De Fabel van de illegaal 67, najaar 2004
Auteur: Jan Tas
Heel af en toe wordt er in de media kort bericht over sekstoerisme. Toch misbruiken duizenden Nederlanders jaarlijks "de Derde Wereld" als een hoerenkast waar met geld alles kan.
Na berichten over de betrokkenheid van Nederlandse toeristen bij kindersekstoerisme in Gambia heeft Terre des Hommes samen met "The Child Protection Alliance The Gambia" een onderzoek uitgevoerd. (1) In januari 2003 publiceerden ze een rapport. Enige maanden later arresteerde de politie een man in Overveen op verdenking van verkrachting van een Gambiaans meisje. Die man woonde de helft van het jaar in Gambia en was betrokken bij het "Holland House", een 'pension' waar veel Nederlandse toeristen en sekstoeristen komen. Daar zijn meerdere kinderen seksueel misbruikt.
Gambia
In Gambia leeft 69 procent van de bevolking onder de armoedegrens. Het is een van de armste landen ter wereld. Het toerisme is er een belangrijke bron van inkomsten, zowel voor de staat als voor de inwoners. Op basis van het aantal vluchten van Nederland naar Gambia, wordt geschat dat er jaarlijks ongeveer 10.000 Nederlandse toeristen naar Gambia gaan, een deel als sekstoerist.
Prostitutie is vaak de enige inkomstenbron voor een familie. Meestal weten ouders wel dat hun kind zich prostitueert, maar zien ze geen alternatieven om aan geld te komen. Het probleem van het sekstoerisme is in Gambia erg moeilijk bespreekbaar te maken en te bestrijden. Seks is in het algemeen een taboe, en kinderen hebben weinig te zeggen over hun leven en worden niet geacht te klagen. Ze zitten gevangen tussen een systeem van structureel seksueel misbruik en een grotendeels conservatieve samenleving.
'Pleziertjes'
Sekstoerisme is een wereldwijd systeem van uitbuiting. Seksuele uitbuiting vormde vanaf het begin een belangrijk onderdeel van de kolonisatie van de wereld door de Europese grootmachten. Het tot slaaf maken of uitroeien van lokale bevolkingen ging altijd samen met grootschalige verkrachting. Ter rechtvaardiging ontstond een racistische en patriarchale ideologie die beweerde dat vrouwen en kinderen - maar ook mannen - in die landen er vooral waren voor de 'pleziertjes' van westerlingen. In de jaren 60 kwam samen met de grootschalige toeristenindustrie ook het sekstoerisme op. In Gambia kwam het op gang na opening van een luchtvaartverbinding met Scandinavië.
Veel sekstoeristen gaan naar Indonesië, Thailand, Cambodja, Madagaskar, Gambia, Ghana, Kenia, Zanzibar, Brazilië, de Caraïben of de Filippijnen. Nu de controle in 'traditionele' sekstoerismelanden als Thailand, de Filippijnen en Indonesië strenger aan het worden is, gaan steeds meer sekstoeristen naar landen als Gambia, omdat ze daar nog hun gang kunnen gaan. Veel van de sekstoeristen zijn oudere mannen. Maar er zijn ook vrouwen. Die richten zich meer op mannen boven de 18. Mannelijke sekstoeristen richten zich op iedereen, van volwassenen tot jonge kinderen.
Alles te koop
De rijkdom van Europeanen en Noord-Amerikanen maakt dat ze bijna overal naar toe kunnen gaan om dingen te doen die in hun eigen land niet mogen. Men hoeft naar Europese maatstaven helemaal niet rijk te zijn om in Afrika de rijkaard uit te hangen. In 'ruil' voor seks geven sekstoeristen hun slachtoffers bijvoorbeeld te eten, een huis, of betalen ze hun schoolgeld. Vaak worden de slachtoffers echter ook verkracht en na afloop gedumpt.
Toch wordt er in Gambia weinig ondernomen tegen sekstoerisme, uit angst de voor het land zo belangrijke toeristenindustrie af te schrikken. Veel sekstoeristen maken bewust gebruik van deze machtspositie. Een Nederlandse sekstoerist op het Indonesische eiland Lombok vond "dat de kinderen niet zoveel moeten kletsen, en als ze problemen met hem hebben, maar naar de politie moeten gaan. Hij vertelt dat hij goed voor hen zorgt en hun schoolgeld betaalt." (2) Maar wordt er werkelijk een klacht ingediend wegens bijvoorbeeld verkrachting of pedofilie, dan kopen sekstoeristen net zo makkelijk de getuigen en de politie om zodat ze ongestraft blijven.
Sekstoeristen werken vaak samen en delen bijvoorbeeld informatie over waar men gemakkelijk aan seks kan komen. In Gambia had een Scandinavische vrouw een catalogus aangelegd vol foto's van kinderen die ze voor een euro per stuk aan andere toeristen verkocht. Ook het maken van foto's en films voor de porno-industrie is niet ongewoon. Sommige slachtoffers worden zelfs tijdelijk meegenomen naar Europa om daar bij de hoerenloper te verblijven of in de prostitutie te belanden.
Nederlandse aanpak?
Met de arrestatie van de man uit Overveen werd voor het eerst gebruik gemaakt van een recente wetswijziging waardoor verdachten van kindersekstoerisme ook in Nederland vervolgd kunnen worden. Hoewel Terre des Hommes sprak van een "doorbraak", stelt het allemaal niet veel voor. De wet heeft namelijk slechts betrekking op verdachten van seks met minderjarigen en niet op alle sekstoeristen. Het is uiteindelijk niet meer dan een humanitair gebaar van een land dat dag in dag uit grondstoffen rooft, en onderbetaalde arbeidskrachten importeert uit "de Derde Wereld", juist ook voor de seksindustrie.
Hoe hypocriet het beleid is, bleek wel toen ongeveer tegelijkertijd met de arrestatie van de Overvener twee andere mannen die in Brazilië vastzaten voor het maken van kinderporno, met behulp van het Nederlandse consulaat dat land konden ontvluchten. (3) Dat verhaal kwam pas in september 2004 naar buiten. De twee waren in 2002 door de Braziliaanse politie opgepakt en werden 11 maanden in voorarrest vastgehouden. Daarna werden ze voorlopig vrijgelaten op voorwaarde dat ze Brazilië niet zouden verlaten. Hun paspoorten werden ingenomen en het Nederlandse consulaat beloofde dat ze in Brazilië zouden blijven. Vervolgens gaf het consulaat de twee toch een noodpaspoort om terug te keren naar Nederland. In september 2004 waren ze alweer bijna 7 maanden in Nederland en nog steeds op vrije voeten. Een van de twee wordt overigens door de Nederlandse politie ook nog verdacht van de verspreiding van kinderporno via zijn bedrijf Dutch Adult Entertainment.
Sekstoeristen proberen hun uitbuiting vaak goed te praten. "Ik zorg echt wel goed voor ze", zeggen ze dan. Of: "Anders hebben ze helemaal geen geld". En: "Die vrouwtjes willen het zelf". De rijke sekstoeristen misbruiken heel bewust hun slachtoffers, en eisen met al hun geld van hen ook nog eens dat ze de seks leuk vinden. Daarover schreef een prostituee in een column: "Als een kakkerlak als jullie denkt dat die meiden nog geil zijn, dan kun je beter in een sprookje geloven en jezelf blijven voorliegen dat jij geen schuld aan uitbuiting hebt. Als er geen vraag naar zou zijn, hoefde in dit soort gevallen geen sekstoerisme te ontstaan." (4)
Noten