Het gaat om veel meer dan de rechtsstaat!

Gisteren, op het protest tegen de installatie van het extreem-rechtse kabinet, was de boodschap van veel deelnemers vooral gecentreerd rond (de bescherming van) de rechtsstaat. Nu is dat op zich niet zo gek: rechtsstatelijkheid (kort gezegd: het principe dat de staat en haar vertegenwoordigers aan dezelfde wetten onderhevig zijn als gewone burgers) is een gedeeltelijke verworvenheid van een generatieslange sociale strijd. Een belangrijk principe dat al jaren structureel wordt ondergraven en dat met dit kabinet alleen maar méér gevaar loopt.

Maar het wordt wel een béétje armoe troef als (de bescherming van) die rechtsstaat de linkse horizon volledig gaat domineren. Dat lijkt wel steeds meer het geval. Zo hoorde ik weinig over de noodzaak van een meer sociale en solidaire economie, het dichten van de kloof tussen arm en rijk, het zelfbeschikkingsrecht van gekoloniseerde bevolkingen, klimaatrechtvaardigheid (met uitzondering van de rebellen van XR, die gisteren de A12 hebben geblokkeerd), betere en toegankelijke sociale voorzieningen (zorg, huisvesting, onderwijs), democratisering en zelfbestuur (bijvoorbeeld op de werkvloer), enzovoorts.

Rechtsstatelijkheid ís belangrijk, maar een links dat zichzelf alleen maar op dit soort thema’s in het defensief laat drukken, gaat de komende jaren het tij niet kunnen keren. Links had en heeft een eigen verhaal nodig dat vérder gaat dan het behouden van een liberaal-democratische rechtsstaat.

Mathijs van de Sande

(Dit stukje verscheen eerder als draadje op Todon.)