De Fabel van de illegaal 84, mei/juni 2007
Auteur: Gerrit de Wit
Blokwatch hekelt Geert Wilders
Eind maart 2007 organiseerde de nieuwe organisatie Doorbraak een drietal boeiende informatieve bijeenkomsten over de overeenkomsten en verschillen tussen de PVV van Geert Wilders en het Vlaams Belang van Filip Dewinter. Een van de sprekers was Mark Saey van de Belgische anti-racistische organisatie Blokwatch.(1) Tijd voor een gesprek.
Blokwatcher Mark Saey (foto: Ellen de Waard)
|
Je werkt alweer geruime tijd bij Blokwatch. Wat voor een organisatie is dat?
Blokwatch bestaat vooral als een anti-fascistische en anti-racistische website waarop allerlei informatie te vinden is over extreem-rechts in België en in het bijzonder over het Vlaams Belang. We bieden objectieve informatie, soms met een grappige kwinkslag, en we steunen juridische acties tegen het Belang. Blokwatch wordt gedragen door anti-racisten, studenten, journalisten en wetenschappelijke medewerkers aan academische instellingen. Zo ben ik zelf lid van de onderzoeksgroep wereldsysteemanalyse aan de universiteit van Gent.
We weten in Nederland wel dat het Belang een grote partij is, maar hoeveel zetels heeft men nu eigenlijk?
In het landelijke parlement beschikt het Belang over 18 van de 150 zetels. In het 124-koppige Vlaamse parlement is men met 32 zetels de grootste partij. Bij de recente Vlaamse gemeenteraadsverkiezingen in 2006 haalde het Belang 20 procent van de stemmen. In Antwerpen 33 procent.
In 2004 werden drie stichtingen van het Vlaams Blok veroordeeld wegens racisme. Ze kregen een boete opgelegd. Daarop veranderde de partij zijn naam in het Vlaams Belang. Heeft die veroordeling verder nog praktische consequenties gehad?
Jawel, door die veroordeling kunnen Belang-afgevaardigden geweerd worden uit allerlei overheidscommissies die gebonden zijn aan onze cultuurpactwet. Ook is het makkelijker voor scholen om aandacht te besteden aan het racisme van de partij. Dat lag voorheen, dus zonder die veroordeling, moeilijker. Momenteel loopt er ook een procedure voor de Raad van State tegen het Belang omdat de partij het Europese mensenrechtenverdrag schendt. Zij riskeert nu haar overheidssteun voor een jaar te verliezen. Ook daar speelt de eerdere veroordeling een rol in de argumentatie. We verwachten de uitspraak later dit jaar. Het zou een enorme dreun voor het Belang zijn als men de overheidssteun kwijtraakt. We hebben het namelijk wel over 2 miljoen euro.
België kent een zogenoemd cordon sanitaire. Dat betekent dat andere partijen niet samenwerken met het Belang. Sommige politici willen er van af omdat ze menen dat het cordon het Belang in de kaart speelt. Wat vind jij daarvan?
Het cordon sanitaire moet in stand blijven. Racisme is gewoonweg niet verenigbaar met democratie. Wanneer het Belang gaat deelnemen aan het bestuur, zijn de rapen gaar. Zeker migranten, vluchtelingen, progressieve mensen en organisaties, maar ook culturele gezelschappen, zullen direct lijden onder een Belang-bestuur. Dat is iets wat we niet moeten willen. Het Belang zou zich bij regeringsdeelname ook niet kapot regeren, zoals wel wordt beweerd. Daarvoor is de partij te sterk georganiseerd. Men weet heel goed wat men op allerlei beleidsterreinen wil. Bovendien zou de partij alles dat onder haar medebestuur fout zou lopen, afwimpelen op Europa of de coalitiepartners. Verder zal het Belang een bestuursdeelname gebruiken om hen welgezinde mensen te benoemen in allerlei overheidscommissies, en ook bij de politie, Justitie en de media. Dat zou het racisme gewoon institutionaliseren. Overigens houdt het cordon niet in dat het Belang doodgezwegen wordt, integendeel. De partij en haar woordvoerders komen veelvuldig in het nieuws en kunnen hun stem laten horen in de gemeenteraden en in de parlementen.
In hoeverre lijkt de PVV van Wilders volgens jou op het Belang?
Het zijn allebei onmiskenbaar extreem-rechtse partijen die een etnisch nationalisme voorstaan. Het Belang doet dat wel wat meer uitgesproken. Beide wijzen zondebokken aan, willen vluchtelingen, migranten en moslims weren, en proberen degenen die hier al zijn te marginaliseren en te criminaliseren. De eenheid en zuiverheid van het “eigen volk” wordt door zowel de PVV als het Belang gepropageerd. Beide zijn populistische partijen die pretenderen namens “het volk” te spreken. Wanneer het hen uitkomt, willen ze net zo makkelijk internationale mensenrechtenverdragen opzeggen. Wilders heeft al vaker geroepen dat hij af wil van het Vluchtelingenverdrag van Genève. En dat zijn gevaarlijke ontwikkelingen. Volgens mij is de opkomst van de PVV en het Belang te wijten aan het feit dat de traditionele partijen zich steeds meer in het centrum van de macht nestelen en hun ideologische kleur verliezen. Daardoor herkennen veel mensen zich niet meer in die partijen. Ook de onzekerheid die samenhangt met de armoede en werkloosheid speelt daarbij een rol. De PVV en het Belang springen met succes in dat gat, en teren op de mede door hen aangewakkerde angstgevoelens die het moslimfundamentalisme met zich meebrengt. Kijk, dat fundamentalisme moet natuurlijk ook tegengegaan worden, maar dan wel in proportie. De manier waarop de PVV en het Belang ermee omgaan zorgt alleen maar voor meer polarisatie en problemen.
