De Fabel van de illegaal 89/90, winter 2008

Auteur: Eric Krebbers

Moslimfundamentalisten snakken naar gehoorzame vrouwen

De fundamentalistische Al Tawheed-moskee in Amsterdam komt regelmatig negatief in het nieuws vanwege onder meer homohaat en antisemitisme. Uit de boeken die verkocht worden in de boekhandel van de moskee komen de fundamentalisten vooral ook naar voren als uiterst conservatieve mannen die vrouwen beschouwen als hun rechtmatig bezit.

Boekcover

De salafistische moskee werd in 1987 opgericht door shoarma-baas annex imam Mahmoud El Shershaby. Die kwam daarna regelmatig in het nieuws vanwege zijn antisemitische uitspraken. Shershaby was tevens bestuurslid van de Amsterdamse afdeling van Al-Haramain, een Saoedische stichting die er van beschuldigd werd geld naar fundamentalistische terroristen door te sluizen. Al-Haramain stond ingeschreven op hetzelfde adres als de moskee. In juni 2004 heeft Al Tawheed alle banden met die stichting verbroken. In de jaren voor 9/11 is de moskee vereerd met bezoek van zowel Osama Bin Laden als Mohamed Atta, het brein achter de aanslagen in de VS. Later was Mohammed Khojja er kind aan huis, de inmiddels overleden oprichter van de Marokkaanse arbeidersorganisatie KMAN. Hij was gaandeweg afgegleden naar uiterst rechts. Khojja zou volgens de moskee jongens opgehitst hebben om antisemitische leuzen te roepen bij demonstraties.

Monty Python

Journalisten troffen in de boekwinkel van de moskee een aantal fundamentalistische boeken aan met homovijandige en antisemitische teksten. Daarover ontstond in 2004 discussie in de Tweede Kamer, maar tot een boekverbod kwam het niet. In maart 2005 oordeelde de rechter dat ze ook niet aangepast hoefden te worden. De boeken zouden namelijk niet oproepen tot strafbare feiten. Sommige van de titels bleken overigens ook elders verkrijgbaar. Maar na alle ophef besloot een groot aantal boekhandels om ze niet langer te verkopen.

Het meest bekend werd de driedelige serie “De weg van de moslim”, in 1964 geschreven door Aboe Bakr Djaber El Djezeïri, en vanaf 1995 in het Nederlands vertaald door Jeanette Ploeger, een van huis uit gereformeerde bekeerlinge tot de islam. De boeken worden op de markt gebracht door de Leidse uitgeverij Project Dien. De serie bestaat, net als de andere omstreden titels, voornamelijk uit opsommingen van absurd gedetailleerde voorschriften voor alle mogelijke situaties van het menselijk leven. De fundamentalisten trachten hun volgelingen elk gevoel van autonomie te ontnemen door hen zelfs voor te schrijven hoe ze moeten eten, drinken, zitten en lopen. “Men moet niet met één voet wél in schoeisel lopen en met de andere niet. Trek beide voeten iets aan of trek ze tegelijkertijd niets aan”, aldus een willekeurig voorschrift dat sterk doet denken aan de absurdistische humor van Monty Python.

Context

Achter de litanie van voorschriften gaat een systeem schuil: het patriarchaat. Het moslimfundamentalisme is net als zijn christelijke, joodse en hindoeïstische tegenhangers te beschouwen als een reactie op de teloorgang van de traditionele structuren waarin de mensheid duizenden jaren gevangen zat en waarbij mannen altijd de macht hadden. Fundamentalisme komt sinds begin twintigste eeuw steevast op in tijden en landen waarin vrouwen zich emanciperen en autonomie beginnen te eisen. De fundamentalisten stellen zich daartegen teweer en proberen complete samenlevingen weer een conservatieve levenswijze op te dringen. Daarbij verwijzen ze meestal naar zelfverzonnen gouden tijden waarin iedereen zijn plaats gekend zou hebben, en dan vooral de vrouwen natuurlijk. Tegenover de onzekerheden die veroorzaakt worden door de modernisering van de samenleving stellen de fundi’s een volkomen dichtgetimmerde ideologie die uiteindelijk slechts een schijnzekerheid biedt.

