Europese “Housing Action Days” met kraakacties in Den Bosch en Den Haag (gisteravond met geweld door eigenaar beëindigd)

Gistermiddag heeft de Haagse kraakbeweging de kraak van een al jarenlang leegstaande dönerzaak met bovenwoningen aan het Spui kenbaar gemaakt. Zo’n 25 bondgenoten van de krakers hielden een korte tocht vanaf het Spuiplein naar het pand, waar voor de deur en vanuit de ramen van het pand spandoeken werden onthuld. Het pand bevindt zich in het centrum van Den Haag, recht tegenover het stadhuis. Helaas moesten de nieuwe gebruikers van het pand het gisteravond na geweld van de eigenaar alweer verlaten. Ook in Den Bosch is een leegstaand pand in gebruik genomen. Beide acties maken deel uit van de Europese “Housing Action Days”.

Den Haag

Tijdens de steunactie gistermiddag voor de Haagse krakers werden leuzen geroepen als “Wet of geen wet, kraken gaat door” en “Huizen voor mensen, niet voor winst”. De politie kwam even een kijkje nemen en vertrok alweer snel, tot groot genoegen van de krakers en hun bondgenoten.

“Het pand van ex-CDA-bestuurslid Atom Zhou staat al lange tijd weg te rotten en er zijn nog steeds geen signalen dat er op de korte termijn iets gaat gebeuren met het pand”, aldus de verklaring van de krakers gistermiddag. “Dit terwijl tienduizenden panden leeg staan, honderdduizenden op zoek zijn naar een woning, de daklozenopvang uitpuilt en er mensen sterven op straat. Ons woonrecht blijft het onderspit delven ten opzichte van het eigendomsrecht van een kleine groep investeerders, huisjesmelkers en speculanten die profiteren van schaarste, woononzekerheid en leegstand. Met deze actie roepen we het stadsbestuur op om over te gaan tot verregaande crisismaatregelen om woonrechten te garanderen, zoals onteigening, invoering van een leegstandsverordening en opheffing van het kraakverbod.”

Leegstand loopt de Spuigaten uit

De verklaring vervolgt met: “Den Haag is geen stad meer, maar slechts een verzameling stenen zonder inhoud, waar de ruimte voor muziek, kunst en tegencultuur steeds verder aan banden wordt gelegd. Een stad zonder vrijplaats, weggeefwinkel, volkskeuken, punk-shows of sociaal centrum is haar ziel verloren. Daarnaast blijft de aanhoudende wooncrisis slachtoffers eisen en vallen steeds meer mensen buiten de boot, vermalen door het systeem. Juist dan is het belangrijk om ruimte te creëren voor tegencultuur en een gemeenschap te hebben om op terug te vallen, anders zakken mensen steeds verder weg in depressie, armoede en sociaal isolement. Door te kraken eisen we onze plek in de stad op, en creëren we ruimte voor tegencultuur, gemeenschap en woningen. Zolang we geen andere optie hebben, gaat kraken door! Geen cultuur zonder subcultuur!

Den Haag telt 180.000 woningzoekenden, 4.000 daklozen die jaarlijks gebruik maken van de opvang en nog eens duizenden dak- en thuislozen die geen gebruik maken van, of recht hebben op, de daklozenopvang. Het daklozenprobleem is allang niet meer onzichtbaar en onze parken veranderen langzaam in tentenkampen. Het contrast met de 20.000 leegstaande panden in onze stad, waarvan ruim de helft langer dan een jaar leeg staat, is misdadig. Terwijl investeerders, huisjesmelkers en speculanten profiteren van leegstand, sterven er mensen op straat. Het zijn mensonterende omstandigheden die vragen om crisismaatregelen. We zijn daarom solidair met de Fundit-campagne van het Straatconsulaat en roepen op tot onteigening van leegstaande panden om deze om te bouwen tot sociale huurwoningen, het invoeren van een leegstandsverordening om leegstand te kunnen beboeten, en opheffing van het kraakverbod, zodat het woonrecht weer prioriteit krijgt boven het eigendomsrecht.

Gentrificatie

Het is al meer dan een jaar geleden dat de Samenscholing, en daarmee de laatste actieve vrijplaats van Den Haag, ontruimd werd. Hoewel het Haagse college beloofd heeft in haar coalitieakkoord dat zij plaats zou maken voor een nieuwe vrijplaats, loopt de zoektocht naar een alternatieve locatie voor de Samenscholing spaak en verzuipt de herontwikkeling van het oude pand aan de Beatrijsstraat in problemen. Keer op keer worden onze autonome vrije ruimten misbruikt voor gentrificatie en na jaren van belangeloze inspanning gesloopt, ontruimd en vervolgd. Om er vervolgens achter te komen dat het onmogelijk blijkt voor wethouders en gemeenten om betaalbare en toegankelijke creatieve ruimten te creëren binnen het neo-liberale systeem. Vrije ruimte en creativiteit creëer je niet met subsidies, gemeentebeleid of Europees geld, dat eis je op en creëer je door bewoners en gebruikers zekerheid en zeggenschap te geven!

