Hoe het liberalisme zorgt voor een hernieuwde opkomst van fascisme

Het woordje “we” is een smerig woordje, schrijven jullie in de inleiding. “’Mensen die een ‘wij’ claimen, hebben niet zelden onder het mom van saamhorigheid iets gewelddadigs op het oog: een wij dat grenzen heeft, dat denkt volledig te zijn, een natie, een samenleving, iets dat denkt de beknotting van anderen nodig te hebben om dat ‘wij’ te kunnen zijn. Dus vaak als in politieke zin ‘wij’ gezegd wordt, gebeurt er iets smerigs, iets dat het liefst aan het oog onttrokken wordt. Zwarte mensen die op de Middellandse Zee verdrinken, zodat het wij, het witte wij, zich in morele zelfgenoegzaamheid kan wentelen. Voor volledigheid moeten anderen sterven, en dat maakt eens te meer duidelijk dat geen ‘wij’ volledig kan zijn, in zichzelf, zijn geschiedenis, zijn identiteit, zijn collectieve wil, kan rusten. Volledigheid is vol van ledigheid, onvolledigheid in ontkenning. Zulke op volledigheid, op grenzen en interne (nationale) puurheid gerichte ‘wij’s’ zijn schmutzig, en ze dragen ook bijna altijd het vadsige gezicht van op recepties volgevreten mannetjes met stropdassen. Er is alleen tegelijk, en altijd al, een ander wij, het relationele web dat woekert onder alle fictie van fixatie, en dat onvolledigheid is, dat wordt als woekering onder, boven, om en door alle ordening die wat we de kraal noemen aan ons oplegt, oplegt zonder het ooit echt te kunnen, want al die ordening, al die fixatie, al die volledigheid, is onvolledig.”

Willem Schinkel in Hoe het liberalisme zorgt voor een hernieuwde opkomst van fascisme (Brainwash.nl)