Impressie van een stakingsactiedag van zorgwerkers in Haagse ziekenhuizen (beeldverslag)

Vandaag hebben zorgwerkers in maar liefst 64 ziekenhuizen in het land gestaakt, omdat de nieuwe cao-onderhandelingen al langere tijd muurvast zitten. De bazen van de zorgwerkers, verenigd in de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), houden hun poot stijf en weigeren om hun arbeiders een uiterst noodzakelijke loonsverhoging van tien procent in een keer te geven. De zorgwerkers voeren ook actie tegen de veel te hoge werkdruk en de veel te lage reiskostenvergoeding. Een indruk van de stakingsdag in twee Haagse ziekenhuizen, het Haga-ziekenhuis en het HMC Westeinde-ziekenhuis.

Aan het begin van de coronacrisis in 2020 nam de maatschappelijke aandacht en waardering voor werkers in de zorg en andere arbeiders met “cruciale beroepen” plotseling in rap tempo toe. Al tijdens de eerste maanden van de coronacrisis hielden #Voor14-activisten van onderop krijtacties met teksten als “Na klappen komt lappen” en “Niet alleen klappen, maar ook meer flappen”. Want het applaudiseren voor werkers in de zorg die onder bijzonder moeilijke omstandigheden de levens probeerden te redden van zoveel mogelijk coronapatiënten, zou wel erg huichelachtig overkomen als daar tegenover geen extra materiële beloning zou komen te staan en als er ook geen oplossing gevonden zou worden voor de hoge en steeds meer toenemende werkdruk in de zorg.

Potten en pannen

We zijn nu drie jaar verder. De onderhandelingen voor een nieuwe zorg-cao tonen aan dat de ziekenhuisbazen de zorgwerkers zo onfatsoenlijk mogelijk aan het afknijpen zijn. De bazen tellen de centen die hun medische winstfabrieken moeten opleveren, en proberen met man en macht om de loonkosten van hun personeel zo laag mogelijk te houden. De woede en actiebereidheid onder de zorgwerkers is groot, en dat leidde vandaag tot een stakingsdag onder regie van met name de vakbonden FNV en CNV. Inzet van de staking: het forceren van een doorbraak in de cao-onderhandelingen. En als dat niet mocht lukken, dan zouden er nieuwe acties gaan komen.

De stakingsdag in het Haga-ziekenhuis begon vanmorgen om 10:00 uur, met een opening op een podium in de centrale hal van het ziekenhuis. Daar verzamelden zich in de loop van de dag honderden stakers, voor een deel als lid van de FNV of de CNV. In de weken die vooraf gingen aan deze dag was de strijdbaarheid van het Haga-personeel al volkomen duidelijk geworden, toen er steeds meer spandoeken, posters en flyers in de centrale hal en op de afdelingen van het ziekenhuis te zien waren. Met dat actiemateriaal werd niet alleen forse kritiek geleverd op hun bazen van de NVZ, maar ook op het kabinet-Rutte en op de Tweede Kamer. “Van hero naar zero”, aldus een van de vele spandoeken die het anders zo saaie ziekenhuis een stuk levendiger maakten. Daarmee gaven de zorgwerkers te kennen dat hun voormalige heldenstatus van drie jaar geleden inmiddels tot het nulpunt was gedaald. Ook de zorgwerkers in het HMC-ziekenhuis hingen de afgelopen weken flink wat spandoeken en actieposters op.

Solidariteit

Het hoogtepunt van de stakingsdag in het Haga-ziekenhuis bestond uit een “herrieprotest” buiten bij het ziekenhuis. Voorzien van spandoeken en van potten en pannen om geluid mee te maken, maakte een fors aantal zorgwerkers een actierondje om het ziekenhuis heen. Daarbij bezochten ze ook de parkeergarage waar zorgwerkers hun auto kunnen parkeren. Een van hun grieven is dat ze voor dat parkeren uit eigen zak moeten betalen, waardoor ze dus minder geld verdienen. De stemming zat er tijdens de actie goed in. Nadat de stakers waren teruggekeerd in de hal van het ziekenhuis, hielden een paar mensen vanuit de vakbond nog wat praatjes. Daarna volgde nog entertainment. In het HMC Westeinde-ziekenhuis werd ook gestaakt. Daar stonden in de centrale hal van het ziekenhuis demonstratief drie ziekenhuisbedden opgesteld, begeleid door actieteksten.

Zoals wel vaker bij dit soort acties binnen een bepaalde sector, die veelal zijn gecoördineerd vanuit de vakbonden, vormde het een minpunt dat het protest niet was vermaatschappelijkt. Enkel de zorgwerkers zelf waren aan het demonstreren. Er liepen nauwelijks andere mensen mee om zo hun solidariteit met het ziekenhuispersoneel te betuigen. De vakbonden lijken het toch te veel na te laten om het sociale draagvlak voor dit soort sectorstakingen te vergroten, terwijl daar wel volop kansen liggen. Immers, ook patiënten, hun families en hun vrienden hebben belang bij betere beloning en goede arbeidsomstandigheden van de zorgwerkers. Want dat komt de zorg aan de patiënten alleen maar ten goede.

Opvallend is verder dat de stakingsactie van vandaag voor het grootste deel werd gedragen door de zorgwerkers zelf. De vakbonden coördineerden de actie weliswaar, maar zonder het bestaan van actiecomités van zorgwerkers was een landelijke staking in 64 ziekenhuizen tegelijk sowieso ondenkbaar geweest. In het Haga-ziekenhuis waren de meeste spandoeken en ander actiemateriaal gemaakt door de zorgwerkers, niet door de bonden. Dat deden de zorgwerkers tijdens hun nachtdiensten of na hun werk.

Harry Westerink

(De afgelopen weken hingen er al veel spandoeken, zoals je in dit draadje vanaf 26 januari kunt zien.)

Beelden van het HMC Westeinde-ziekenhuis