Kindermisbruik islamitische sekte İsmailağa schokt Turkije

Turkije werd eind vorig jaar opgeschrikt door een kindermisbruikzaak. Onderzoeksjournalisten van de krant BirGün stuitten op een twee jaar oude aangifte van H.K.G. tegen haar vader Yusuf Ziya Gümüşel en haar ex-man Kadir İstekli, beiden imam van de islamitische sekte İsmailağa. Ze deed daarin gedetailleerd verhaal over het seksueel misbruik door İstekli dat plaatsvond nadat ze aan hem werd uitgehuwelijkt door haar ouders. Ze was toen zes jaar oud. Uit haar aangifte is op te maken dat dit misbruik gestopt had kunnen worden. Waarom dat niet gebeurde, heeft alles te maken met de politieke en financiële belangenverstrengeling tussen premier Erdoğans AK Partij en de islamitische sekten door de jaren heen.

Hoe nauw die belangen verweven zijn, bleek al in 2016 toen het misbruikschandaal bij de Ensar-sekte boven water kwam. Vijfenveertig kinderen die op een internaat van die sekte verbleven, werden twee jaar lang misbruikt door de directeur van de school. Leidinggevenden van de sekte werden niet verantwoordelijk gehouden voor het misbruik. Behalve de dader werd niemand vervolgd of gestraft.

Een andere zaak was die van Enes Kara, een twintigjarige student die in een internaat woonde dat gerund werd door de Nur-sekte. Kara pleegde zelfmoord. In een videoboodschap die hij achterliet, beschreef hij hoe hij gedreven werd tot suïcide. Hij zei dat de sekte hem dwong te bidden, godsdienstlessen bij te wonen en religieuze boeken te lezen, en dat hij psychisch aan de afgrond zat en het niet meer kon verdragen. “Ik ben mijn levenslust kwijt en ben bang dit aan mijn familie te vertellen”, vertelde hij in de video. Een van de aftakkingen van de Nur-sekte is de sekte van Fethullah Gülen.

Er zijn ook gevallen bekend van kinderen die zijn misbruikt op Koranscholen die vallen onder het presidium van Religieuze Zaken (Diyanet). Uit meerdere onderzoeken, onder andere door Diyanet zelf, komt naar voren dat steeds meer kinderen uit religieuze en conservatieve families zich hiervan afkeren en op zoek gaan naar alternatieve geloofsvormen.

Kweekvijver

De huidige door de AKP gedomineerde regering en ook voorgaande rechtse regeringen hebben doelbewust bezuinigd op het onderwijs en de rest van de publieke sector. Een groot deel van het onderwijssysteem is daardoor overgeleverd aan AKP-gezinde islamitische sekten. De leiding van die sekten wordt er stinkend rijk mee. De scholen en internaten worden door de sekten gebruikt als kweekvijver voor hun toekomstige kaderleden, en jongeren worden door de sekte verleid door hen aan werk te helpen. Als kers op de taart hoeven AKP-gezinde verenigingen, moskeeën, schrijnen en scholen geen huur, gas, licht en elektriciteit te betalen. Ze worden door de staat en gemeenten beloond met uitgebreide belastingvoordelen.

AKP en İsmailağa: dikke vrienden

In BirGün werd ook de samenwerking blootgelegd van de AKP-burgemeester met een aftakking van de İsmailağa-sekte, de Hiranur-orde. Die bouwde de moskee waar Yusuf Ziya Gümüşel, de vader van H.K.G., imam van werd. Hiranur werd regelmatig bezocht door de burgemeester, zoals te zien is op allerlei foto’s. Ook al bleek het bouwen van de moskee en het aangrenzende religieuze complex illegaal, toch kon het project gewoon doorgaan.

Het door de AKP gerunde ministerie van Familiezaken ondernam na de aangifte twee jaar lang geen stappen. En nadat het misbruik aan het licht kwam, bleef Erdoğan bijna een week stil, en toen hij het woord nam, probeerde hij İsmailağa in bescherming te nemen. Hij meende dat kritiek op de sekte misplaatst was, ondanks de ernst van de zaak. Het huwelijk van een minderjarige zou onder de huidige omstandigheden niet toelaatbaar zijn, zei hij.

Buitenland

Al deze sekten opereren ook in het buitenland, en doen zich daar voor als liefdadigheidsorganisaties, scholen, internaten en moskeeën. In tegenstelling tot de meeste andere organisaties genieten ze de volle steun van de Turkse staat, onder alle conservatieve regeringen die sinds de jaren zeventig aan de macht zijn geweest.

Erdoğan zelf behoort tot de Naqshbandi-sekte. Sinds hij aan de macht is, steunt hij alle Turkse islamitische sekten, inclusief de Naqshbandi. Tot hun breuk gold dat ook voor de sekte van Gülen. Als tegenprestatie krijgt Erdoğan de stemmen en financiële steun van de gelovigen.

Sommige van deze sekten opereren onder de paraplu van Diyanet. Andere hebben een los-vaste samenwerking met Diyanet en met de AKP-lobbyorganisatie UID. En sinds de coalitie tussen Erdogan’s AKP en Bahçeli’s Grijze Wolven-partij MHP is er daarnaast ook nog nauwe samenwerking ontstaan tussen deze religieuze gemeenschappen en de Grijze Wolven.

Ender Kaya