“Er vindt een revolutie plaats, slapen komt later”

Ping. Het is het zoveelste whatsappbericht vandaag. Solafa Saad, 28, zit aan een klein vierkant tafeltje in haar flatwoning in Leiderdorp. Vanuit hier bestuurt de politiek activist protesten in Soedan, meer dan vierduizend kilometer verderop. “Mijn hersenen gaan zo uitvallen”, zegt ze. Na iedere zes uur sluit ze – op de bank, naast de oplader – even haar ogen. Tot ze weer een bericht krijgt. Ping. Saad heeft al drie nachten niet geslapen. “Er vindt een revolutie plaats in Soedan”, zegt ze, “slapen komt later.” Ping. Sinds december eisen Soedanezen het aftreden van president Omar al-Bashir, de generaal die al dertig jaar aan de macht is. De economie van Soedan is al een tijdje ingestort: voedsel wordt steeds duurder. Afgelopen weekend ontvlamde er iets en sindsdien wordt het protest groter en groter. De regering schiet op demonstranten, maar de betogers lijken de angst voorbij, zegt Saad. Op donderdagochtend heeft een nog groter deel van het leger zich achter hen geschaard. Ze draagt een shirt met het woord freedom en grote houten oorbellen met daarop in het Arabisch de tekst: “Die ziel moet vallen”. Die ziel dat is Bashir; het is de leus van hun beweging. Tienduizenden betogers verzamelen zich nu al vijf dagen en nachten bij het legerhoofdkwartier in hoofdstad Khartoum, waar de ambtswoning van Bashir gevestigd is. Er zijn opvallend veel vrouwen bij, veelal jonge studenten maar ook oudere vrouwen, moeders. Volgens de BBC is zelfs tweederde van de demonstranten vrouw. Ze moedigen soldaten aan zich tegen de president te keren, soms met succes. Er is nu een breed front tegen de generaal die zelf in 1989 door een coup de macht greep. Ongekend, zegt Saad. “Zóveel mensen van alle leeftijden, daar hebben we jaren voor gevochten.” En logisch dat het om zoveel vrouwen gaat. “Zij hebben het meest te lijden onder de islamitische fundamentalisten. Soedanese vrouwen willen geen tweederangsburgers meer zijn.” Saad is een bekende politiek activist in Soedan. Twee jaar geleden kwam ze naar Nederland voor studie en kreeg hier politiek asiel. Ze is in Soedan tien keer opgepakt, soms zat ze een paar weken vast, dan weer een aantal maanden. Haar studie liep steeds vertraging op. In 2012 richtte ze Sharee El Hawadith op, een organisatie die dekens uitdeelt aan Soedanese daklozen en ander maatschappelijk werk doet. Inmiddels is Saads organisatie, die ook strijdt voor vrouwenrechten, uitgegroeid tot een van Soedans belangrijkste bewegingen tegen president Bashir. Vanuit haar woonkamer op twee hoog achter, coördineert Saad 17 whatsappgroepen en drie facebookgroepen. Honderden mensen zijn dag en nacht in de groepen actief.

Maral Noshad Sharifi in ‘Er vindt een revolutie plaats, slapen komt later’ (NRC)