Een open brief aan Extinction Rebellion
De onderstaande brief is in samenwerking geschreven door tientallen verwante groepen en organisaties. Nu de weken van acties die door Extinction Rebellion zijn uitgeroepen op hun eind lopen, zijn onze groepen bijeengekomen om na te denken over het verhaal, de strategieën, tactieken en eisen van een vernieuwde en versterkte klimaatbeweging in Groot-Brittannië. Met deze brief willen we een aantal grondprincipes en eisen formuleren die zijn geworteld in rechtvaardigheid, en waarvan we denken dat ze cruciaal zijn voor de beweging als geheel om over na te denken terwijl we verder gaan met het vormgeven van ons antwoord op de ‘klimaatnoodtoestand’.
Beste Extinction Rebellion,
De opkomst van een massale beweging als Extinction Rebellion (XR) is een bemoedigend teken dat we zijn aanbeland op een kansrijk moment, waar is gebleken dat er zowel een collectief besef is van het immense gevaar dat voor ons ligt als een collectieve wil om het gevecht daarmee aan te gaan. Een kritische massa aan mensen is het eens met de open brief waarmee XR werd gelanceerd, waarin gesteld wordt: “Als we doorgaan op ons huidige pad, gaat onze soort een sombere toekomst tegemoet.”
Tegelijkertijd, en om een andere toekomst vorm te geven of die zelfs maar in verbeelding tot leven te brengen, moeten we begrijpen wat dit “pad” precies inhoudt, en hoe we zijn terechtgekomen in de wereld zoals we die vandaag kennen. “De waarheid” van de ecologische crisis is dat we niet in de huidige situatie zijn beland door een reeks kleine misstappen, maar dat we hier naartoe zijn gedreven door sterke krachten die ook hebben vormgegeven aan de verdeling van al onze planetaire hulpbronnen en aan de structuur van onze maatschappijen. De economische structuren die ons overheersen, zijn tot stand gekomen door koloniale projecten die het nastreven van overheersing en winst als hun enige doel hebben. Racisme, seksisme en klassediscriminatie zijn eeuwenlang de noodzakelijke onderdelen geweest waarmee dit systeem overeind werd gehouden en ze hebben de omstandigheden vormgegeven waarin we onszelf vandaag bevinden.
Een andere waarheid is dat voor velen de sombere toestand niet iets van “de toekomst” is. Voor degenen van ons die deel uitmaken van inheemse groepen, van de werkende klasse, mensen van kleur, trans personen, mensen met een beperking, is de ervaring van structureel geweld onderdeel van ons geboorterecht. Greta Thunberg roept wereldleiders op tot handelen door hen eraan te herinneren dat “ons huis in brand staat”. Voor velen van ons staat het huis al lange tijd in brand: wanneer het tij van ecologisch geweld stijgt, worden onze gemeenschappen, met name in het mondiale Zuiden, in de regel als eerste getroffen. Wij zijn degenen die als eersten worden geconfronteerd met gebrekkige luchtkwaliteit, honger, gezondheidscrises, overstromingen en die als eersten ontheemd raken.
XR zegt dat “de wetenschap duidelijke taal spreekt: er is overeenstemming dat we te maken hebben met een mondiale noodsituatie zonder precedent. We verkeren in een situatie van leven of dood die door onszelf is veroorzaakt. De tijd om daarnaar te handelen is nu.” Wat je misschien niet beseft: wanneer je aandacht is gericht op de wetenschap, kijk je langs het vuur en langs ons – je kijkt langs onze historische ervaringen van strijd, waardigheid, overwinningen en veerkracht. Iets anders waar je ook langs kijkt, is de reusachtige intergenerationele kennis van eenheid met de natuur waarover onze volkeren beschikken. Inheemse gemeenschappen helpen ons eraan herinneren dat we niet los staan van de natuur, en dat het beschermen van de leefwereld een vorm van onszelf beschermen is. Om te kunnen overleven, blijven de gemeenschappen in het mondiale Zuiden het gevecht aanvoeren om nieuwe werelden te verbeelden en tot stand te brengen, werelden die vrij zijn van het geweld van kapitalisme. Het is nodig om die ervaringen centraal te stellen en die kennis te erkennen.
