Lokaal Kabaal 10, november 1995
Auteur: Harry Westerink
Uiteenlopende visies op Brits kolonialisme
Het Leids Historisch Dispuut H.P.G. Quack bestaat 25 jaar. In samenwerking met cultureel centrum de X organiseert het studentendispuut een serie activiteiten rond het thema "The Empire; inheemse en westerse visies op de Britse expansie in India". Met behulp van foto's, schilderijen en andere decorstukken is de X tijdelijk omgetoverd tot een stukje India.
Het dispuut is genoemd naar de wetenschapper Quack die een lijvig standaardwerk heeft geschreven over de geschiedenis van het socialisme. Ongeveer tweederde van de dispuutsleden studeert geschiedenis aan de Leidse universiteit. Men houdt zich bezig met sociale geschiedenis, een vakgebied dat zich meer dan andere specialisaties binnen de studie toelegt op het leven van de gewone mens. Marieke Driever van het dispuut: "Onze leden zijn zeker niet allemaal socialisten, maar we zijn wel sociaal bewogen. Er is de laatste tijd veel te doen geweest rond de relatie tussen Nederland en Indonesië. Wij willen aandacht besteden aan een andere koloniale relatie, die tussen Engeland en India."
Wraakgevoelens
Arjen van Loon, een ander dispuutslid: "Indiërs kennen wraakgevoelens tegenover Engelsen. Een Indiër zei laatst: "Vroeger haalden de Britten India leeg. Nu halen de Indiërs Engeland leeg."" Van Loon geeft toe dat het beetje geld dat Indiërs vandaag de dag in Engeland verdienen en naar familie in India sturen, in geen verhouding staat tot de eeuwenlange plundering van India door de Engelsen. "De zaak ligt gevoelig. Op onze aankondigingsfolder staat een landkaart van India met de Engelse vlag erin. Dat roept heftige reacties op. Indiërs willen niet dat de indruk wordt gewekt dat hun land nog steeds wordt bezet door de koloniale machthebbers. Wat zouden Nederlanders ervan vinden als de landkaart van Nederland werd versierd met de Duitse vlag?" Volgens de dispuutsleden heeft de Indiase elite het koloniale bestel overgenomen. "Veel Indiërs hebben er moeite mee dat te erkennen."
Jurassic Park
Het India-festival is al begonnen. Op 3 november wordt de film "Het huis en de wereld" vertoond. Die belicht een episode uit de koloniale geschiedenis van Brits-India. De verdeel en heers-politiek van de Britten, de corruptie van de Indiase leiders en de ondergeschikte rol van de vrouw worden daarin aan de kaak gesteld. De Indiase regisseur Satyajit Ray baseerde zich voor de film op de gelijknamige roman van de auteur Tagore. Volgens Afke van der Toolen is het geen toeval dat de X voor een film heeft gekozen. "De filmcultuur in India staat sterk in de schoenen. Hollywood-films slaan daar vaak niet aan. Jurassic Park bijvoorbeeld draaide maar 2 weken."
Op 8 november behandelen twee wetenschappers het beeld van het kolonialisme in de Britse en Indiase literatuur. In die literatuur zijn de tegengestelde visies op de Westerse expansiedrang terug te vinden. Op 9 november wordt het festival afgesloten met een optreden van Darshan Kumari. Zij speelt klassieke sitar-muziek. "Het is heel bijzonder dat het een vrouw is die optreedt. Van oudsher is het maken van deze muziek voorbehouden aan mannen", aldus Van der Toolen.