Gedachten over de SP van een niet-stemmend niet-lid

De partij profileert zich als links, als voorvechter van solidariteit en gelijkwaardigheid tegenover neo-liberale prioriteiten. Die linksheid is ingekapseld door haar gerichtheid op parlement en staatsbestuur. De linksheid is bovendien ernstig ondermijnd door standpunten die op onderdelen helemaal niet links zijn. Zo is er haar sympathie voor het “midden- en kleinbedrijf” en daarmee voor een bolwerk van kapitalisme. Ernstiger is haar gebrekkige anti-racisme, soms regelrecht overgaand in het naar de mond praten of stilzwijgend accepteren van xenofobe sentimenten. Jan Marijnissen, die het zeer onlangs presteerde om aan de NRC te vertellen: “De mensen die nu komen zijn vrijwel allemaal economische vluchtelingen. Gelukszoekers, zoals wij allemaal.” De interviewer probeert nog: “Niet op de vlucht voor oorlog?” Marijnissen: “Nee. Het zijn de geprivilegieerden die als eersten de sprong wagen”, net alsof mensen met wat meer geld en een hogere positie niet ook door oorlog en repressie op de vlucht gejaagd kunnen worden. Ja, als je zoiets leest, bij monde van het SP-boegbeeld bij uitstek, dan is de vraag of de SP werkelijk wel een linkse, solidaire partij is, gerechtvaardigd. Het antwoord op die vraag is echter nog steeds: ja, de SP is links. Dat is allerminst een steunverklaring: juist linkse partijen lopen de strijd voor linkse idealen vaak meer voor de voeten dan dat ze er aan bijdragen. Ze zijn nooit alleen maar links maar ook nog partijen, en daar wringt een schoen. Het is wel een plaatsbepaling: door de partij als links te typeren, erken je de motivatie van veel van haar leden en sympathisanten. Die kiezen andere wegen dan die van een anarchist als ik, maar doen wel een beroep op verwante waarden en doeleinden. Zij willen dat de zorg niet aan de markt wordt overgedaan. Ik ook. Zij vinden privatisering van openbare diensten verfoeilijk. Ik ook. Zij willen de menselijke maat in zorg en onderwijs. Ik ook. Zij geloven dat de dit langs bestuurlijke wet goed kunt regelen, dat wetgeving en meeregeren en stemmen vergaren om daar macht voor te krijgen, de aangewezen weg is. Ik dus niet, of preciezer: als het langs bestuurlijke weg al lukt om bijvoorbeeld privatisering te remmen, krijg je er staatsbureaucratie voor terug. Solidariteit vereist niet alleen afwijzing van neo-liberalisme maar ook een anti-bureaucratische opstelling. Maar over dit soort dingen kun je dus met SP-ers discussiëren op basis van een aantal gemeenschappelijke opvattingen die wel degelijk als links te typeren zijn.

Peter Storm in Gedachten over de SP van een niet-stemmend niet-lid (Ravotr)