Extreem-rechts op de bres voor dierenrechten?
Al voordat het circus de tenten had opgezet, ontstond er een rel. De lokale VVD-wethouder beschouwt het gebruik van wilde dieren namelijk als onnodig dierenleed en verbood het gebruik van een olifant en tijgers. Anders zou een dwangsom volgen. Het verbod leidde tot de nodige media-aandacht. MDTB zag die ontwikkelingen met plezier aan en kondigde voor 4 februari een demonstratie aan bij de avondvoorstelling. Voorafgaand werden, zoals gebruikelijk, de promotieborden van het circus in de stad beplakt met de mededeling "afgelast wegens dierenleed". Bij de demonstratie werd rekening gehouden met een opkomst van 20 medestanders, maar uiteindelijk deelde slechts een handjevol extreem-rechtsen folders uit. Ook ontrolden ze een spandoek tegen dierenleed en tetterden ze leuzen door een megafoon. Met een geluidswagen probeerde het circus de boel te overstemmen. De demonstratie verliep verder rustig. Bij de middagvoorstelling was er overigens ook al gedemonstreerd, maar dan door wat aanhangers van de Partij voor de Dieren. Eén van hen verklaarde het "prima" te vinden dat ook extreem-rechts zou demonstreren.
Acties
Het is niet de eerste keer dat MDTB demonstreert tegen het misbruik van dieren in een circus. In 2003 plakken MDTB-ers al posters van een circus in Katwijk over met leuzen als "afgelast wegens dierenmishandeling" en "circusdieren = dierenleed". Vooral na medio 2006 gaat men los, al dan niet in samenwerking met de fascistische organisatie Voorpost waarmee een grote personele overloop bestaat. Men plakt regelmatig posters, ontvreemdt promotieborden en demonstreert bij circussen in IJsselstein, Noordwijk, Den Haag, Haarlem, Beverwijk, Katwijk, Sassenheim, Emmeloord, Zoetermeer en Soest. Meteen na de actie in Soest, medio 2008, trekt men een wijk in waar een moskee gepland is, om daar naar eigen zeggen 1.500 folders tegen te verspreiden. Enkele demonstraties lopen overigens uit op vechtpartijen met circusmedewerkers en ingrijpen van de politie. Met de acties tegen circussen probeert extreem-rechts sympathie onder de bevolking te winnen. Maar de acties sluiten ook aan bij het extreem-rechtse gedachtengoed. Het gebruik van wilde dieren zou namelijk "onnatuurlijk" zijn. Volgens MDTB horen wilde dieren thuis in het wild. Net zo goed als dat pinguïns thuis zouden horen op de Noordpool, "negers" in Afrika en Antillianen op de Antillen. En zo is de cirkel voor extreem-rechts weer rond.
Ondanks alle acties weet MDTB weinig nieuwe medestanders aan zich te binden. De opkomst bij demonstraties beperkt zich veelal tot een handvol deelnemers, onder wie natuurlijk MDTB-roerganger Tim Mudde. Die was voorheen bestuurslid van de CP’86. Andere demonstranten zijn onder meer Bernard Baardscheer en Pieter van Rhijn van de Leidse extreem-rechtse band De Ruyter Korps, Martijn de Zeeuw die voorheen in die band speelde en Paul Peters en Wietse van Dijken van Voorpost. De opkomst bij de rechtse dierendemonstraties valt in het niet bij de aanhang die dierenrechtenorganisaties als Respect voor Dieren weten te mobiliseren. Die actiegroep verwerpt in haar uitgangspunten nadrukkelijk ook seksisme, homofobie en racisme. Zo nu en dan pogen extreem-rechtsen zich toch aan te sluiten bij acties van Respect voor Dieren, maar die worden met succes geweerd.
Ritueel slachten
Extreem-rechts keert zich ook tegen ritueel slachten. In 1999 demonstreert Voorpost, met Mudde in de gelederen, tegen Edah-filialen die ook islamitisch geslacht vlees verkopen. En eind 2001 staat MDTB voor de deuren van de Chicken Cottage in Leiden. Ook dat bedrijf verkoopt ritueel geslacht vlees. Een tiental rechts-extremisten blokkeert met een spandoek de toegang en er wordt een racistisch toneelstukje opgevoerd. Zo is een van de demonstranten verkleed als een stereotype moslim, met een lang wit gewaad, een tulband op het hoofd en een opgeplakte baard. Die slacht zogenaamd met een kromzwaard een kip. Een paar weken later wordt het raam van de kippenzaak beklad met de leus "Stop halal, dierenmartelaars!" en worden er meerdere Keltische kruizen in de stad gespoten. Met acties tegen ritueel slachten misbruikt extreem-rechts de dierenstrijd om moslims in het bijzonder en migranten in het algemeen in een kwaad daglicht te stellen. Ook in de jaren 80 en 90 protesteerde extreem-rechts al tegen ritueel slachten. Partijen als de CD en CP’86 schreven er in hun verkiezingsprogramma steevast een paragraaf over.
Ook McDonald’s is de laatste jaren een geliefd actiedoelwit van extreem-rechts. Vooral op of rond de internationale Wereldvoedseldag op 16 oktober betogen aanhangers van MDTB en Voorpost voor de deuren van de voedselgigant. McDonald’s zou volgens de extreem-rechtsen lokale eetgewoonten kapot maken. Ook zou het bedrijf symbool staan voor de "veramerikanisering" van Nederland die zou leiden tot een "verstikkende eenheidsconsumptiecultuur". Daarbij zijn ze tegen McDonald’s, omdat die reclame in het Engels maakt, en dat is tegen het zere been van de bekrompen ultra-nationalisten. Kortom, extreem-rechts protesteert vooral tegen McDonald’s om het eigen nationalistische gedachtengoed te promoten. Daarbij onthouden ze zich van platte racistische uitspraken, omdat ze weten dat die afstotend kunnen werken. Dat extreem-rechts zich de laatste jaren actiever bemoeit met het thema dierenrechten betekent geenszins dat progressieve mensen dat strijdterrein links moeten laten liggen. Wel toont het aan dat de bevrijding van dieren hand in hand moet gaan met die van mensen en dat het gebruik van platte anti-Amerikaanse ressentimenten extreem-rechts in de kaart speelt.
Gerrit de Wit