Het ontmantelen van koloniale machtsstructuren: geen Piet

Geplaatst op door

Ondanks dat er veranderingen plaatsvinden, ziet het ernaar uit dat Schoorsteenpiet geen vooruitgang is, maar vooralsnog een excuus tot blackfacing. De Schoorsteenpiet is de koloniale Zwarte Piet maar met niet veel minder schmink, en nog steeds de knecht. Het verminderen van de blackfacing in de Schoorsteenpiet geeft weer dat er nog geen realisatie is van hoe deze traditie tot stand is gekomen, dat blackfacing een diep verlangen blijft binnen de witte Nederlandse samenleving, maar vooral dat vrijheid van meningsuiting en democratische zeggenschap een wit privilege is. De zoektocht naar een oplossing vereist daarom een dekoloniaal perspectief. Door alleen te focussen op Zwarte Piet, verliest men uit het oog waarom het sinterklaasfeest doordrenkt is met koloniale machtsstructuren. Men is vergeten wat de Zwarte Piet tot Zwarte Piet maakt: zijn inferioriteit. Sinterklaas kan niet Sinterklaas de “goede heilige man” zijn zonder symbool van inferioriteit om deze tegenstelling te verduidelijken. Hoog op zijn paard, vertelt Sinterklaas wat zijn knechten hun plek is in de traditie. De oude witte goed heilige wijze man representeert de rationaliteit en superioriteit die de jonge zwarte irrationele onnozele onreine Piet niet is. Sinterklaas is de heilige witte man die deze jonge zwarte ‘dankbare’ figuur helpt in zijn kinderlijkheid, hulpeloosheid en onwetendheid. Dit komt sterk overeen met hoe kolonialisme en slavernij zijn gerechtvaardigd om kinderlijke en sub-mens Afrikanen af te helpen van hun zogenaamde primitiviteit en onderontwikkeling. Het punt is dat koloniale macht niet kan overleven zonder (een symboliek van) inferioriteit, dat maakt de rol van een ‘Piet’ cruciaal in het feest. Hierdoor is de symboliek tussen Sinterklaas en Zwarte Piet onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sinterklaas kan niet vanzelfsprekend de rationele volwassen man, en white savior zijn zonder zijn jonge knecht, (Zwarte) Piet.

Jessy de Abreu in Het ontmantelen van koloniale machtsstructuren: Geen piet. (Stopblackface)