De Fabel van de illegaal 63, maart/april 2004
Auteur: Harry Westerink
Keizer in lompen
Het lijvige boek "Keizer in lompen" is het verslag van een journalistieke speurtocht naar de samenwerking van politiediensten in de EU. Aan de hand van eigen onderzoek en interviews met wetenschappers, advocaten, politiechefs en ambtenaren schetsen de auteurs Jelle van Buuren en Wil van der Schans een informatief beeld van het Europese repressie-apparaat, waaronder de politiedienst Europol, de justitieclub Eurojust, en het platform Task Force voor politiechefs. Van Buuren verricht als Eurowatch-medewerker onderzoek naar ontwikkelingen binnen de EU. Hij levert ook regelmatig artikelen aan de Fabel-krant. Van der Schans is als politie- en justitiewatcher betrokken bij Buro Jansen & Janssen.
Het kostte de auteurs veel moeite om informatie boven tafel te krijgen. Hun doorzettingsvermogen is bewonderenswaardig, want openbaarheid van beleid is bij de EU bepaald niet gewoon. Veel documenten mochten ze pas inzien na langdurige procedures via de Wet Openbaarheid Bestuur. Europese besluitvorming speelt zich af in achterkamers en is weinig democratisch. Het is boeiend om beleidsmakers zelf te horen vertellen over de grote belangenconflicten tussen allerlei onderdelen van het repressie-apparaat. Conflicten tussen Nederlandse politie- en justitiediensten en hun buitenlandse collega's, maar ook tussen het ministerie van Justitie en de politiekorpsen in Nederland zelf.
Het boek staat vol interessant feitenmateriaal, maar minpunt is toch wel het gebrek aan kritische politieke stellingname. Hoewel beide auteurs een radicaal-linkse achtergrond hebben, laten ze de bestuurders en beleidsmakers wel wat al te neutraal aan het woord. Ze lijken daarbij te vaak met hen mee te denken. Europese politie- en justitiesamenwerking blijkt lastig te organiseren, concluderen ze, alsof radicaal-links en bijvoorbeeld vluchtelingen daarmee zouden moeten zitten. Gelukkig maar, zou men juist denken, wanneer men leest dat het rotzooitje in kringen van machthebbers de opbouw van een sterk Europees repressie-apparaat flink bemoeilijkt.
"Keizer in lompen", Wil van der Schans en Jelle van Buuren. Uitgeverij: Papieren Tijger, 24,90 euro. ISBN: 9067281263.