Januari
1999
In Ravage nr. 273/274 van 18 december 1998 bekritiseerden Gert en Marco uit Leiden in hun artikel "Niet actievoeren voor witte illegalen alleen" de hongerstaking van de "witte illegalen" in december vorig jaar. De Fabel van de illegaal, het kollectief waar ik deel van uitmaak, doet actief mee aan het solidariteitskomité Plus6min6 dat de hongerstakers steunt. In hun stuk leveren Gert en Marco felle kritiek op de staat en het vluchtelingenbeleid. Naar mijn idee tonen zij hun betrokkenheid door kritiek te leveren en klopt hun analyse grotendeels. Ze veroordelen bijvoorbeeld terecht de selectie die de staat maakt tussen politieke en economische vluchtelingen. Maar er staan in het stuk ook een aantal zaken die ik graag zou willen toelichten of op mijn beurt bekritiseren.
Gert en Marco zijn het er niet mee eens dat de hongerstakingsactie uitsluitend is bedoeld voor verblijfsvergunningen voor "witte" illegalen. Hun voornaamste argument is dat er zo onderscheid wordt gemaakt tussen (illegale) mensen. Ik ben het met hen eens, geen mens is illegaal en het is absurd dat er een grens wordt getrokken op grond van hoe lang iemand wit, betaald heeft gewerkt. Een grens op zich is al onacceptabel. De Fabel zet zich dan ook in voor alle geïllegaliseerde mensen, streeft naar open grenzen en verblijfsvergunningen voor iedereen. Toch heeft De Fabel ervoor gekozen om deel te nemen in het solidariteitskomité voor de "witte illegalen". Waarom?
De Fabel en andere radikaal linkse organisaties die illegalen ondersteunen kunnen het uiteindelijke doel "verblijfsvergunningen voor iedereen" alleen maar bereiken via kleine stapjes in de goede richting, door steeds in de concrete politieke conflicten van alledag partij te kiezen en mee te strijden met de onderdrukten. We staan achter de strijd van de "witte illegalen" en twijfelden dan ook geen moment toen ze een beroep op ons deden voor ondersteuning. Als mensen in nood voor zichzelf opkomen en om onze hulp vragen, hebben wij als Fabel twee keuzes, wel helpen of niet. Deze keuze baseren wij op hoeveel tijd we hebben te besteden en hoeveel menskracht er is binnen de organisatie. Binnen De Fabel zijn er bijvoorbeeld ook mensen die zich bezig houden met het organiseren van ondersteuningsnetwerken voor illegalen en het verlenen van ondersteuning aan individuele illegalen. Ook onderzoekt De Fabel de praktijk van het vreemdelingenbeleid, zoals detentie en razzia's en neemt De Fabel deel aan samenwerkingsverbanden als Vrouwen Tegen Uitzetting (VTU) en het Iraanse kerkasiel.
Okee, dat De Fabel zich is gaan inzetten in de "witte" illegalen-campagne is een keuze. Maar is dit een zelfde soort selectie als die door de staat? Ik denk dat je erg moet oppassen met het woord selectie. Het maakt nogal uit wie de keuzes maakt en waartoe. De staat heeft de macht om mensen in te delen in zij die mogen blijven en zij die gedeporteerd gaan worden. De staat heeft er zo bijvoorbeeld via de zesjaarsregeling voor gezorgd dat de hongerstakers tesamen in één categorie waren beland: de "witte" illegalen. De hongerstakers selecteerden niet, maar zijn geselecteerd. Dat ze vervolgens besloten alléén actie te voeren voor een verblijfsvergunning voor alle "witte" illegalen is vanuit hun situatie gezien zo gek nog niet. Ze vonden allemaal dezelfde regeling op hun weg, een andere wet dan waar bijvoorbeeld mensen in asielzoekerscentra last van hebben. Daarbij meenden de hongerstakers een reëlere kans te hebben om hun hier opgebouwde bestaan voort te kunnen zetten dan wanneer ze zouden pleiten voor iedereen die hier korter is of niet wit gewerkt heeft.
Marco en Gert zeggen geen "boodschap te hebben aan "ja, maar het is beter te strijden voor een haalbare zaak dan je doelen zo hoog te stellen dat de kans groot is dat je alles verliest"". Ik denk dat Marco en Gert geen idee hebben wat het betekent om alles op te moeten geven, om gedeporteerd te worden, om maanden in een van de Nederlandse deportatiegevangenissen door te brengen, om gedumpt te worden tussen de resten van het door het Turkse leger vernietigde dorp dat je ontvlucht was, om... Anders zouden ze dat waarschijnlijk niet hebben durven schrijven. "Nu krijgt de regering straks de kans een menselijk gezicht te tonen door de hand over het hart te strijken en een aantal mensen wel te laten blijven", schrijven Marco en Gert zelfs, alsof het "gezicht" van de regering voor ons belangrijker zou moeten zijn dan het leven van onze hongerstakende kameraden.
Marco en Gert suggeren zelfs dat de 133 hongerstakers egoïstisch zouden zijn. "Wij vinden het jammer dat zij zich proberen te voegen bij de groep die wel mag blijven en niet denken aan de rest die (iets) verder buiten de arbitrair gekozen grens van zes jaar vallen." Dat is niet helemaal juist, want de hongerstaking was bedoeld voor álle witte illegalen en niet alleen voor de hongerstakers zelf. In feite werd de actie juist gekenmerkt door het grensoverschrijdende en solidaire karakter ervan. Niet alleen streden de hongerstakers uit landen als Turkije, Koerdistan, Marokko en Egypte zij aan zij, ze werden als "economische" vluchtelingen ook nog eens van dag tot dag bijgestaan door "politieke" vluchtelingen uit onder meer Iran. Die deelden hun ervaringen met hongerstaken met de "witte " illegalen. Het is eigenlijk heel bijzonder hoe de hongerstakers zich in zo een korte tijd hebben kunnen organiseren. Er staat zoveel druk op de illegale arbeidsmigranten. Ze maken extreem lange werkdagen en kunnen iedere dag opgepakt worden. Tijdens het organiseren van de actie ging de politie zelfs extra fel op jacht en viel een aantal huizen binnen. Er zijn een aantal mensen opgepakt en uitgezet waaronder mensen van het hongerstakerskomité. Gert en Marco zouden daarom best wat minder hoog van de toren kunnen blazen: de restanten van de "Nederlandse" sociale bewegingen kunnen nog een puntje aan zuigen aan de solidariteit en de inzet van de hongerstakers.
Gert en Marco spreken over een aantal "zielige" gevallen. "Door nu te discussiëren over en actie te voeren voor een aantal zielige gevallen (...) wordt de discussie afgeleid van waar het eigenlijk om gaat". Misschien dat de media het zo hebben laten lijken, maar de hongerstakers zijn alles behalve "zielig". Het zijn bijzonder strijdbare en solidaire activisten die respect eisen en opkomen voor hun rechten.
Hoewel we allemaal in Leiden wonen zijn Marco en Gert geen bekenden van ons. Ik wil hen daarom uitnodigen een bezoekje te brengen aan ons kantoor aan de Koppenhinksteeg 2 in Leiden. Het lijkt me leuk om met jullie, in persoon, verder te discussieren over dit onderwerp. Binnenkort zal er een stuk in de Ravage verschijnen met een uitgebreide evaluatie van het verloop van de hongerstakingsactie. De Fabel zit nu nog volop in de actie. De hongerstaking is weliswaar afgelopen, maar de verblijfsvergunningen zijn er nog niet.
Mirjam