En wat zijn de verschillen tussen de beide partijen?
Het Belang komt voort uit een fascistische traditie die teruggaat tot de collaboratie in de Tweede Wereldoorlog. Prominente partijpolitici als Dewinter hebben geen enkele afstand van dat verleden genomen. Integendeel, men loopt ermee weg. Zo bezoeken Dewinter en andere kopstukken bijeenkomsten waar voormalige collaborateurs herdacht worden. Ook onderhoudt het Belang nog steeds banden met groeperingen die openlijk fascistisch zijn. Daarbij kun je denken aan Voorpost en het onlangs opgeheven Sint-Maartensfonds, een groepering van voormalige Vlaamse vrijwilligers die aan het Oostfront met de Waffen-SS meevochten. De PVV daarentegen heeft niets met dat soort dingen, men kent geen bruin verleden en houdt afstand van openlijk fascistische bewegingen. Wat evenwel niet wegneemt dat Wilders bij zijn deelname aan de verkiezingen steun kreeg van mensen die voorheen actief waren in de fascistische partijen CP, CD, NNP en CP’86. Een ander belangrijk verschil tussen de partijen is dat het Belang uitgesproken conservatief is en het niet op heeft met vrouwenrechten, abortus en euthanasie. Veel katholieken steunen daarom het Belang. Vooralsnog lijkt de PVV zich niet op deze thema’s te willen profileren. Dat komt misschien doordat Bart Jan Spruyt uit de partij is gestapt. Die was een van de grondleggers van de PVV en tevens roerganger van de conservatieve Edmund Burke-stichting.
De PVV en het Belang worden veelal gesteund door mensen met een hekel aan “buitenlanders”. Een flink deel van die stemmers zit in de hoek waar de klappen vallen. Ze worden geconfronteerd met werkloosheid, lage lonen en wonen in achterstandswijken waarin de overheid niet of nauwelijks investeert. Hebben de PVV en het Belang die mensen eigenlijk wel iets te bieden?
Nee, helemaal niets. Zowel de PVV als het Belang zijn op economisch gebied ultra-liberale partijen. Beiden pleiten voor een verdere afbraak van de verzorgingsstaat, voor een belastingwetgeving waarbij de armen en rijken procentueel gezien evenveel betalen. Ze willen de macht van de vakbonden inperken en willen dat ouderen zo lang mogelijk doorwerken. Juist de mensen die in een achterstandssituatie verkeren, hebben niets te zoeken bij deze partijen. Ze zullen dan ook bedrogen uitkomen als die partijen aan het bestuur deel gaan nemen. Het is betreurenswaardig dat in Nederland geen enkele journalist of politicus iets zegt over Wilders’ neo-liberale agenda. Daar ligt immers het zwakke punt van zijn partij, althans voor een deel van zijn kiezers. Verder vind ik de reacties van de traditionele partijen op Wilders niet zo best. Zeg toch gewoon waar het op staat! Noem hem extreem-rechts, een racist en een neo-liberaal, want dat is hij. En bekritiseer hem inhoudelijk om zijn opvattingen. Zo moeilijk is dat niet. Zo weten we bijvoorbeeld dat terrorisme nauwelijks samenhangt met religie en des te meer met de aanwezigheid van buitenlandse bezettingstroepen in de landen waar de terroristen vandaan komen. Professor Robert Pape van de universiteit van Chicago bewees dat in zijn boek “Dying to Win”. Dat zaagt de poten onder de stoel van het islamofobe denken weg. Verder is de koran best te verenigen met de mensenrechten, zoals het Centrum voor Islam in Europa van de universiteit van Gent aanvoert.(2) Islamitisch activisme kan dus best samen gaan met democratisering. Dat bewees in 2006 de Nederlandse Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid nog in een zeer lijvig onderzoeksrapport.(3) Maar het lijkt erop dat partijen als de PvdA en zeker de SP bang zijn om Wilders echt tegen te spreken, uit angst om stemmen aan hem te verliezen. Zo geeft men het populisme vrij spel en verzwakt men de democratie.
Heb je nog andere tips voor activisten tegen Wilders en de zijnen?
Doe gedegen onderzoek naar de handel en wandel van de PVV en publiceer daarover. En verspreid de onderzoeken en de kennis die islamofobie ontmaskeren als een vorm van racisme, zoals ook de VN adviseert. Zo kan je de media motiveren om ook kritisch verslag te doen. Daarnaast denk ik dat ook juridische strijd belangrijk is. We pakken het Belang in België ook via rechterlijke wegen aan. Doe hetzelfde met Wilders. Dat zet de PVV onder druk, en het zal de andere partijen twee keer doen nadenken voordat ze met zulke partijen akkoorden of coalities sluiten. Verder is het belangrijk voor de andere partijen om weer een duidelijk ideologisch profiel te krijgen. Schurk niet allemaal tegen de macht aan. En investeer veel meer dan nu in achterstandswijken en in de bestrijding van de werkloosheid en armoede. Zo bestrijd je het zogenoemde verdringingsracisme waarbij “autochtone” bewoners van achterstandswijken zich in hun bestaan bedreigd voelen door de komst van “niet-westerse allochtonen”. Daarnaast stemmen ook veel mensen uit meer welgestelde dorpen in het oosten en zuiden van Nederland op de PVV. Die zijn niet arm, kennen migranten vaak alleen maar van televisiebeelden of van die ene keer dat ze door een grote stad rijden. Die aanhangers moet je benaderen met de rede en een verhaal over de mensenrechten. Zo kan men tegengewicht bieden aan de simplistische en polariserende verhalen van Wilders en andere politici.
Noten
Terug