Onze gemeenschappen staan al lange tijd in brand, en de vlammen worden aangewakkerd door uitsluiting en doordat we tot zwijgen worden gebracht. Als we onze ervaringen niet tot onderdeel weten te maken van het antwoord op de huidige ramp, zullen we er niet in slagen om de complexe manier aan de orde te stellen waarop maatschappelijke, economische en politieke systemen ons leven vormgeven – waardoor sommigen in hun leven een makkelijke weg bewandelen en anderen de prijs betalen. Om ons een toekomst te kunnen verbeelden waarin we allemaal zijn bevrijd van de oorzaken die aan de wortels van de klimaatcrisis liggen – kapitalisme, mijnbouw, racisme, seksisme, klassediscriminatie, validisme en andere onderdrukkingssystemen -, is het nodig dat de klimaatbeweging in zijn verhaal de complexe realiteit van al onze levens weet te vatten.
En het is nodig dat die complexiteit ook op strategisch vlak wordt weerspiegeld. Velen van ons hebben te maken met het risico gearresteerd en gecriminaliseerd te worden. We moeten zorgvuldig zijn in het wegen van de kosten die aan ons en onze gemeenschappen opgelegd kunnen worden, door een staat die is gedreven om mensen uit geracialiseerde groepen eerder tot doelwit te maken dan witte mensen. De strategie van XR, die gebruik maakt van het primaire tactische middel zich te laten arresteren, is een valide strategie, maar die vraagt om een aanvulling in de vorm van een doorlopende analyse van hoe privilege werkt en daarnaast van de realiteit van politie- en statelijk geweld. Participanten in XR zouden in staat moeten zijn om hun privilege in te zetten en arrestatie te riskeren, en gelijktijdig het geracialiseerde karakter van politieoptreden duidelijk te maken. Hoewel er een begin is gemaakt met het werken aan een dergelijke analyse, is het niet genoeg zolang die nog niet deel uitmaakt van de kern van het organisatorische werk van XR. Om klimaatverandering en de wortels daarvan in ongelijkheid en overheersing aan de orde te stellen, zal er een diversiteit en veelvoud aan tactieken en gemeenschappen moeten zijn die gezamenlijk de gevraagde veranderingen tot stand kunnen brengen.
We prijzen de energie en het enthousiasme dat XR heeft bijgedragen aan de milieubeweging van nu, en het geeft hoop om te zien dat er zoveel mensen bereid zijn om actie te ondernemen. Maar zoals we al kort hebben geschetst, vinden we dat er in hun aanpak belangrijke kenmerken zijn die om een verdere ontwikkeling vragen. Deze brief roept XR op om meer te doen in de geest van hun principes, waarin ze stellen dat ze “zich inspannen voor een groeiende beweging die actief deelneemt, en gedecentraliseerd en inclusief is”. We weten dat XR al verschillende soorten luisteroefeningen heeft georganiseerd, en een aantal beperkingen van hun aanpak hebben erkend, dus we vertrouwen er op dat XR en haar leden onze bijdrage zullen verwelkomen.
Nu XR deze periode van acties afrondt, hopen wij dat onze brief een aantal nuttige overwegingen bevat voor wat er nog zal volgen. De lijst we hieronder presenteren is niet bedoeld als een volledig stel eisen, maar biedt een beginpunt ter ondersteuning voor de gesprekken die nodig gevoerd moeten worden.
Wretched of the Earth beschouwen samen met tal van andere groepen de volgende eisen als cruciaal voor een rebellie voor klimaatrechtvaardigheid:
- De invoering van een transitie, met rechtvaardigheid als kern, om de koolstofemissies van Groot-Brittannië vóór het jaar 2030 tot nul terug te brengen, als deel van haar eerlijke aandeel om de opwarming tot minder dan 1,5°C te beperken; dit omvat de stopzetting van alle fracking-projecten, gratis vervoer en behoorlijke huisvesting, het reguleren en democratiseren van ondernemingen en het herstel van ecosystemen.
