Film over de racistische figuur Zwarte Piet

Op donderdag 3 december 2009 vindt in Utrecht de Nederlandse première plaats van de film “Read the masks. Tradition is not given”, gemaakt door de kunstenaars Annette Krauss en Petra Bauer. De première heeft wegens het beperkte aantal zitplaatsen een besloten karakter.

De film maakt deel uit van het al langer durende project van de kunstenaars over het fenomeen van Zwarte Piet in het Sinterklaasfeest. Ze leveren kritiek op zijn rol van dommige en olijke zwarte knecht, een racistisch clichébeeld dat stamt uit de tijd van de blackface-traditie in de VS. Daar is die stereotypering van zwarte mensen inmiddels al lang verdwenen, mede door de strijd van de zwarte burgerrechtenbeweging.

In Nederland echter is het juist een taboe om kritiek te leveren op de racistische figuur Zwarte Piet. Dat hebben ook Krauss en Bauer ondervonden toen ze in 2008 een ludieke protestmars tegen Zwarte Piet wilden organiseren. Die mars werd afgelast wegens de vele rechts-populistische scheldpartijen tegen hen, tegen Doorbraak en tegen het Eindhovense Van Abbemuseum. In dat museum namen de kunstenaars deel aan de expositie “Be(com)ing Dutch”.

Aan de totstandkoming van de film hebben ook Doorbraak-activisten meegewerkt. Doorbraak is van plan om in de loop van 2010 tijdens een of meerdere bijeenkomsten de film ook te gaan vertonen.

Harry Westerink