Jeanette Chedda: “Maak de woningmarkt toegankelijk!” (video)

Tijdens de woonopstand-actie afgelopen zondag in Rotterdam hield Jeanette Chedda namens Feminists Against Ableism (FAA) de onderstaande toespraak. Chedda is bovendien oprichter van de Delftse afdeling van BIJ1, die volgend jaar aan de gemeenteraadsverkiezingen meedoet.

Asalamalaikum beautiful people, mijn naam is Jeanette Chedda en ik ben hier namens het collectief Feminists Against Ableism (zoek ons op op Instagram).

Ken je het verhaal van Sabri? In mei gingen social media los op zijn verhaal. Sabri mist twee benen en een arm en woonde vier hoog zonder lift. De gemeente vond een toegankelijke woning voor Sabri niet urgent genoeg. Tot de media de zaak bespoedigden en wij Sabri weer vergaten.

Toen kwam er weer een verhaal, de verbazing op social media was alweer wat minder. Het leven ging door. Toen kwam er nog een verhaal, en nog een, en nog een en nog een. Maar deze verhalen bereikten de media en onze timelines niet meer.

De woningmarkt is ontoegankelijk. Door de wooncrisis zijn er ook veel verhalen van gehandicapte mensen die vast zitten in deze ontoegankelijkheid. Maar die verhalen kennen we niet. Zo ook de verhalen binnen Feminists Against Ableism. Wonen is een recht. Geen luxe.

Het verhaal van Janneke. Hen woont in een studio. Sinds hen een rolstoel gebruikt, is de woning te klein en is de rolstoel binnen niet te gebruiken. Op slechte dagen kan hen daardoor niets zelfstandig meer doen. In de fietsenstalling staat hun aangepaste rolstoelfiets, maar daar kan je alleen komen via de trap. Zonder rolstoelfiets kan hen alleen nog maar korte afstanden naar buiten. De wachttijd voor een rolstoelwoning is zes tot twaalf jaar. Geen enkele instantie weet Janneke te vertellen hoe lang het nog precies gaat duren.

Het verhaal van Maartje en haar huisgenoot. Zij hadden nog steeds thuis bij hun ouders gewoond als Maartje’s partner niet het gros van de woonkosten betaalde. Het verhaal van een vriend van een ander FAA-lid. Die had een beschermde woonomgeving nodig vanwege psychische problematiek. Hij moest meer dan een jaar wachten op een plek en kwam daardoor zonder goede hulp op een tijdelijke locatie die hij elk moment kon verliezen. Angst en stress. In beschermd wonen is er ook een woningtekort. Al pratende met z’n allen beseften we dat we stuk voor stuk een wooncrisis-verhaal hebben. Hell, ikzelf woon ook in een ontoegankelijk huis.

En het woningtekort wordt alleen maar groter. Niet alleen zijn er nu al te weinig toegankelijke huizen, maar er worden ook te weinig nieuwe huizen gebouwd. Het aantal plekken in instellingen neemt af, maar dat wordt niet vervangen door genoeg woonplekken in de samenleving. Toegankelijkheid moet de standaard zijn in nieuwbouw, volgens het Bouwbesluit 2012, maar als er wordt gebouwd is dat niet altijd toegankelijk. Dus er is al een woningkrapte. En daarin is een heel beperkt aantal woningen maar toegankelijk. Wonen is een recht. Geen luxe.

Naast de ontoegankelijkheid van de woningmarkt is er ook een armoedecrisis. De prijzen van huur- en koopwoningen stijgen, maar de hoeveelheid mensen die in armoede leeft, stijgt ook. Dat treft veel gehandicapte mensen. Samenwonen om kosten te delen kan vaak niet door de kostendelersnorm. En als je wel samenwoont, zorgt die kostendelersnorm ervoor dat je een groot deel van je uitkering verliest. Dat creëert dus meer armoede. De positie van gehandicapte mensen in Nederland is in de afgelopen jaren alleen maar verslechterd. Op het gebied van werk, onderwijs, zorg, vrije tijd, en ook wonen.

Gehandicapte mensen leven dus in een constante staat van ontoegankelijkheid. De arbeidsmarkt is ontoegankelijk, het onderwijs is ontoegankelijk, de zorg is ontoegankelijk, vrijetijdsbesteding is ontoegankelijk. En helaas is de woonmarkt ook ontoegankelijk. Je komt er gewoon niet in.

Weet je dat toen ik net een paar dagen oud was, ze aan mijn moeder vroegen of ze mij wilden wegdoen, omdat ik gehandicapt bleek te zijn? Alsof het allemaal maar niks is, doe je kindje maar weg… Mijn moeder zei nee. Maar dit voorbeeld geeft precies aan hoeveel waarde wij hechten aan gehandicapte levens. Weinig tot niks. Het landelijke woonprotest hechtte meer waarde aan muziekoptredens dan de toegankelijkheid van hun demonstratie. De VVD wil liever meer koophuizen bouwen dan deze demonstratie.

Nou, ik ben vandaag hier om jou te vertellen dat ik hier ben en ik ga precies nergens. Feminsts Against Ableism is hier en we gaan precies nergens. Gehandicapte mensen zijn hier en we gaan precies nergens. Herhaal na mij: gehandicapte rechten zijn mensenrechten. Gehandicapte rechten zijn mensenrechten. Wonen is een recht, geen luxe. Wonen is een recht, geen luxe. Weg met de Rotterdam-wet, weg met huisjesmelkers. Weg met de VVD. Maak de woningmarkt toegankelijk nu!

Dank je wel.

Jeanette Chedda