Jolien van De Grote Broek: “Ja, wij zijn een broeiplaats van linkse ideeën, en daar zijn we facking trots op!”

Een paar weken terug kondigden de neo-nazi’s van Racial Volunteer Force (RVF) aan vandaag voor de deur van De Grote Broek in Nijmegen te komen protesteren. Daarop organiseerden de medewerkers en sympathisanten van dat linkse centrum, dat ook een thuisbasis van Doorbraak vormt, een heel breed gedragen anti-racistische manifestatie. Zo’n 200 tot 250 mensen, Nijmegenaren en anti-racisten van elders uit het land, kwamen daar vanmiddag op af om hun solidariteit te betuigen. Ze luisterden naar vier sprekers en een spoken word-artist. Ook waren er muziek en versnaperingen. De gemeente had RVF verboden voor de deur van De Grote Broek te gaan staan en daarop hadden de nazi’s aangegeven mogelijk op een andere manier te komen klieren. Vanzelfsprekend hadden de organisatoren van de manifestatie vanmiddag enige veiligheidsmaatregelen genomen, maar uiteindelijk kwamen de nazi’s gelukkig niet opdagen. Hier kun je de integrale toespraak van Jolien van De Grote Broek bekijken en nalezen.

Eric Krebbers

Ja, wij zijn een broeiplaats van linkse ideeën, en daar zijn we facking trots op!

Beste kameraden,

Fijn dat jullie er allemaal zijn! Mijn naam is Jolien, ik ben een van de vele vrijwilligers van De Grote Broek. En ik sta hier vandaag, net als jullie allemaal, om me uit te spreken tegen racisme, tegen antisemitisme, tegen uitsluiting.

Het liefste zou ik hier helemaal niet staan. Niet alleen omdat ik het best wel spannend vind om voor een grote groep mensen te spreken. Maar vooral omdat, als ik hier niet zou staan, dat zou betekenen dat er helemaal geen reden is om me te moeten uitspreken tegen racisme, tegen antisemitisme, tegen uitsluiting. Het liefste zou ik willen kunnen zeggen…. “jeetje, dat is echt ZO 1930”…

Maar dat is het niet. Helaas moeten we vandaag, tachtig jaar na de Kristallnacht, constateren dat… racisme en antisemitisme echt ZO 2018 is…

Want we staan hier bij elkaar omdat een groep neo-nazi’s uit Rotterdam, genaamd de Racial Volunteer Force, heeft bedacht dat ons sociaal-politiek centrum De Grote Broek geen bestaansrecht heeft. En ja… wat kan ik zeggen… daar denken wij wel anders over!

Voor de mensen die De Grote Broek misschien niet zo goed kennen, is het misschien goed om te weten dat ons linkse bolwerkje al een hele tijd meegaat.

Er was eens… lang geleden… in de jaren tachtig… een groot pand aan de Van Broeckhuysenstraat in Nijmegen. Het was een prachtig pand… maar dat pand stond al wel jaaaren leeg. Toen kwam er een groepje maatschappelijk bewuste mensen zonder huis, ook wel krakers genoemd. Die vonden het maar wat zonde dat dat mooie grote pand daar helemaal leeg stond te staan. En dat… terwijl er zoveel mensen waren die maar geen betaalbare woonruimte konden vinden. En dat… terwijl er zoveel behoefte was aan betaalbare werkruimten, plekken om je te organiseren, en aan betaalbaar vermaak…

En de krakers keken om zich heen… ging de overheid wat doen aan al die problemen? Ging de gemeente daar wat aan doen? “Nee, nee… dat gaat niet… we moeten bezuinigingen!”, riepen die in koor. “Dat klopt niet”, zeiden de krakers. “Je kunt niet zomaar de bevolking laten worstelen, terwijl vastgoedbazen hun pandjes op zak houden en leeg laten staan. Dat moet beter”, zeiden de krakers. “Sterker nog, dat kan ook beter. En weet je wie dat beter kunnen? WIJ!” En ze sloegen de handen ineen, trokken naar het mooie pand aan de Van Broekhuysenstraat, en lieten zichzelf naar binnen. En omdat het pand zo groot en mooi was, en aan de Van Broeckhuysenstaat lag, noemden de mensen het… De Grote Broek.

De krakers bleken niet alleen te staan. Er bleken heel veel maatschappelijk bewuste en kritische mensen te zijn. En iedereen kwam naar het mooie pand op de Van Broeckhuysenstraat en stak de handen uit de mouwen… DIY noemen ze dat tegenwoordig: gewoon lekker zelf doen.

Daarmee is het allemaal begonnen. En zo doen we dat al een jaartje of 35. Al 35 jaar werken er dagelijks, wekelijks, maandelijks honderden vrijwilligers die samen ons sociaal politiek centrum draaiende houden en zich inzetten voor maatschappelijke verandering. En je zou zeggen… als een organisatie al zo lang bestaat, dan zal daar wel een reden voor zijn, dan heeft dat recht op bestaan.