- De invoering van een Mondiale Groene New Deal om ervoor te zorgen dat het mondiale Zuiden door middel van internationale samenwerking toegang krijgt tot financiering en technologie. Klimaatrechtvaardigheid moet herstelbetalingen en herverdeling omvatten; een groenere economie in Groot-Brittannië zal maar weinig bewerkstelligen als de regering zwakkere landen blijft hinderen om hetzelfde te bereiken, door middel van verlammende schulden, oneerlijke handelsovereenkomsten en de export van haar eigen dodelijke mijnbouw. Deze Groene New Deal zou ook een einde moeten omvatten van de wapenhandel. Oorlogen worden georganiseerd om de belangen van ondernemingen te dienen – de grootste wapendeals hebben olie als buit; terwijl de grootste legers ter wereld direct ook de grootste olieverbruikers zijn.
- Houd transnationale ondernemingen verantwoordelijk door een systeem tot stand te brengen waarbinnen ze aan regels worden gebonden en niet in staat zijn mondiale verwoesting aan te richten. Dit zou omvatten dat veel van de bestaande handels- en investeringsovereenkomsten waarin het belang van transnationale ondernemingen heilig wordt verklaard, worden opgebroken.
- Haal de planeet van de aandelenbeurs door het herstructureren van de financiële sector, om deze transparant te maken, te democratiseren en duurzaam te maken, en het investeren in de mijnbouw te ontmoedigen en programma’s voor duurzame energie, milieurechtvaardigheid en regeneratie te bevorderen.
- Maak een einde aan de “vijandige omgeving” [het Britse overheidsbeleid dat “hostile environment” heet, vert.] van muren en hekken, detentiecentra en gevangenissen die worden ingezet tegen geracialiseerde groepen, migranten en vluchtelingengemeenschappen. In plaats daarvan moet Groot-Brittannië erkennen dat het historisch en in het hier en nu verantwoordelijk is en bijdraagt aan de ontheemding van volkeren en gemeenschappen,en moet zijn verplichting aan hen nakomen .
- Garandeer de bloei van gemeenschappen in zowel het mondiale Noorden als het mondiale Zuiden door middel van het recht op gratis onderwijs voor iedereen, een adequaat inkomen voor mensen met of zonder werk, universele gezondheidszorg inclusief zorg voor mentaal welzijn, toegankelijk vervoer, toegang tot gezond voedsel, waardige werkgelegenheid en huisvesting, betekenisvolle politieke participatie, een transformatief rechtssysteem, gender- en seksuele vrijheden en voor mensen met een beperking en oudere personen, toegang tot een onafhankelijk leven te midden van de gemeenschap.
Het gevecht voor klimaatrechtvaardigheid is het gevecht van ons leven, en dat moet op een goede manier worden gevochten. We delen deze overweging vanuit een gevoel van liefde en solidariteit, afkomstig van groepen en netwerken die samenwerken met gemeenschappen die klimaatverandering nu al aan den lijve ondergaan; met de gedeelde bedoeling om een beweging voor klimaatrechtvaardigheid vorm te geven die niet de armste groepen in de rijke landen de prijs van de klimaatcrisis laat betalen, en weigert om de mensen van het mondiale Zuiden op te offeren om de burgers van het mondiale Noorden te beschermen. Het is van het grootste belang dat we in verbinding staan met en verantwoording afleggen aan onze gemeenschappen, en aan al degenen die geen toegang hebben tot de machtscentra van de wereld. Zonder die verbinding en verantwoordelijkheid is de oproep tot klimaatrechtvaardigheid een loze kreet.
The Wretched of the Earth
Argentina Solidarity Campaign
Black Lives Matter UK
BP or not BP
Bolivian Platform on Climate Change
Bristol Rising Tide
Campaign Against the Arms Trade CAAT
Coal Action Network
Concrete Action
Decolonising Environmentalism
Decolonising our minds
Disabled People Against the Cuts
Earth in Brackets
Edge Fund
End Deportations
Ende Gelände
GAIA – Global Alliance for Incinerator Alternatives
Global Forest Coalition
Green Anticapitalist Front
Gentle Radical
Grow Heathrow/transition Heathrow
Hambach Forest occupation
Healing Justice London
Labour Against Racism and Fascism
Lesbians and Gays Support the Migrants
London campaign against police and state violence
London Feminist Antifa
London Latinxs
Marikana Solidarity Campaign
Mental Health Resistance Network
Migrants Connections festival
Migrants Rights Network
Movimiento Jaguar Despierto
Ni Una Menos UK
Ota Benga Alliance for Peace
Our Future Now
People’s Climate Network
Peoples’ Advocacy Foundation for Justice and Redress
Race on the Agenda (ROTA)
Redress, South Africa
Reclaim the Power
Science for the People
Platform
The Democracy Centre
The Leap
Third World Network
Tripod: Training for Creative Social Action
War on Want
Wretched of The Earth is een Brits grassrootscollectief voor inheemse mensen, mensen van kleur, groepen uit de diaspora en individuen die zich in solidariteit met deze gemeenschappen inspannen voor klimaatrechtvaardigheid, zowel in Groot-Brittannië als in het mondiale Zuiden.
