De Fabel van de illegaal 93/94, zomer 2008

Auteur: Gábor Kovács

(Boekrecensie)

Uit een gesloten wereld

In haar nieuwe dichtbundel “Uit een gesloten wereld” gaat dichteres en activiste Joke Kaviaar in op kwesties die haar aan het hart gaan, zoals vrijheid en repressie, “illegaliteit” en de strijd voor vrijheid van beweging. De poëzie is voor een groot deel geïnspireerd door het leven achter de tralies en is recht voor zijn raap, aangrijpend, betrokken, maar bovenal goed. Deze bundel is dé aanklacht tegen de bewering dat geëngageerde poëzie vervelend en saai zou zijn. Door haar woordgebruik en gevoel voor ritme slaagt Kaviaars poëzie er namelijk in te doen wat elk goed gedicht zou moeten doen: de lezer bewegen, emotie overbrengen.

Het stuk waarmee de bundel besluit gaat over de periode dat de dichteres zelf vastzat in Zwolle. Ze beschrijft de kille sfeer die er hangt, de ontoegeeflijkheid van de bewakers, en wat er gebeurt als je daar tegenin gaat. Ze wordt gedwongen een piepkleine gevangeniscel te delen met een ander. Dat vindt ze, volkomen terecht, barbaars. Ze weigert en komt in een isoleercel terecht. “En voor de tweede maal die dag – ik had die ochtend bezoek gehad – moest een visitatie plaatsvinden, die steevast eindigt met het naakt en met gespreide benen drie keer hurken om te kijken of je niets in je vagina hebt verstopt. Tot slot nog onder mijn voetzolen kijken. Wat ze daar dachten te vinden?” De bundel breekt met de illusie dat vastzitten iets romantisch is en maakt heel goed duidelijk dat het niets meer - en niets minder - is dan vrijheidsbeneming in zijn meest ordinaire vorm. Kaviaar stelt in haar bundel het racistische overheidsbeleid aan de kaak en houdt tegelijkertijd een pleidooi voor open grenzen en een menswaardig bestaan voor alle mensen.

“Uit een gesloten wereld”, Joke Kaviaar. Uitgeverij: Het Zinkend Schip. Bestellen? Mail: <info@jokekaviaar.nl>. Prijs: € 12,00 (incl. € 2,00 verzendkosten).

Terug