Een monument voor de slachtoffers van Hawija in Leeuwarden

Geplaatst op door

In de nacht van 2 op 3 juni 2015 gooiden twee Nederlandse F16-piloten bommen op een ISIS-bomautofabriek in de Iraakse stad Hawija.

In die fabriek lag naar schatting 18.000 kilo TNT. Deze werd door de Nederlandse aanval tot ontploffing gebracht. De explosie die volgde is onvoorstelbaar: 4,3 op de schaal van Richter, een krater van 11 meter diep en te voelen tot in Kirkuk, 50 kilometer verderop.

Zeker 85 burgers stierven door deze aanval. Verder raakten vele honderden mensen (zwaar)gewond. Ook de materiële schade is ongelooflijk. In feite is de hele industriële wijk van de kaart geveegd. Het ziekenhuis van Hawija raakte zwaar beschadigd, net als 16 scholen en 6000 woonhuizen.*

Het gelieg en gedraai van de Nederlandse regering begon vrijwel meteen en hield jaren aan:

  • Op 15 juni 2015 had de Amerikaanse commandant de minister van Defensie al laten weten dat de schatting van 70 burgerslachtoffers die rondging geloofwaardig was.
  • Op 30 juni 2015 beweerde minister van Defensie Hennis-Plasschaert dat “er geen sprake was geweest van Nederlandse betrokkenheid bij burgerslachtoffers door luchtaanvallen in Irak”.
  • Pas op 13 april 2018 erkent Defensie: “Het is zeer waarschijnlijk dat bij deze aanval burgerslachtoffers zijn gevallen.”
  • En het is 4 november 2019 voordat minister van Defensie Bijleveld-Schouten toegeeft dat dat al op 15 juni 2015 aan hen gerapporteerd was.
  • Op 1 januari 2021 is een commissie ingesteld onder leiding van minister van Staat Winnie Sorgdrager die de Nederlandse wapeninzet op de ISIS-bommenfabriek in Hawija onderzoekt.

Tot op heden zijn er geen officiële excuses gemaakt door de Nederlandse regering aan de slachtoffers en gedupeerden van de aanval. Ook is er geen (financiële) compensatie voor het leed en de schade uitgekeerd.

Vliegbasis Leeuwarden speelde een grote rol: “Het personeel van vliegbasis Leeuwarden, met ondersteuning van de collega’s op Volkel en Eindhoven, onderneemt actie om materieel en personeel gereed te maken voor vertrek naar een vliegbasis in het Midden-Oosten”, meldt de Militaire Spectator in 2016. Toenmalig burgemeester van Leeuwarden Fred Crone zegt dat de Leeuwarder vliegbasis “hofleverancier” wordt van de missie.

Een monument voor Hawija

Vliegop! vindt het belangrijk dat we stilstaan bij de consequenties van het geweld dat vanaf Vliegbasis Leeuwarden wordt gepleegd. Het erkennen van de slachtoffers van Hawija kostte Nederland ruim 4 jaar, laten we er voor zorgen dat ze niet meer vergeten worden. Laten we een monument oprichten voor de slachtoffers van Hawija. Laten we dit in Leeuwarden doen.

Vliegop

* Bron: Onderzoek Vredesorganisatie PAX, Universiteit Utrecht en de Iraakse niet-gouvernementele organisatie Al-Ghad.

(Dit artikel verscheen eerder op de website van Vliegop.)