Aksi, najaar 2005
Auteur: Mehmet Kirmaci
IB-Groep: belangrijke nieuwkomer in dwangmachinerie Verdonk
Ex-gevangenisdirecteur en nu één van de populairste kabinetsleden, minister Verdonk, voert een hard en restrictief integratie- en migratiebeleid. Om dit beleid uit te kunnen voeren beschikt ze over een flink apparaat aan diensten en instellingen. Zo nu en dan vinden er wijzigingen plaats in deze machinerie. En soms zijn deze aanpassingen verrassend: uit het wetsvoorstel voor een nieuw inburgeringsstelsel is duidelijk geworden dat de IB-Groep een prominente rol gaat spelen in de uitvoering van de discriminerende inburgeringsplicht.
Verdonk sleutelt aan 'de vreemdelingenketen', zoals haar uitvoeringsapparaat ambtelijk wordt genoemd, dat is duidelijk. Recentelijk werd bekend dat ze, naast de IND, een aparte uitzettingsdienst wil opzetten die zoveel mogelijk geïllegaliseerden en uitgeprocedeerde asielzoekers het land uit moet krijgen. Ook de IB-Groep, de in Groningen zetelende organisatie die vooral bekend is als verstrekker van studiefinancieringen, gaat in de plannen van Verdonk onderdeel uitmaken van deze keten.
Cruciale activiteiten
Uit het wetsvoorstel, dat als doel heeft niet-westerlingen onder dwang en dreiging van boetes in te laten burgeren in de Nederlandse samenleving, blijkt dat de IB-Groep verantwoordelijk wordt voor cruciale activiteiten in het nieuwe inburgeringsstelsel. Zo gaat de IB-Groep uitvoering geven aan het inburgeringsexamen dat inburgeringsplichtigen binnen vijf jaar dienen te halen. Voor de afname van het centrale deel van dit examen gaat de IB-Groep door het hele land eigen centra inrichten. Voor het praktijkdeel gaat de organisatie externe exameninstellingen aanwijzen.
Tevens gaat de IB-Groep de uitvoering van de 'leen- en vergoedingsfaciliteiten' verzorgen. Inburgeringsplichtigen kunnen bij het Groningse bestuursorgaan een lening krijgen ter financiering van hun verplichte inburgeringstraject, dat gemiddeld € 5.000,- kost. Deze moet natuurlijk ook terugbetaald worden aan de IB-Groep, mét marktconforme rente. Indien de inburgeringsplichtige het examen binnen drie jaar haalt, verstrekt de IB-Groep een vergoeding van 70% van de trajectkosten aan de inburgeraar met een maximum van € 3.000,-.
Informatievoorziening
Een derde, belangrijke taak die de IB-Groep krijgt ligt op het vlak van de informatievoorziening. Het bestuursorgaan gaat het Informatiesysteem Inburgering (ISI) beheren. Hierin worden gegevens van inburgeringsplichtigen vastgelegd en geactualiseerd, zodat gemeenten de inburgeringswet soepel kunnen uitvoeren. Dankzij dit landelijke systeem blijft de inburgeraar ook bij een verhuizing naar een andere gemeente op een gedetailleerde wijze in beeld bij de overheid. Ook het beheer van het eveneens landelijke Bestand Potentiële Inburgeraars (BPI) gaat onder de IB-Groep vallen. Uit dit voorgeselecteerde bestand kunnen gemeenten putten wanneer zij hun niet-westerse inwoners de inburgeringsplicht willen opleggen. Niet-westerlingen die vanwege het bezit van bepaalde diploma's en certificaten niet inburgeringsplichtig zijn worden door de IB-Groep buiten het BPI gelaten.
De IB-Groep is zonder meer een belangrijke nieuwkomer in de dwangmachinerie van Verdonk. Het bestuursorgaan is zich volop aan het voorbereiden op zijn nieuwe rol, die via een convenant dat op 29 juni 2005 is gesloten met het ministerie van Justitie is geformaliseerd. Honderdduizenden migranten zullen de IB-Groep spoedig leren kennen in zijn nieuwe gedaante.