Kenmerkend voor elk fundamentalisme is dat de aanhangers menen dat oude “heilige” teksten zonder uitzondering letterlijk genomen moeten worden. Dat beweert ook vertaalster Ploeger in haar boekje “De vrouw in de islam”, een door haar zelf samengestelde selectie van islamitische citaten. “Gelooft gij dan slechts in een gedeelte van het boek en verwerpt gij de rest?”, zou Allah gevraagd hebben, om vervolgens te dreigen met “de strengste straf”. Teksten mogen van fundamentalisten als Ploeger niet in hun tijd en context gezien worden, maar zouden vanwege hun vermeende goddelijke oorsprong eeuwigheidswaarde hebben.

Slavernij

Opvallend genoeg wordt in al de omstreden boeken steevast gesproken over slaven, alsof slavernij de normaalste zaak van de wereld is. Niet bepaald reclame voor de morele hoogstaandheid van de god waarin de fundamentalisten geloven. In een poging dat recht te praten, wordt de koran in “De weg van de moslim” plots wel in de context van zijn tijd geplaatst. Slavernij zou bij aanvang van de islam normaal geweest zijn, en Allah zou van de kersverse moslim niet hebben willen “eisen zich botweg van zijn bezit te ontdoen”. Daarbij zouden in vrijheid gestelde slaven ook niet geschikt geweest zijn om zelf de kost te verdienen. “Voor hen was het heilzamer om een leven van ondergeschikte aan hun moslimmeesters te leiden”, aldus de auteur. Zo konden ze leven “zonder overbelast te worden met wat hen te boven gaat”. Zulke argumenten werden in de negentiende eeuw ook ingezet door tegenstanders van de afschaffing van de slavernij.

Mohammed Khojja

Hetzelfde idee dat mensen andere mensen kunnen bezitten, staat ook centraal bij de fundamentalistische opvattingen over het huwelijk. Slavernij en huwelijk worden zelfs vaak in één adem genoemd, zoals bijvoorbeeld in deze volkomen overbodig lijkende passage waarin gesteld wordt dat men niet kan scheiden zonder eerst te trouwen: “Een man kan niet bestemmen wat hij niet bezit, noch een slaaf vrijlaten, die hem niet toebehoort, noch een vrouw verstoten, die geen band met hem heeft.” Deze vergelijking brengt ons bij een kern van het patriarchaat: de macht van mannen om hun vrouwen en andere bezittingen veilig te stellen.

Beheer

Aan alle fundamentalistische voorschriften rond het huwelijk ligt het patriarchale idee ten grondslag dat vrouwen er in de eerste plaats zijn om voor nageslacht te zorgen aan wie de man zijn bezittingen kan doorgeven. Het Engelstalige boek “Fatwas of muslim women” met citaten van Ibn Taymiyya (1263-1328) - dat eveneens te koop is bij Al Tawheed - lijkt in essentie bedoeld om te reguleren wanneer welke vrouw bezit van welke man is. Bij een moslimhuwelijk wordt het “beheer” van een vrouw overgegeven van haar vader of haar voogd aan haar man. Een huwelijk zonder toestemming van vader of voogd komt haar, als het aan de fundamentalisten ligt, te staan op 300 zweepslagen. Om hun vrouwelijke bezit niet teveel te beschadigen maximaal 100 per dag. Minderjarige dochters mogen van de auteur door hun vader gedwongen worden te trouwen. Het fundamentalistische huwelijk heeft ook wat weg van prostitutie, van betaalde seks. Want als betaling voor het consumeren van het huwelijk krijgt de vrouw van de man een bruidsschat. Maar blijkt ze na het sluiten van het huwelijk onverhoopt al zwanger te zijn, dan kan hij direct weer scheiden of alsnog de waarde van de bruidsschat terugbrengen tot die van een tweedehands vrouw.

