Dossier dwangarbeid in Leiden deel 3: de profiteurs
De gemeente Leiden verplicht bijstandsgerechtigden om ver onder het minimumloon en zonder arbeidsrechten te werken. Eerst minimaal zes weken in het plaatselijke Participatiecentrum en daarna tot twee jaar extern via zogenaamde participatieplaatsen. Werklozen doen er geen zinvolle ervaring op en vinden er geen banen mee. Maar wie profiteren er dan wel van?
Dit dossier bestaat uit vijf delen: 1 Het regime 2 De dwangarbeiders 3 De profiteurs 4 De bobo’s 5 Het onderzoek |
1. De gemeente. In de eerste plaats de gemeente zelf, want die kan werk waarvoor ze eerst een normaal salaris moest neertellen, nu via dwang gratis laten verrichten onder het mom van de participatieplaatsen. De gemeente neemt overigens vanwege de bezuinigingen sinds enige tijd geen mensen meer aan, en de kans dat deze participatieplaatsen tot reguliere banen leiden is dus nihil. Zo werken er nu dwangarbeiders als schoolconciërge, in het Muziekhuis, in het kringloopcentrum, bij de stationsfietsenstalling en de plantsoenendienst. Andere bijstandsgerechtigden worden gratis ingezet als assistant unitleider bij de sociale werkplaats DZB. En weer anderen werken gratis als horecamedewerker en chauffeur bij de DZB-partycatering.
Zo verdringen ze langzamerhand de doelgroep, de WSW-ers voor wie de sociale werkplaats oorspronkelijk bedoeld was. Daarvan moet sowieso een flink deel afvloeien als de nieuwe Wet Werken Naar Vermogen daadwerkelijk ingevoerd mocht worden. De WSW-ers kunnen vervolgens bijstand aanvragen en als dwangarbeider hun oude werk weer oppakken, voor een paar honderd euro minder en zonder enige arbeidsrechten. Dat overkwam onder meer de DZB-horeca assistenten in grand café De Stal. De bijstandsgerechtigden die WSW-ers verdringen, hebben gemiddeld een hogere arbeidsproductiviteit en dat betekent kassa voor de gemeente. En dat de dwangarbeiders geen arbeidsrechten hebben, is vanzelfsprekend ook voordeliger. Zo krijgen ze in het Participatiecentrum bij het inpakken van sponsjes – stoffig werk – bijvoorbeeld geen mondkapjes. Wie daarom vraagt, wordt met een kluitje in het riet gestuurd. Verder zit ook een flink aantal daklozen in de tang van de gemeente. Die moeten dwangarbeid verrichten om in aanmerking te komen voor een huurwoning van woningbouwvereniging Portaal. Daklozen hebben zo gratis meegewerkt aan de bouw van de nieuwe tribunes van de gerenoveerde voetbalvelden van FC Boshuizen in Leiden Zuid-West. Dat was overigens niet via het Participatiecentrum, maar al voordat dat centrum werd opgezet in november vorig jaar. Ook toen werden al met grote regelmaat werklozen ingezet voor onbetaald werk.
2. Grote bedrijven. De gemeente Leiden steunt grote bedrijven, die per jaar al honderden miljoenen euro’s winst maken, door hun loonkosten enorm te drukken. Dwangarbeiders voeren in het centrum spotgoedkoop hun saaie arbeidsintensieve productiewerk uit. Ze wegen schroefjes en stoppen die in blisters en zakjes van Deltafix, pakken sponzen in voor Schulpen Schuim, halen latex afwashandschoenen uit hun Albert Heijn-verpakking om ze in zakjes van Action te stoppen. Ze maken klikwielen, nieten en verpakken kaasschaven, repareren fietsen, monteren elektrakastjes, plakken stickers op schoonmaakmiddel Cif, en pakken speelgoedpoppen en tekenpakketten in voor de Zweedse en Spaanse markten. Andere bedrijven die er rijk worden over de ruggen van werklozen zijn onder meer C1000, Lidl en Aldi. Merken die door de handen van de werklozen gaan zijn onder meer Palmolive (shampoo), Aquafresh (tandpasta) en Twido met zijn “autosponzenset, voor een schoon en glanzend resultaat”.
Na de zes weken in het centrum worden veel werklozen gedirigeerd richting een vervolgtraject met bijvoorbeeld een half jaar onbetaald werk en een korte opleiding als verkeersregelaar of parkeerwacht, bijvoorbeeld ’s nachts bij het parkeerterrein aan de Haagweg. De werklozen wordt voorgehouden dat die trajecten tot betaald werk zullen leiden, maar velen zijn al van een koude kermis thuisgekomen.
Eric Krebbers
Kijk ook is naar de BGS arbeidsintegratie in schiedam.
Misschien zijn hier mensen die daar ervaring mee hebben gehad.