De Haagse kraakbeweging eist:

• Voer een leegstandsverordening in, beboet langdurige leegstand.
• Onteigen langdurig leegstaand vastgoed en bouw dit om tot sociale huur.
• Hef het kraakverbod op. Zolang mensen op straat slapen terwijl panden leeg staan, gaat kraken door!
• Autonomie, zekerheid en zeggenschap voor vrije ruimte en tegencultuur. Permanente ruimte voor een vrijplaats in Den Haag!

Deze kraakactie is uitgevoerd in de context van de Housing Action Days 2024, een initiatief van de Europese Actiecoalitie voor het recht op wonen en de stad. Tijdens de Housing Action Days worden er een week lang door heel Europa honderden acties gevoerd door verschillende grassroots organisaties die vechten voor het recht op wonen. Met een nieuwe kraak aan het Spui, tegenover het stadhuis, voegen we een belangrijke nieuwe bladzijde toe aan de rijke kraakgeschiedenis van onze stad, met als voorgangers de Blauwe Aanslag, de Vloek, de Samenscholing, Villa K en meer. Laat deze actie het startschot zijn van een nieuwe golf aan kraakacties in de stad!”

Geweld van eigenaar

De nieuwe gebruikers van het pand hebben er helaas maar kort kunnen blijven. Gisteravond laat werd vanuit de Haagse kraakbeweging het volgende bekend gemaakt: “Na een succesvolle actie tegen leegstand met veel steun vanuit de stad kwam omstreeks 21:00 uur de eigenaar, Atom Zhou, het pand binnengestormd. Hij was woedend en gebruikte fysiek geweld tegen de nieuwe gebruikers van het pand. Mensen zijn geschopt en geslagen en met geweld naar buiten gezet, waarbij enkele verwondingen zijn opgelopen. De groep gebruikers besloot na tussenkomst van de politie het pand te verlaten, gezien de onveilige situatie die was ontstaan als gevolg van het fysieke geweld en omdat de politie hun woonrechten niet kon garanderen. Zij slapen vannacht ergens anders. We laten het niet zitten bij deze illegale ontruiming. Elke nacht is een kans om te werken aan oplossingen voor de wooncrisis!”

Den Bosch

Gisteren maakte ook een groep woningzoekende jongeren bekend dat ze een leegstaand appartement van woningverhuurder Heimstaden aan de Esdoornstraat in Den Bosch in gebruik hebben genomen. “Wij zijn hiertoe overgaan omdat de wachtlijsten en wooncrisis enorm zijn en wij nu woonruimte nodig hebben”, aldus hun verklaring. “Wij kunnen niet langer toezien dat internationale sprinkhaanverhuurders onze volkshuisvesting privatiseren, sociale huur in de uitverkoop gooien of deze met onzekere en te dure huurcontracten verhuren. Sommigen van ons wonen noodgedwongen bij hun ouders in een onhoudbare situatie of zijn thuisloos geraakt door tijdelijke en te dure huurcontracten. We kunnen deze woononzekerheid niet zwijgzaam accepteren.”

De verklaring vervolgt met: “Het is belangrijk om dak- en thuisloosheid nu aan te pakken en de macht van (internationale) beleggers in te perken. Wij steunen dan ook de actie van huurdersvereniging Bomenlandflat en hun vijf eisen voor structureel onderhoud, renovatie en een stop op de uitverkoop en flexibilsering van de sociale huur.

Heimstaden heeft het voornemen op de verkoop van deze sociale huurwoningen niet ingetrokken, dus bewonen wij dit pand om het te behouden voor sociale huur. Dit is van levensbelang in een wooncrisis. Tevens worden er nu panden in de Bomenlandflat tijdelijk en duur verhuurd voor bijna duizend euro per maand, puur om de optie op verkoop open te houden. Wonen is geen stoelendans. Het is ronduit pervers en onacceptabel dat beleggers woononzekerheid en het risico op dakloosheid voor huurders als verdienmodel beschouwen.

Buurt- en actiecentrum

De financialisering van wonen en uitverkoop van sociale huurwoningen door onder andere Vestia aan beleggers heeft geleid tot grote woononzekerheid, huurstijgingen en schaarste. Wij willen volkshuisvesting gebruiken waar het voor bedoeld is: mensen een zeker dak boven het hoofd bieden. Huizen zijn er voor mensen, niet voor winst! Wij organiseren ons niet alleen in Den Bosch. Overal in Europa zijn er deze week acties tijdens de Housing Action Days.

Wij zullen onze woning tevens gebruiken als actiecentrum voor de buurt en we steunen de woonstrijd van huurdersvereniging Bomenlandflat. Wij roepen iedereen op om hun solidariteit te tonen en samen in actie te komen voor ieders woonrecht. De gemeente Den Bosch en de landelijke overheid moeten veel meer werk maken van voldoende goede, betaalbare en zekere huisvesting. Bied jongeren een dak en voorkom dakloosheid. Pak leegstand en sprinkhaanverhuurders zoals Heimstaden aan.”

Harry Westerink