De Fabel van de illegaal 64, mei/juni 2004
Auteur: Ellen de Waard
Voor jou doe ik alles
"De vliegeraar van Kabul" is een meeslepende roman over Amir, een vluchteling die terugkijkt op zijn jeugd in Afghanistan. Hij is geboren in een rijk gezin en is zich nauwelijks bewust van zijn bevoorrechte positie. Amirs beste vriend Hassan is in werkelijkheid zijn persoonlijke bediende, en diens vader is dat weer van Amirs vader.
De naïeve zorgeloosheid van kinderen en de prachtige sfeertekeningen van Kabul in de jaren 60 en 70 zijn meeslepend. Een onbekende wereld gaat voor de lezer open. Gaandeweg het verhaal begint deze schijnbare idylle meer en meer scheurtjes te vertonen. De grenzeloze loyaliteit van Hassan naar Amir, verwoord als "Voor jou doe ik alles", is in feite stuitend en bevestigt de ongelijkwaardigheid tussen de twee boezemvrienden. Op gruwelijke wijze verraadt Amir uiteindelijk Hassan, de persoon die hem het meest nabij staat. "Op mijn twaalfde ben ik geworden wat ik nu ben, op een kille bewolkte dag in de winter van 1975", aldus de openingszin van het boek over dat verraad.
De inval van de Russen in Afghanistan doen Amir en zijn vader vluchten naar de VS. Daar is de sociale status van het gezin niets waard en moet vader zich als pompbediende staande zien te houden. Een telefoontje uit Pakistan is het begin van het tweede deel van het boek: de terugkeer naar Afghanistan en de mogelijkheid om het verraad ten opzichte van zijn vriend Hassan goed te maken. Even meeslepend geschreven als het eerste deel en met nieuwe dramatische ontwikkelingen komt het Afghanistan dichterbij zoals dat de laatste jaren bekend is geworden via de media. Een land dat nog zuchtte onder de Taliban, en waar zelfs de nationale volkssport vliegeren verboden was. Het vliegeren staat in deze roman dan ook tevens symbool voor vrijheid en de hoop op een betere toekomst.
"De vliegeraar van Kabul", Khaled Hosseini. Uitgeverij: Cargo, € 19,50. ISBN 9023411943.