Kosten van maatregelen tegen klimaatverandering blijken onevenredig hoog voor minima

Iedereen heeft het erover. Het moet niet zo zijn dat de lasten voor de maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan ongelijk worden verdeeld, en de armen naar verhouding meer moeten betalen dan de rijken. De maatregelen mogen niet leiden tot een grotere verarming van een deel van de bevolking. Maar in de praktijk blijkt dat minima door de maatregelen toch op bijna ondraaglijke lasten komen te zitten.

Ik ben 76 jaar, en lichamelijk gaat het met mij steeds moeizamer. Ik woon driehoog en moet dus drie trappen oplopen met soms zware boodschappentassen. Ik zie aankomen dat ik dat op termijn niet meer kan. Dus op zoek naar een andere woning. Ik sta al sinds 2007 ingeschreven als woningzoekende. Ik heb nu een driekamerwoning in Amsterdam Oud West. Ik zoek een seniorenwoning op de begane grond of er moet een lift aanwezig zijn. Bij een verhuizing kan ik gebruik maken van de regeling van hoog naar laag en van groot naar beter. Ik wil wel wat kleiner gaan wonen. Dan kan ik de oude huur meenemen naar de nieuwe woning.

Hoge servicekosten

Dus ik ga kijken op Woningnet. En kom tot de ontdekking dat voor sommige woningen zeer hoge servicekosten worden gevraagd, met name bij woningbouwcorporatie Eigen Haard, waarvoor je geen huurtoeslag kunt krijgen. Zo zijn er seniorenwoningen in de Laurierhof, in de Jordaan, waar een lift aanwezig is, maar waarvoor servicekosten worden gevraagd van over de 200 euro. De huur is dan nog eens 625 euro, dat komt er nog bij. De totale huurlasten stijgen daardoor tot ongeveer 874 euro. Waarom is dat? Eigen Haard heeft als beleid dat zij veel sociale huurwoningen gaan voorzien van zonnepanelen. Dat is goed voor het milieu. Maar die zonnepanelen moeten wel worden betaald. Vandaar die hoge servicekosten voor de afbetaling van de zonnepanelen en de levering van elektriciteit ervan. Je moet daarnaast natuurlijk ook nog een contract nemen bij een energieleverancier, voor het gas en de elektriciteit wanneer de zonnepanelen geen stroom leveren. Zo kom je op vaste lasten voor huur, gas en licht van bijna 1.000 euro voor een tweekamerwoning van 40 vierkante meter. De filosofie is dan dat je soms met die zonnepanelen ook energie kunt leveren aan de energieleverancier, waarvoor je een vergoeding krijgt. Zo krijg je geld terug en kun je op elektriciteitsverbruik van de energieleverancier besparen. Althans, dat wordt de huurder voorgespiegeld.

Elektriciteitsnet

In de praktijk is het echter allemaal onzeker. Door de salderingsregeling streep je al je opgewekte stroom die je teruglevert af van de stroom die je afneemt. Maar de overheid wil af van die regeling en gaat de regeling vanaf 2025 daarom geleidelijk afbouwen. Je moet dus weer gaan betalen voor alle stroom die je afneemt. Het kabinet wil de salderingsregeling afbouwen, omdat over weggestreepte elektriciteit geen belasting hoeft te worden betaald, en de overheid daarom minder belastinginkomsten heeft. En energieleveranciers maken extra kosten, die zij doorberekenen aan alle klanten. Hierdoor stijgt voor iedereen het energietarief, ook voor mensen zonder zonnepanelen. Dat wil het kabinet tegengaan. Daar komt het volgende nog bij. Energiemaatschappij Vandebron wil extra kosten rekenen voor de extra stroom die jij teruglevert aan het net. Afhankelijk van de hoeveelheid zonne-energie die je produceert, kunnen deze extra kosten variëren van 48 tot 552 euro per jaar. Het is de vraag of andere energiebedrijven gaan volgen. Bovendien, je moet naast de zonnepanelen nog steeds een contract afsluiten met een energieleverancier voor de afname van gas en elektriciteit. En we hebben gezien dat de markt voor energie erg onzeker is. De hoge energieprijzen kunnen weer terugkomen als er ergens een nieuwe oorlog uitbreekt, of als de oliegolfstaten hun beleid gaan veranderen. Je kunt in de toekomst bij de regelingen van Eigen Haard voor extra kosten komen te staan, bovenop de bijna 1.000 euro vaste lasten die je nu al hebt. In de praktijk is dit onbetaalbaar voor de minima.

Piet van der Lende

(Dit artikel verscheen eerder op de website van de Bijstandsbond.)