegingen. Dat ik bepaalde industrieën of industrie-methodes liever gisteren nog afgeschaft zie is waar, maar onder Kapitaal is dit een irreële (en zelfs reformistische!) eis”
Over de verhouding tussen de onderdrukten in de Derde Wereld en positie van de arbeidersklasse hier, gaan we ook een heel eind met hem mee: “ Buiten het feit dat ik denk dat we niet moeten vervallen in een 3e-wereldistische positie waarbij de arbeidersklasse hier volledig genegeerd wordt, vind ik dat de ‘3e wereld’ inderdaad genoemd had mogen worden. Laten we echter niet vergeten dat het feit dat men het daar nog erger heeft, geen excuus is om te snijden in de materiële condities van de arbeidersklasse hier, we willen immers geen ‘race to the bottom’ lijkt me. Iedere setback in materiële condities van arbeiders waar dan ook is per definitie slecht.” In feite laat de miserabele toestand van de mensen in de Derde wereld en die van de vluchtelingen, zowel daar als hier ons zien, wat ons morgen zelf te wachten staat als we niet als internationale verenigde klasse de strijd opnemen.
2. Voor wat betreft de helderheid in de posities ten opzichte ten opzichte van het kapitalisme zijn we van mening dat het essentieel belang is een heldere lijn te trekken tussen twee vormen van strijd, die gevoerd worden tegen de gevolgen van de crisis:
aan de ene kant die vorm van strijd waarin wordt gesuggereerd dat “oplossingen binnen het systeem mogelijk zijn” en die zich, zoals jullie schrijven in je Open Brief, dus tevreden stelt met“ oppervlakkige, reformistische en een-dimensionale” eisen;
aan de andere kant die vormen van strijd waarvan de deelnemers geen concessies willen doen aan hun anti-kapitalistische principes en “de voorkeur (geven) aan een aanvankelijk misschien kleiner maar wel serieus verzet, dat op langere termijn opgebouwd wordt en echt een vuist wil en kan maken tegen het kapitalisme”.
Zoals jullie in je brief schrijven proberen de groepen, organisaties en/of platforms, die kiezen voor de eerste vorm van strijd – op de een of andere manier – de strijdwil in de arbeidersklasse en onder de onderdrukte en uitgebuite mensen te gebruiken voor verbeteringen binnen het kapitalisme: “De reformistische eisen worden gepresenteerd als de doelen in zichzelf en schuiven het eigenlijke probleem naar de achtergrond”.
Om dit te kunnen bereiken zijn ze bereid om toegevingen te doen aan iedere fractie (politieke partij of vakbond) die ernaar streeft ook zogenaamde hervormingen van het systeem te bewerkstelligen. Maar gegeven het feit dat “ blijvende verbeteringen” binnen niet mogelijk zijn binnen een systeem dat “de hele wereld al eeuwen in een steeds verstikkendere houdgreep houdt”, kan hun politiek inderdaad nergens anders toe leiden dan “met de staat en bedrijfsleven mee te denken over hoe uit de door hen uitgeroepen crisis te komen, teneinde het kapitalistische systeem weer beter te laten functioneren”.
En hun reacties en de verklaringen van “ Rekening Retour” zijn heel helder over hun bereidheid om toegevingen te doen aan de burgerlijke parlementaire politiek: op dat vlak hebben ze geen scrupules. Wat dit betreft zijn de reacties van bijvoorbeeld Henk op Indymedia en de inleiding bij de verklaring van “Rekening Retour” op de website van Doorbraak zijn geenszins voor tweeërlei uitleg vatbaar.
In de strijd tegen dit verraderlijke systeem, dat kapitalisme heet, is het van het allergrootste belang je vast te houden aan bepaalde principiële standpunten en niet teveel water in de wijn te doen. Tegen die achtergrond kunnen we de principiële houding alleen maar verwelkomen, die jullie overeind houden in je brief, die onder meer zegt: “Binnen een serieus verzet tegen het huidige systeem is overigens per definitie geen leidende rol weggelegd voor een parlementaire partij. Dergelijk verzet moet worden opgebouwd vanuit de basis. (…) Serieus verzet is een kwestie van lange adem en van het richten op de kern van de problemen.”
3. Tenslotte kunnen we over de toon in jullie brief alleen maar heel content zijn, want zij bevat op geen enkele manier formuleringen die vijandschap en/of rancune tot uitdrukking brengen De basisgroep Wilnis slaat de spijker op de kop als ze schrijft: “De toon van het stuk is ook prettig en allerminst denigrerend of afkrakend. De reacties zijn echter weer typisch en beloven weinig goeds.” (…) Zo “zijn er de fans van het bekritiseerde project (Rekening Retour) die als gestoken door een wesp reageren omdat er wat kritiek op geleverd wordt en die verder niet op de inhoud van de kritiek ingaan”.
Want in tegenstelling tot jullie brief, bedienen de personen van ‘Rekening Retour”, die onder meer via Indymedia op jullie brief reageren, zich niet alleen van goedkope argumenten, hun reacties zijn soms zelfs niet geheel en al vrij van een denigrerende ondertoon.
Een dergelijke houding is typerend voor leden van dit soort organisaties en groepen: als er niet in slagen om iemand ervan te overtuigen deel te nemen aan hun activiteiten en mobilisaties, verliezen ieder interesse. Als iemand zegt uit principe niet te kunnen deelnemen, dan wordt de persoon in kwestie weer net zo gemakkelijk afgeserveerd. “Het zou van cynisme getuigen om te denken dat zo’n beweging alleen maar richting reformistische kant kan gaan, want dan schrijf je de deelnemers bij voorbaat af.” (…) “omdat de anti-kapitalisten alleen maar hard roepen/schrijven dat het hele systeem verrot is en omver moet”. Stel je de vraag: “waar wordt het kabinet VVD-CDA-PVV bang voor, van een demonstratie van 1000 mensen of van één die het Malieveld kan vullen? Worden ze bang van een enkele directe actie of van een algemene staking in het hele land?” (geleid door de FNV natuurlijk!)
De basisgroep Wilnis heeft groot gelijk als ze zich afvraagt of dit “weer in een recruteringsvehikel van de IS zal muteren. In dat geval zal het (inderdaad) meer schade aan enige ontwikkeling van ‘links van onderop’ toebrengen dan goed doen. De IS maakt al dit soort platformen kapot zo gauw er weer genoeg krantjes verkocht en nieuwe leden geworven zijn.” Ze kunnen niet omgaan met groepen en/of personen die principiële standpunten verdedigen en keren deze daarom bij de eerste de beste gelegenheid de rug toe.
Aan het einde van de brief schrijven jullie dat jullie inderdaad hopen de “dat deze Open Brief een bijdrage levert aan een verdere discussie, zowel binnen jullie initiatief als binnen breder links, om uiteindelijk gezamenlijk tot een sterkere beweging te komen.” Ons doel is niet zozeer te streven naar een breder links, maar de strijd te versterken tegen de gevolgen van de kapitalistische crisis: verpaupering, klimaatverandering, oorlog, onderdrukking, enzovoort. Toch hopen we, met jullie, dat de Open Brief de discussie over de verschillende kwesties, die van wezenlijk belang zijn voor de strijd, aanmoedigt en stimuleert. Daarom sturen we jullie deze brief met de vraag of jullie een uitwisseling van meningen en standpunten met ons en anderen willen aangaan, bijvoorbeeld tijdens de Vrije Boekenmarkt op 23 oktober in De Karagadoor in Utrecht.
Kameraadschappelijke Groeten,
Wereldrevolutie