De Fabel van de illegaal 79, najaar 2006

Auteur: Ellen de Waard

Minister Verdonk rukt gezinnen uit elkaar

"Gezinnen worden niet uit elkaar gerukt. Uitgangspunt is dat ik gezinnen niet zal scheiden, laat dat duidelijk zijn", zei minister Verdonk in februari 2004. Via een zwartboek toont stichting Buitenlandse Partner aan dat deze uitspraak een lachertje is. Het zwartboek is gemaakt in samenwerking met het Steunpunt Friesland Vluchtelingenhulp. Het werd in de zomer van 2006 aangeboden aan de Tweede Kamer, het Europees Parlement en de Raad van Europa.

Een van de door minister Verdonk bedreigde gezinnen uit het zwartboek van stichting Buitenlandse Partner (foto Jack Tillmanns)

In het zwartboek staan bijna 100 verhalen van gezinnen die met afwijzing en uitzetting te maken hebben. Sommige gezinsleden mogen wel en anderen mogen niet in Nederland blijven. Het gaat onder meer om vluchtelingen in afwachting van een verblijfsvergunning die een relatie kregen met een Nederlander of met iemand met een verblijfsvergunning, en die samen een gezin hebben gesticht. Zelfs als hun kinderen de Nederlandse nationaliteit hebben, lopen de gezinsleden het levensgrote risico van elkaar gescheiden te worden. Het internationaal erkende recht op familieleven wordt daarbij door de overheid opzij gezet. En de uit te zetten familieleden worden soms opgesloten in deportatiegevangenissen.

Oprekken

Deze nachtmerrie doet zich niet alleen voor bij gezinnen met een asielachtergrond. Volgens het zwartboek wordt maar liefst 50 procent van de aanvragen afgewezen van Nederlanders die hun partner en eventuele kinderen van buiten de EU naar Nederland willen halen. De Tweede Kamer en het Europese Hof hebben zich al vaker uitgesproken tegen het gedwongen scheiden van gezinnen. Stichting Buitenlandse Partner verwijt Verdonk dat zij die standpunten stelselmatig naast zich neerlegt. Ondanks herhaald aandringen verandert het beleid niet en weten Verdonk en de IND telkens de grenzen van het beleid zo op te rekken dat zoveel mogelijk mensen worden afgewezen.

In het zwartboek staan talloze gekmakende voorbeelden van het volstrekt racistische beleid. Vaak stelt men botweg dat het gezin best wel in een ander land kan gaan wonen, bijvoorbeeld het herkomstland van een van de partners. Men vraagt zich daarbij niet af of dat veilig, prettig of überhaupt mogelijk is. Bovendien behoort de partner met verblijfsrecht of de Nederlandse nationaliteit sowieso het recht te hebben om in Nederland een gezin te stichten.

Inkomenseis

Iedereen in zo'n situatie moet een woud van procedures, afwijzingen en vernederingen doorploeteren. Jaren verstrijken en mensen worden steeds wanhopiger. Vooral de eis dat de partner met verblijfsrecht of de Nederlandse nationaliteit voldoende inkomen moet hebben, nekt een hoop relaties. Mensen met een uitkering, met een laag inkomen of zonder jaarcontract kunnen voor hun partner geen afhankelijk verblijfsrecht verkrijgen, waardoor die als illegaal verder moet leven. Armen worden zo via de wet gediscrimineerd. Daarbij maakt het niet uit of de partners al jaren bij elkaar zijn, of zelfs kinderen hebben.

Ook op het spreekuur van De Fabel komen mensen met dergelijke verhalen. Zo zag een vluchteling uit Kosovo zich gedwongen om terug te keren naar zijn herkomstland na een 8 jaar durende relatie met een Nederlandse vrouw van Somalische herkomst. Ze wilden verder met elkaar, maar de keiharde regelgeving stond dat niet toe. De vrouw verdiende niet genoeg en het zag er ook niet naar uit dat ze in de toekomst wel voldoende zou gaan verdienen. Noodgedwongen moesten ze afscheid van elkaar nemen.

Het zwartboek

Diploma's

In het zwartboek staat het verhaal van een vluchteling uit voormalig Joegoslavië die al meer dan 12 jaar is getrouwd met een Nederlandse vrouw. Omdat zijn vrouw niet aan de inkomenseis kon voldoen, heeft hij al die jaren moeten procederen voor een verblijfsvergunning. Hij heeft veel vrijwilligerswerk gedaan omdat betaald werken niet is toegestaan. Ook heeft hij diverse diploma's gehaald, onder meer voor het begeleiden van verstandelijk gehandicapte sporters. Het voetbalteam dat hij begeleidde, won goud op de Olympische Spelen voor verstandelijk gehandicapten. Het toernooi was in het buitenland en omdat hij geen paspoort heeft, kon hij niet mee. Tevens zorgde hij jarenlang voor de kinderen van zijn vrouw, van wie er ook een verstandelijk gehandicapt is. Inmiddels is het stel opa en oma geworden. Na jarenlange spanningen en frustraties kreeg de vluchteling in 2002 een hartinfarct en een hersenbloeding. Hij is nu afhankelijk van medicijnen. In 2005 werd hij definitief afgewezen, werd zijn COA-uitkering en ziektekostenverzekering stopgezet en moest hij Nederland verlaten. De IND stelde doodleuk dat het gezin in Kroatië een nieuw bestaan kon opbouwen. Maar ze willen zich natuurlijk niet door de IND in ballingschap laten sturen. Hun hele leven speelt zich in Nederland af en twee gezinsleden zijn afhankelijk van gespecialiseerde medische voorzieningen. Het zwartboek staat vol met dit soort tragische levensverhalen, en toont aan dat het beleid van Verdonk onverenigbaar is met allerlei internationale wetten en verdragen.

""Gezinnen worden niet uit elkaar gerukt"", stichting Buitenlandse Partner, mei 2006. Zie ook: Stichting Buitenlandse Partner-website.

Terug