En zo wordt elke Nederlandse gemeente gedwongen een eigen armoedefabriek neer te zetten. De ene gemeente doet dat afhankelijk van de samenstelling van de gemeenteraad en college van B en W wat enthousiaster dan de andere. Bleef het nou maar bij dwangarbeid alleen dan kon een aspirant dwangarbeider zich nog enigzins verweren met werkweigeren. Ik zie in dit verband in de nabije toekomst geen Nederlandse gemeente in staat om bij elke ploeg dwangarbeiders een bewapende bewaker om toezicht te houden op of er wel hard genoeg gewerkt wordt neer te zetten. Maar ook zonder dit soort slavernij bevorderende omstandigheden zie ik bijvoorbeeld mijzelf van de weersomstuit niet in staat, als die situatie zich zou voordoen, zonder dus onder het bewind van deze soort werkkampbewaarders, mijn werk te doen. En ja, in deze heb ik recht van spreken, want al tientallen jaren loop ik in de bijstand. De keren dat ik kennismaakte met gemeentebeleid dat mij aan het werk wou zetten onder dit soort van werkverschaffing voor de zogenaamde luie werkloze vroeg ik eenvoudig en volkomen legitiem naar wat ik ermee kon verdienen. En dan nam ik geen genoegen met praatjes voor de vaak als ‘je kunt er werk mee verdienen’. In welke Nederlandse gemeente ik ook zou wonen, geen gemeente zou mij op deze mensonterende wijze aan het werk kunnen krijgen. En geloof me, met gemeentebeleid van mijn gemeente heb ik genoeg te stellen gehad. Heb nog tweeeneenhalf jaar stopgezette uitkering van ze tegoed. Wegens klassejustiële kromspraak helaas niet te innen. Maar daarvoor in de plaats is het gemeentehuis enige weken een tochtig onderkomen voor volstrekt overbodige gemeentebeambten geweest doordat er door mij 46 ruiten aldaar waren ingeslagen. De glaszetter bracht €30.000,- reparatieschade in rekening dus die schaderekening van mij is wel ongeveer vereffend. Met een moker krijg je alles kapot. Nou was ik mijn hele leven al van het gebroken geweertje op voorspraak van mijn moeder maar van mijn vader heb ik geleerd dat een gebroken hamer en sikkel iets onbestaanbaars is. De tijd zal dit ons leren. Politici weten het wel maar, hun bazen de ploerterige werk’gevers’ die crises, en ik heb er al veel meegemaakt, werk’gevers’ en crises dan wel te verstaan, gebruiken om hun winsten te maximaliseren, zijn laffe baantjesjagers. En verwachten van iedere Nederlander dezelfde lafheid. Elkeen die daar niet aan voldoet komt zonder inkomsten te zitten. En dit is erger dan de dwangarbeid waartegen nog enigszins georganiseerd verzet mogelijk was. Zij zijn een voor een erger dan een NAZI. Uit hoofde van hun functie zijn zij ieder voor zich en de führer Mark Rutte voor ons allen schreibtischtäters. Mijn daad is gedaan, zou het zo weer doen, mijn naam is bekend, het heeft in de huidige situatie nog geen enkele zin die geheim te houden met een pseudoniem, en ik roep iedere Nederlandse dwangarbeider anno 2012 op het zelfde te doen.
Beste Sjuul van Dissel,
Goede actie van die ruitjes!
Uit eigen ervaring weet ik dat er wel wat “sociale”dienst ambtenaren rond lopen die er naar solliciteren.
Ik heb ook lang een Bijstandsuitkering gehad, maar nu heb ik een Wajonguitkering van de UWV, ik kan je zeggen dat ik nog nooit zo’n vrijheid heb gehad in vergelijk met de Bijstand.
Misschien heb jij net zoals ik ook een psychische ziekte, (schizofrenie) ga eens naar de Altrecht en als jij ook zo’n psychische ziekte heb krijg jij ook Wajong, ik kan je het aanraden, het voelt als 5 mei 1945! Groet en sterkte, Walter
Ach dit is toch gewoon smerig.
Wat moet je er verder over zeggen? Dat dat soort lui zichzelf nog aan kan kijken in de spiegel is mij een raadsel.
Het is gewoon uitbuiting en al die slachtoffers moeten zo snel als maar mogelijk is zich verenigen en naar de rechter stappen.
Overtreding van arbeidswetten en ongelijke behandeling. Kat in het bakkie voor een beetje advocaat.
Ik sta werkelijk versteld, wat er 67 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog gebeurt in Nederland. Dwangarbeid was iets uit een ver verleden of uit verre streken, maar we hebben te lang gedacht, dat eenmaal verworven rechten nooit meer aangetast zouden worden en dat in ieder geval de Westerse mens nou echt verstandig zou worden en echt zou breken met het verleden. Het feit, dat ze dit in 1950, 1960, 1970, 1980, 1990 en afgezien van de Banenenmarkt in Amsterdam ook enigermate in 2000 hebben volgehouden, doet je uiteindelijk denken, dat het echt voorbij is. Helaas getuigen de bovenstaande verhalen van het absolute tegendeel.
Hoe moeilijk ook: spreek er met je familie over, met de mensen van je vrijwilligerswerk – mocht je dat hebben – als familie te moeilijk is, maar ga daar niet in stilte zitten lijden. Boosheid is echt en onderdruk je niet en boze mensen zijn eerlijke mensen. Houd van alles aantekening bij, neem het desnoods op, pak je samen, onderneem actie en voor wie nog niet getroffen is: bouw een zo groot mogelijke financiële buffer op, waarmee je je vrijheid kunt terugkopen door weg te lopen, wanneer je niet naar de WC mag, niet mag drinken of met andere martelmethoden te maken krijgt. Want bedenk: martelen hoeft niet met het toevoegen van fysieke pijn te maken hebben, maar is per definitie het ontkennen van een medemens in zijn menselijke behoeften. Dit is behalve de vrijwaring van pijn uiteraard ook eten, drinken, plassen en poepen en slaap.
Naming and shaming is een goede methode; noem ze bij de naam; sla de namen offline op, zodat je ze ook 30 jaar later nog met hun baan, waar ze beter NEE tegen hadden kunnen zeggen, kunt confronteren. Begeleiding en verplichtingen akkoord, maar wel met respect voor de mens, die de ‘consulent’ of bewaker morgen zelf kan zijn. Zeiden de Romeinen immers niet: “Hodie mihi, cras tibi”?