Mannen hebben hun vrouw “in bewaring” en daarom hebben alleen zij het recht om een scheiding uit te spreken. Vrouwen mogen hun man hooguit vragen om echtscheiding, maar alleen als ze een goede reden hebben. En dan hoeft hij er van de fundamentalisten nog steeds niet mee in te stemmen. Na een scheiding moeten vrouwen nog maanden wachten voordat ze opnieuw mogen trouwen. Van de fundamentalisten zouden ze eerst minimaal drie keer moeten menstrueren om zeker te zijn dat ze later niet alsnog een erfgenaam van hun ex-man zouden baren. Volgens “De weg van de moslim” kunnen mannen hun ex-vrouw tijdens die periode altijd weer terugnemen, “zelfs tegen haar wil”. Van Allah zou het mannen toegestaan zijn om maximaal vier vrouwen tegelijk te trouwen. Over de mogelijkheid van het omgekeerde, een vrouw met meerdere mannen, wordt vanzelfsprekend nergens gerept. Het zou van haar eventuele kinderen dan niet duidelijk zijn wie de vader is. Dat zou maar problemen geven bij het doorgeven van zijn bezittingen aan de volgende generatie. Bij erfenissen krijgen jongens, als het aan de fundamentalisten ligt, twee keer zoveel als meisjes.

Teiltje

De fundamentalisten zijn overigens werkelijk geobsedeerd door menstruatie. “Fatwas of muslim women” gaat maar liefst 60 pagina’s in detail door over onder meer de mogelijke aanvang en tijdsduur van de menstruatie, de kleuren van de diverse soorten vaginale afscheiding, vormen van postnatale en andere bloedingen, en de verminderde rechten van vrouwen op de momenten dat ze daarmee te kampen hebben. Een verwrongen fascinatie van fundamentalistische mannen, die zichzelf slechts toestaan om een vrouw de hand te schudden wanneer dat gebeurt in een teiltje water opdat ze “zuiver” blijven. De auteur Khaled Al-Berry beschreef eens in zijn roman "De aarde is mooier dan het paradijs" hoe hij in zijn fundamentalistische jeugd samen met andere jongens met rooie oortjes dit soort religieuze boeken las vanwege de nauwkeurig omschreven vrouwelijke lichamen en verboden seksuele praktijken.

Volgens “De weg van de moslim” is overspel “na atheïsme, polytheïsme en moord” de ergste zonde en daarom staat er de doodstraf op. Het verbod op overspel is voor moslims ingesteld om “te waken over hun afstamming”. Om onwettige contacten tussen mannen en vrouwen te voorkomen, komt Ploeger in “De vrouw in de islam” met waslijsten aan voorschriften. Vrouwen zouden zich vrijwel volledig dienen te bedekken en geen losse hoofddoekjes mogen dragen, geen parfum of make up mogen gebruiken, geen heel mooie kleding mogen dragen, niet mogen heupwiegen, vooral thuis moeten blijven, en zich niet mogen begeven in “bioscopen, universiteitsgebouwen, zalen waar lezingen worden georganiseerd, of volle bussen”. En ga zo maar door. Om het risico van ongewenste seksuele contacten nog verder terug te brengen pleit “Fatwa’s of muslim women” zelfs voor vrouwenbesnijdenis, “bedoeld om de vrouw in staat te stellen haar lust te beheersen”. Al Tawheed-voorzitter Farid Zaari pleit daarbij voor de zogenaamde kleine besnijdenis ”om te voorkomen dat vrouwen erg worden verminkt”. Ook mannen dienen overigens te worden besneden, maar alleen vanwege de hygiëne.