Nederlandse vertaling door Thijs Vissia. De originele tekst is gepubliceerd op redpepper.org.
Was hier ook al vertaald: https://www.globalinfo.nl/Nieuws/een-open-brief-aan-extinction-rebellion
Ja, we hadden het gezien. We kregen echter plots deze vertaling aangeboden, die we technisch en politiek (in jullie versie is “white” als “blank” vertaald) beter vonden.
(Normaal gesproken zouden we gewoon jullie versie jatten, zoals het hoort 😉 Waarom dubbel werk doen.)
Ik vind het een dwingende en belerende brief. Ik geef echter onmiddellijk toe dat ik niet bekend ben met de context waarbinnen deze geschreven is. Is er iets voorgevallen binnen XR waardoor zoveel organisaties zo’n toon aanslaan? Het lijkt te gaan over suggesties die geen eisen zouden zijn(maar het wel zijn) en gesprekken die toch echt noodzakelijk zijn (terwijl XR daar al aan doet) etc. Maar ik lees nergens over dat XR het hier allemaal in principe niet mee eens zou zijn. Ja, inhoudelijk; ik ben het er mee eens. Maar ik vind het vrij ver gaan om – in mijn ogen – als organisatie openlijk akkoord te moeten gaan en dat dat toch door de vorm van de brief eigenlijk een beetje afgedwongen wordt..
Hoi marsha, bedankt voor je bijdrage.
Wat jij een “dwingende en belerende brief” noemt is in mijn ogen gewoon een heldere en scherp geformuleerde solidaire kritiek van mede-actievoerders. Het is voor elke levende beweging van groot belang dat er ideeën uitgewisseld worden over de achtergrond, ideologie en strategie van de diverse actiegroepen. Er zijn immers heel veel richtingen mogelijk waarin een beweging kan gaan, en die zijn nu eenmaal niet allemaal even goed of effectief. De keuze van welke richting hangt af van de politieke visie van de deelnemers.
Jammer dat je over de toon valt. In mijn ogen is die toon juist uiterst solidair. “Ik geef echter onmiddellijk toe dat ik niet bekend ben met de context waarbinnen deze geschreven is. Is er iets voorgevallen binnen XR waardoor zoveel organisaties zo’n toon aanslaan?”, schrijf je. Er hoeft mijns inziens helemaal niets specifieks voorgevallen te zijn. Een reeks actiegroepen heeft de acties van XR gezien – en eraan meegedaan – en heeft andere ideeën over de richting waarin de beweging moet gaan. Het is toch super dat ze de moeite hebben genomen om samen te formuleren wat ze vinden ontbreken en wat beter kan? Dan kan iedereen daarover weer verder nadenken en de eigen standpunten aanpassen, en zo komen ze allemaal samen verder.
Verder schrijf je: “Het lijkt te gaan over suggesties die geen eisen zouden zijn (maar het wel zijn) en gesprekken die toch echt noodzakelijk zijn (terwijl XR daar al aan doet) etc. Maar ik lees nergens over dat XR het hier allemaal in principe niet mee eens zou zijn. Ja, inhoudelijk; ik ben het er mee eens. Maar ik vind het vrij ver gaan om – in mijn ogen – als organisatie openlijk akkoord te moeten gaan en dat dat toch door de vorm van de brief eigenlijk een beetje afgedwongen wordt.” Volgens mij stellen de andere actiegroepen terecht eisen. Logisch toch dat je alleen meedoet aan de acties van een organisatie als je er voldoende achter kan staan? Ik vind het raar dat je het hebt over afdwingen. Hoe stel jij je voor dat deze critici iets zouden kunnen afdwingen van XR? Dat is toch een rare suggestie? Ze hebben toch geen macht over XR? Door kritiek te framen als afdwingen, doe je alsof het eigenlijk niet hoort om het openlijk oneens te zijn, alsof discussies schadelijk zouden zijn. En over je suggestie dat XR het met de kritiek mogelijk wel eens is… dat vraag ik me maar af. Anders zouden de ondertekende groepen hem niet hebben hoeven formuleren, me dunkt. Ze vonden dat de door XR geformuleerde visie op essentiële punten onvoldoende, blijkt uit hun brief.
