Huurders in actie tegen dreigende huisuitzettingen: “Samen staan we sterk voor onze rechten” (beeldverslag)

Gistermiddag vond voor de ingang van het kantoor van woningcorporatie Wooninc. in Eindhoven een steunactie plaats met en voor de twintig bewoners van de straat Busseltje in Reusel. Die huurders dreigen door de woningcorporatie uit huis te worden gezet en dus dakloos te worden gemaakt. Onder hen bevinden zich rolstoelgebruikers en gepensioneerden, en allen zijn woedend over de schandelijke manier waarop Wooninc. hen wil wegjagen. Als ze niet uit hun woningen vertrekken, dan dreigen ze een boete van 2.500 euro te moeten ophoesten en voor elke dag dat ze daarna in hun huizen blijven wonen nog eens 150 euro.

Aan de steunactie, die was georganiseerd door de Bond Precaire Woonvormen en het Actiecomité Busseltje moet blijven!, deden zo’n twintig mensen mee. Met geluidsversterking werden praatjes gehouden en leuzen geroepen, wat goed te horen moet zijn geweest voor de medewerkers van Wooninc. die zich hadden verschanst in hun kantoor. Aan de buitenkant van dat kantoor blijkt hoe zelfingenomen de woningcorporatie de eigen reclameleuzen over de rest van de omgeving uitstort. “Eerst mensen, dan stenen”, zo valt bijvoorbeeld te lezen. Dat maakte de huurders flink boos, want in feite geldt voor hen het omgekeerde. Eerst denkt Woonic. aan de stenen, dat wil zeggen: aan de winst die huurwoningen moeten gaan opleveren. En als de corporatie aan mensen denkt, dan toch vooral in het kader van beleid om hen zo rechteloos mogelijk te maken en hen op termijn uit hun huizen te jagen.

Wooninc. onttrekt de huizen van de twintig huurders aan de sociale huurvoorraad door die via de Leegstandswet te verhuren. Inmiddels is de maximale termijn van zeven jaar voor de leegstandsvergunning in zicht, maar de corporatie heeft nog steeds geen concrete plannen gerealiseerd. Om te voorkomen dat bewoners huurrechten opbouwen wil Wooninc. de huidige bewoners ontruimen en vervangen door bewoners op basis van anti-kraak. Zo wordt de Leegstandswet misbruikt. Nu huurders huurrechten kunnen gaan opbouwen, worden ze klakkeloos op straat gezet en ingewisseld voor anti-kraak om sociale en financiële verantwoordelijkheid te ontlopen. De corporatie kan deze huurders immers gewoon laten wonen in hun huizen. Dan ontstaat er weer een reguliere huursituatie met woonzekerheid en zijn de sociale problemen opgelost.

Nadat twee huurders namens de hele groep hun eisen hadden overhandigd, volgde een lauwe en flauwe reactie van twee vertegenwoordigers van Wooninc. die naar buiten waren gekomen. Zij lieten weten dat ze niet inhoudelijk in discussie wensten te gaan en hielden de boot dus duidelijk af. Eens te meer bleek voor de huurders dat de corporatie op ramkoers ligt met hen. Binnenkort gaan ze overleggen met een advocaat om na te gaan op welke manier ze hun strijd het beste kunnen voortzetten.

Harry Westerink

Hieronder het praatje dat Madelon, een van de betrokken bewoners, hield tijdens de actie.

Ik ben Madelon en spreek hier vandaag niet alleen namens mijzelf, maar ook namens mijn buren over Het Busseltje. Binnenkort dreigt een groot deel van ons – ongeveer twintig bewoners – dakloos te worden, ondanks dat onze huizen hier gewoon blijven staan. Dit is geen koud beleidsfeit of iets abstracts. Het raakt ons. Het raakt onze veiligheid, ons welzijn en ons dagelijks leven.

Ik woon hier al bijna vier jaar, samen met mijn katten Mobi en Nico, en onze buurt heeft in die tijd echt betekenis gekregen. Het Busseltje is een groene wijk waar mensen om elkaar geven. Het is toegankelijk voor mindervaliden (*) en op loopafstand van voorzieningen die functioneren als katalysator voor zelfredzaamheid, zoals het busstation, een supermarkt. Of je nu de hond uitlaat, op bezoek komt bij buren, of simpelweg van de rust geniet, het Busseltje is voor velen van ons een baken van rust en stabiliteit. En dat willen we behouden.