Nou, daar denkt de Racial Volunteer Force dus anders over. Want die nazi’s vinden dat we geen bestaansrecht hebben. Ze vinden dat er geen enkele reden is voor het bestaan van een linkse plek als De Grote Broek. En sterker nog, ze vinden het niet eerlijk dat zij niet met open armen in onze stad worden ontvangen, terwijl linkse mensen vrij spel hebben. Want waarom zijn extreem-rechtse mensen niet welkom, terwijl linkse mensen wel welkom zijn? Waarom zou een stad de deuren wel open zetten voor een links sociaal-politiek centrum en niet voor een groep neo-nazi’s?

Mij lijkt het antwoord op die vraag nogal voor de hand liggend. Maar goed. Als ik het even moet uitleggen voor deze jongens, dan doe ik dat natuurlijk graag. Het antwoord op de vraag is: omdat linkse bolwerken als De Grote Broek wel iets nuttigs doen voor andere mensen, en neo-nazi’s niet. Neo-nazi’s klagen alleen maar dat hen iets wordt afgenomen door andere mensen. En mensen zijn ook nogal snel ‘anders’: vluchtelingen, migranten, moslims, joden, linkse mensen, transgenders, en ga zo maar door. Deze andere mensen zijn een bedreiging voor wat ooit van hen was: hun land, hun banen, hun normen en waarden, hun vrijheid van meningsuiting. En dus… moeten die andere mensen worden bedreigd, worden aangevallen, worden uitgezet, de mond worden gesnoerd. Daarom prediken ze racisme, antisemitisme en uitsluiting, niet alleen in woorden, maar helaas ook in daden.

En dat is precies waarom linkse bolwerken als De Grote Broek zo belangrijk zijn. Met onze activiteiten staan wij voor een radicaal andere visie op de maatschappij: niet een van uitsluiting, maar een van insluiting, van inclusiviteit. Wij vinden niet alleen dat transgenders, vluchtelingen en migranten meer dan welkom zijn in ons midden… We vinden ook dat de overheid te weinig doet om deze mensen een plek te geven in onze samenleving. Want laten we wel wezen…. mensen die worden gezien als ‘anders’ worden in onze samenleving nog veel te vaak op onaangename manieren behandeld en achtergesteld, en zeker niet alleen door extreem-rechtse knakkers… En niet alleen deze groepen worden ongelijk behandeld, heel onze samenleving is ongelijk verdeeld, en die ongelijkheid lijkt alleen maar groter te worden. Betaalbaar onderwijs, betaalbaar wonen, gezond eten, betaalbaar vermaak, dat alles wordt door die ongelijkheid steeds minder toegankelijk. Als je het goed bekijkt, dan zijn alle redenen die krakers 35 jaar geleden hadden om De Grote Broek te kraken ook vandaag nog aan de orde van de dag.

En dus slaan wij vrijwilligers nog elke dag, elke week, elke maand de handen ineen om van de maatschappij een betere plek te maken voor iedereen.

Om iedereen een beetje een idee te geven van alle activiteiten die vanuit De Grote Broek worden georganiseerd lijkt met me wel goed om iedereen even te noemen. En steek vooral ook even je handen op als je je groep voorbij hoort komen, zodat iedereen jullie gezellige gezichtjes even kan zien! En mensen… er mag geapplaudisseerd worden voor deze helden van vrijwilligers.

– Stichting Gast, doet heel goed werk ter ondersteuning van vluchtelingen in Nijmegen.
– Stichting De Broeikas, zet zich in voor een beter milieu.
– De Nijmeegse stadskrant, werkt al jaar en dag om heel Nijmegen van een kritische blik op lokaal nieuws te voorzien
– Zaaigrond filmproducties, maken documentaires die onderbelichte maatschappelijke thema’s voor het voetlicht brengen
– De Anarchistische Groep Nijmegen, organiseren prikkelende info-avonden en lokaal activisme
– Extrapool, zorgen ervoor dat hoogwaardige stencildrukkunst toegankelijk is voor iedereen
– Straatmensen voor Straatmensen, delen eten en kleding uit aan dak en thuislozen
– VOKO Nijmegen, streven ernaar om biologisch eten voor iedereen betaalbaar te maken
– JustPeople, organiseren activiteiten met vluchtelingen
– Guerrilla Kitchen, koken heerlijke driegangenmenu’s met voedsel dat over is uit supermarkten
– Europese Joris Ivens stichting, beheert het archief van de linkse filmmaker Joris Ivens
– De Onderbroek, ons concertpodium voor alternatieve muziek en kroeg waar de prijzen nog wel te betalen zijn
– De Klinker, de ontmoetingsruimte van De Grote Broek, tevens veganistisch eetcafé en de plek voor interessante films en discussies
– De Verbinding, een lunchcafé voor mensen met en zonder psychiatrische diagnose.

Allemaal activiteiten die op hun manier bijdragen aan het tegengaan van ongelijkheid en het bevorderen van maatschappelijke verandering. En net als 35 jaar geleden gaan we niet zitten wachten tot de overheid dingen aanpakt. Wij doen het gewoon lekker zelf! En volgens de Racial Volunteer Force-nazi’s is De Grote Broek daarom een broeiplaats voor linkse activiteiten. En ik kan niet anders zeggen dan: “Ja, dat is helemaal waar, en daar zijn we facking trots op!”

Jolien