Dag Eric,
Bedankt voor je reactie. Ik heb de brief nog eens gelezen en nagedacht. Misschien gebruik ik het woord dwingend verkeerd; ik bedoel in ieder geval “sturend’. Achtenveertig (!) organisaties hebben immers deze brief ondertekend. Dat zegt uiteraard iets over dat er iets scheef zit. (Duh 😉 ) Of XR het met de geformuleerde uitgangspunten eens is of niet of deels, ik kan mij er iets bij voorstellen dat een nieuwe organisatie niet heel veel ruimte ervaart zo om een gelijkwaardig gesprek aan te gaan.
Discussies en kritiek wil ik niet framen als onwenselijk of schadelijk; ik denk niet dat dit zo is. Ik vind echter wel dat een nieuwe organisatie, met toch succesvolle acties, ook de ruimte moet hebben om vanuit hun eigen -zij het misschien niet afdoende- standpunten actie te kunnen voeren zonder dat verbeterpunten eigenlijk eisen worden. Zo lees ik de brief wel degelijk. De kans krijgen om te groeien lijkt mij cruciaal. Ik vind kritiek op deze schaal niet altijd de beste manier. Dit komt voort uit mijn mening over erg snelle kritiek op nieuwe organisaties. ( Er was vrij vlot nogal wat kritiek op Code Rood bijvoorbeeld) Er kan natuurlijk niemand macht uitoefenen en ja, deze groepen hebben terechte vraagtekens gezet bij een aantal zaken, maar hoe gelijkwaardig is alle kritiek? En hoe relevant zijn sommige zaken voor XR, zouden ze dat “moeten” zijn? Tuurlijk mag je daar vraagtekens bij zetten en het zou fantastisch zijn wanneer op die manier XR kan groeien, maar het kan juist ook gebeuren dat de boel inklapt wanneer. XR niet kan of wil voldoen..
Interessant! Ik lees dit eind 2020, en denk dat er veel is veranderd.
Ten eerste: we hebben het hier over een Nederlandse vertaling, met Nederlandse lezers. Uit ervaring kan ik zeggen dat fundament, structuur en richting heel anders zijn in Extinction Rebellion Nederland, vergeleken met XR UK. De start was anders, maar met name gedurende de ontwikkelingen van het afgelopen jaar heeft XR Nederland een heel eigen identiteit gekregen, en een gunstige in mijn ogen!
Het is daarom ook fijn om deze brief terug te lezen, met name omdat XR NL zich veelvuldig heeft uitgesproken het afgelopen jaar over onderwerpen als klimaatracisme, ongelijke systemen, het mondiale zuiden, solidariteit met andere actiegroepen etc.
De toon van de brief, zoals Marsha schreef meer dan een jaar geleden, viel mij ook op. Alsof al die organisatie zich als een blok tegenover XR UK hadden gezet met de armen over elkaar, zoiets als: ‘laat maar zien of je je kan ontwikkelen zoals wij dat graag zouden zien’. Hoe XR UK daadwerkelijk ontwikkeling heeft doorgemaakt weet ik niet precies, maar ik ben blij om te zien dat XR NL in ieder geval wel een dusdanige ontwikkeling heeft doorgemaakt vandaag en vele maanden hiervoor, dat ik met vertrouwen kan stellen dat zij volledig achter de brief staan die destijds geschreven is.
Het is mooi om te zien hoe de bredere klimaatbeweging en sociaal-activistische groepen (maar ook links politiek gerichte groepen zoals Bij1) steeds meer een geheel gaan vormen. Ik blijf hopen op de verandering die zo hard nodig is, en zo zo zo terecht zou zijn voor het grootste gedeelte van de bewoners van deze planeet.