Enkele beelden van de opening van de Keti koti-maand

Afgelopen zaterdag vond in Amsterdam de Memre waka plaats, een herdenkingstocht waarmee jaarlijks de Keti koti (“ketenen gebroken”)-maand wordt geopend. Die maand wordt elk jaar op 1 juli in het Oosterpark afgesloten met een nationale herdenking en viering van de afschaffing van de Nederlandse slavernij. Buiten bij het Amsterdam Museum aan de Kalverstraat verzamelden zich zaterdagmiddag rond 15:00 uur zo’n honderd deelnemers, voor het merendeel zwarte mensen van Surinaamse en Antilliaanse herkomst. Onder het motto “Op eigen kracht maar niet alleen” voerde de tocht, georganiseerd door stichting Eer en herstel, langs Amsterdamse grachtenpanden die een geschiedenis met het slavernijverleden hebben.

Bij diverse panden werden korte informatieve toespraken gehouden die nader ingingen op dat slavernijverleden en de rol van de panden en de toenmalige bewoners daarbij. Uit de praatjes werd onder meer duidelijk dat er in de zeventiende eeuw al flink wat zwarte mensen in Amsterdam woonden. Er was zelfs een kleine zwarte gemeenschap die elkaar hielp om te overleven. Hun maatschappelijke positie was uiterst onzeker en kwetsbaar. In de koloniën waren ze tot slaaf gemaakt, maar in de roofstaat aan de Noordzee was slavernij officieel verboden. Als zwarte mensen indertijd minstens een half jaar in Nederland hadden gewoond, dan konden ze wettelijk gezien worden “vrijgemaakt”. Maar het is onduidelijk of dat ook altijd gebeurde.

Na ongeveer een uur langs allerlei grachtenpanden te hebben gelopen kwam de stoet aan bij Herengracht nr. 502, de ambtswoning van burgemeester Femke Halsema. Daar woonde in de zeventiende eeuw Paulus Godin, de toenmalige directeur van de West-Indische Compagnie (WIC). De WIC hield zich bezig met het ontvoeren, tot slaaf maken, aan de ketting leggen, brandmerken en tot dwangarbeid verplichten van mensen van Afrikaanse herkomst. Naast de voordeur van het pand bevindt zich een gedenksteen ter herinnering aan de slavernij.

Voor de deur volgde een programma met muziek, sprekers en kransleggingen. BIJ1-voorvrouw Sylvana Simons was een van de sprekers, en zij hield een krachtig betoog over hedendaags institutioneel racisme als erfenis van het slavernijverleden. Het is belangrijk dat dit soort activiteiten jaarlijks blijven doorgaan. Het gaat immers om een verleden vol verschrikkingen en verzet, dat we samen moeten blijven erkennen en herdenken, zodat we ook samen een toekomst kunnen hebben.

Abdulrazik Khamis, beeldmateriaal
Harry Westerink, tekst