Boekcover

Rechten

Volgens “De weg van de moslim” is de vrouw “gehoorzaamheid verschuldigd” aan haar man, en eigenlijk zou ze voor hem moeten knielen. Over de best mogelijke vrouw schrijft de auteur: “Wanneer je haar iets opdraagt, dan houdt zij zich eraan” en “tijdens je afwezigheid beschermt zij zowel je eer als je goederen”. Zelf mogen vrouwen het huis slechts verlaten met toestemming van hun echtgenoot. En “ze moet naar bed komen als haar man dat vraagt, want dat is een verplichting voor haar”, aldus “Fatwa’s of muslim women”. Het zou wetenschappelijk bewezen zijn dat vrouwen biologisch en mentaal anders in elkaar zitten en daarom zou het onverantwoord zijn om hen dezelfde rechten te geven. In “De weg van de moslim” wordt zowel de man als de vrouw een serie rechten toegekend. Het komt er kortweg op neer dat de man het recht heeft om zijn vrouw te corrigeren, terwijl de vrouw op haar beurt het recht heeft om door hem gecorrigeerd te worden. Hij mag haar daarbij slaan, maar “zonder wreedheid: hij mag geen bloed laten vloeien” en hij moet “haar gezicht vermijden”.

Vrouwen moeten zich bij hun ondergeschikte positie neerleggen. Want van moslimfundamentalisten moeten we Allahs wetten altijd gehoorzamen “of het nu begrijpelijk en zinnig is voor ons of niet”. “Als iemand alleen datgene zou volgen wat zijn gezond verstand hem toestaat, dan is hij een slaaf van zijn gezond verstand en redenering, en geen slaaf van zijn god, schepper en weldoener”, aldus Abdoerrahmaan Abdoelkhaaleq in het boek “Een glimp van de binnenkant van de hel” dat eveneens verkrijgbaar is in de Al Tawheed-boekhandel. “Ware gelovigen zijn in permanente angst voor de bestraffing van Allah”, schrijft hij. En zijn boek is eigenlijk niet meer dan een krankzinnige opsomming van zonden en vreselijke martelingen die men daarvoor in de hel zou moeten ondergaan. Hij meent te weten dat vooral veel vrouwen “de hel zullen betreden vanwege het feit dat zij veel vloeken en dat zij hun mannen niet danken voor hetgeen waar zij hen mee voorzien”. Ook vanwege hun menstruatie - daar gaan we weer - zouden vrouwen “tekort komen in redeneren en in religie”. Als ultiem bewijs citeert hij de profeet die gezegd zou hebben: “Ik stond ook bij de poort van de hel waar de meeste mensen die er binnengingen vrouwen waren.”

Sodomieten

Van allerlei verworven moderne vrijheden moeten de fundamentalisten vanzelfsprekend niets hebben. Zo keert Al Tawheed-imam El Shershaby zich tegen emancipatie. Die “gaat voorbij aan de rechten van kinderen”, roept hij. De fundi’s keren zich ook tegen anticonceptie. Moderne voorbehoedsmiddelen hebben vrouwen namelijk meer autonomie gegeven via de mogelijkheid om hun eigen vruchtbaarheid te beheersen. In “De weg van de moslim” wordt anticonceptie echter doodleuk betiteld als “gecamoufleerde kindermoord”. Ook lossere sekserollen zouden uit den boze zijn. “Vrouwelijke mannen zijn vervloekt, evenals vrouwen die mannen imiteren”. En “sodomieten”, een oud woord voor onder meer homo’s en lesbo’s, zouden gestenigd moeten worden. Maar eerst zoekt men “de hoogste constructie, waarvan men ze vanaf het terras met het hoofd naar beneden gooit”, aldus “De weg van de moslim”. Desgevraagd verklaarde Zaari dat “geen enkele moslim waar ter wereld ook eigen rechter mag spelen” en zulke straffen ten uitvoer mag brengen. Afwijzend staat hij echter niet tegenover die straffen. Maar ze zouden slechts toegepast mogen worden in een islamitisch rechtssysteem, de sharia. En dat kennen we in Nederland niet. Ook Ploeger probeerde journalisten gerust te stellen. Ze zei dat ze er niet op uit was de sharia in Nederland in te voeren.

Terug