De Fabel van de illegaal 46/47, zomer 2001
Auteur: Eric Krebbers
Lawaaiprotest tegen staatsbezoek Turkse president
Politiek en economie gaan hand in hand. De Nederlandse regering haalt de banden aan met kandidaat EU-lid Turkije. In oktober 2000 was premier Kok de eerste EU-regeringsleider die Turkije bezocht en Nederland was in april het eerste land waaraan de Turkse president Ahmet Necdet Sezer een staatsbezoek bracht. De economische relatie was al voortreffelijk. Nederland behoort tot de 10 landen die het meeste exporteren naar Turkije en bovendien bij de top 3 van investeerders in Turkije.
Turkije is geen democratisch land. Sinds enige tijd zitten er zelfs fascisten in de regering: de Grijze Wolven (MHP). De uiteindelijke macht berust echter al jaren bij de door militairen gedomineerde Nationale Veiligheidsraad (MGK), waarin ook Sezer zitting heeft. Hij maakt daar regelmatig ruzie met premier Ecevit. "Wat hij denkt over de dominante positie van de krijgsmacht is nooit in de openbaarheid gekomen", schreef de Volkskrant tijdens zijn bezoek.1 Dat weerhield deze en andere kranten er niet van Sezer neer te zetten als "integer jurist" en "redder des vaderlands".1 "De gewoonte zich niet aan de wet te houden, is de basis van alle problemen in Turkije", zo zei de president, die zelfs schijnt te stoppen voor rood licht.2 Dat die wetten op zich al niet rechtvaardig zijn, is voor de "redder des vaderlands" kennelijk van veel minder belang.
Sezer is een belangrijke pion in het politieke schaakspel tussen aan de ene kant de militaire machthebbers en aan de andere kant de burgerlijke elite die de bedrijven en de banken bezitten en de regering domineren. Hij spreekt zich namelijk vooral uit tegen de corruptie die welig tiert in het bedrijfsleven en de overheid. Sezers anti-corruptiecampagne is een van de wapens van de militairen in dit onderlinge conflict.
Een democraat?
Rechtse en gematigd linkse Turkse organisaties in Nederland toonden zich tijdens het staatsbezoek enthousiast over Sezer. Dat gold ook voor de Koerdische Federatie Nederland. "Hij is een democraat, hij durft en hij heeft gevoel voor rechtvaardigheid. Dat moet aangemoedigd worden", zei woordvoerder Bert Bakkenes.
Aan de radicale linkerkant van het politieke spectrum dacht men daar heel anders over. "Sezer is president van een niet-democratisch land. Zijn bezoek zal de nationalistische gevoelens niet verminderen", aldus Nuri Karabulut van de Federatie van Verenigingen van Arbeiders uit Turkije (DIDF).3 Werkelijke veranderingen komen vanzelfsprekend niet van bovenaf. Die kunnen alleen tot stand gebracht worden via strijd van onderop.
Olievaten en gastoeters
Op 5 april kwamen Sezer en Beatrix een uurtje op bezoek in het Academiegebouw aan het Leidse Rapenburg. De Fabel van de illegaal organiseerde daar een lawaaiprotest "uit solidariteit met het verzet in Turkije en Koerdistan, en met alle progressieve bewegingen die daar streven naar democratie".4 Zo'n 50 zeer strijdbare activisten van Turkse, Koerdische en Nederlandse afkomst kwamen erop af. Op actieborden stonden leuzen als "Voor een democratisch Turkije", "Geen Nederlandse steun voor Turkse dictatuur", "Vrijheid voor alle linkse politieke gevangenen", "Erkenning van alle dienstweigeraars! Ga niet in het leger!" en "Verblijfsrecht in Nederland voor alle vluchtelingen en migranten uit Turkije!".
De activisten maakten buiten met hun trommels, olievaten, gastoeters en fluitjes zoveel herrie dat Sezer zich binnen niet verstaanbaar kon maken. Na een kwartier gaf burgemeester Postma de politie opdracht om de manifestatie te ontbinden en de lawaaimakers te verwijderen. Dat ondanks de eerder verleende toestemming voor het lawaaiprotest. De actievoerders gingen echter direct zitten en lieten zich ondanks enig duw- en trekwerk niet verwijderen door de politie. Die begon daarop alle olievaten en trommels in beslag te nemen. Daarbij werd flink wat geweld gebruikt.
Bij zijn vertrek, een half uur later, werd Sezer alsnog onthaald op een fluitconcert en leuzen in het Turks en het Nederlands. Een Turkse activist wist nog voor de vertrekkende colonne te springen en werd direct gearresteerd. Hij kwam later die dag vrij nadat hem het veroorzaken van een onveilige verkeerssituatie ten laste was gelegd.
Noten