Nu dreigen we door Wooninc. onze huizen te verliezen, terwijl anderen straks in ons huis kunnen trekken, zonder huurrechten, onder de voorwaarden van een anti-kraakregeling. Het wringt enorm: jaren hebben wij gezorgd voor deze plek, en nu worden wij eruit gezet voor een systeem dat mensen met nog minder woonrechten huisvest. Dit is geen kwestie van enkel een dak boven je hoofd verliezen, maar een gemeenschap uit elkaar rukken en mensen geforceerd ontheemden. Daarnaast is deze hele shitzooi een directe bijdrage aan de huidige wooncrisis. Ook het Centraal Bureau voor de Statistiek bevestigt dat dakloosheid in Nederland toeneemt.

Zelfs een voorstel voor een bruikleenovereenkomst zou niets oplossen, want zolang onze rechten niet worden erkend, blijven we met één voet in de onzekerheid staan. Dat is een doekje voor het bloeden. Want het lost ons probleem niet op. Het betekent simpelweg dat wij iets langer mogen blijven zonder enige zekerheid op lange termijn. Het laat ons in de lucht hangen, en het geeft geen antwoord op onze vraag om huurrechten. We hebben recht op stabiliteit, niet op tijdelijke afspraken die over enkele maanden zomaar kunnen vervallen.

Persoonlijk heb ik deze situatie zelfs moeten laten doordringen in mijn studie. Ik ben onlangs begonnen aan de universiteit van Tilburg, een kans waar ik hard voor heb gewerkt. Maar door de woononzekerheid en het wegvallen van een stabiele basis ben ik gedwongen te stoppen. Want hoe kan ik studeren als mijn toekomst op drijfzand staat? En hoe kunnen mijn buren plannen maken of vooruitdenken als zij dezelfde onzekerheid voelen?

Dit is precies waarom wij hier vandaag staan om onze rechten op te eisen en om te vechten voor wat een basisrecht zou moeten zijn – ons recht op wonen. Wonen is geen luxe. Het is essentieel voor onze veiligheid, onze gezondheid en ons toekomstperspectief. En wij staan niet alleen in deze strijd. Samen met en namens de Bond Precaire Woonvormen willen wij duidelijk maken dat we niet zomaar zwichten en dat we van Wooninc. eisen dat zij meer verantwoordelijkheid nemen. Onze boodschap aan Wooninc. is simpel en krachtig:

• Laat ons blijven wonen in huizen. Stop de huisuitzettingen van ons als bewoners en respecteer de huurrechten die wij nodig hebben om hier een stabiel bestaan te hebben.
• Stop het inwisselen van huurders voor rechteloze bewoners. Anti-kraak mag geen excuus zijn voor huisvestingsmodellen zonder rechten en zonder zekerheid. Ons huis is geen pion in een groot spel dat mensenrechten negeert.
• Werk met ons samen aan woonzekerheid voor iedereen. Wij vragen niet alleen voor onszelf; wij vragen dat Wooninc. en andere huisvesters verantwoordelijkheid nemen om dakloosheid te voorkomen en om kwetsbare huurders, jong en oud, te beschermen.

Wij willen blijven in de huizen waar onze levens zich afspelen. Dit is een thuis waar wij ons veilig voelen, en dat willen we behouden. Onze oproep is dan ook niet alleen een protest, maar ook een uitnodiging aan Wooninc. om hun beloften als huisvester waar te maken. Het is tijd om mensen voorop te stellen en te investeren in échte woonzekerheid. Een vast huurcontract geeft bewoners zekerheid en waardigheid, iets waar iedereen recht op heeft.

Dank jullie wel dat jullie hier zijn, voor jullie steun en solidariteit. Samen staan we sterk voor onze rechten, en we geven niet op totdat we gehoord worden.

(*) Noot van de redactie: “Mindervalide” is het woord dat door de spreker is gebruikt. Het is daarom niet in de tekst van de speech aangepast. “Mindervalide” is niet een algemeen geaccepteerde term door de mensen wie dit aangaat. “Valide” betekent zoiets als “kloppend” of “waarde”. De term “invalide” betekent “zonder waarde”. “Mindervalide” betekent dus “minder waarde”. Dat is een validistische uitdrukking. Validisme is de systemische onderdrukking van mensen met een beperking (in het Engels heet dit “ableism”). Het woord “validisme” is in 1988 bedacht door de Nederlandse auteur en kindercoach Yvette den Brok. Dit begrip laat ons inzien dat taal validistisch kan zijn. Afhankelijk van wat er wordt bedoeld, kan “mindervalide” in dit geval worden vervangen door “mensen met een beperking” of “gehandicapte mensen”. Tussen een beperking en een handicap zit een verschil. Een functionele afwijking van de norm is een beperking, zoals slechthorend zijn of niet kunnen lopen. Van een handicap spreek je wanneer het gaat over de wisselwerking tussen de mensen met een beperking en de samenleving. Niet kunnen lopen wordt pas een probleem wanneer je met je rolstoel de deur niet in of uit kan, omdat je huis op een ontoegankelijke manier is gebouwd.