Krijten voor 14: lethargie doorbreken en agenda bepalen

De afgelopen dagen kreeg een tweetal krijtacties van #Leidenvoor14 veel bijval. Eerst voornamelijk lokaal, maar dankzij een domme fotoshopactie van een Albert Heijn-manager doken ook landelijke media erop.

De landelijke campagne voor een verhoging van het minimumloon naar 14 euro lag door de coronacrisis de afgelopen weken ogenschijnlijk vrijwel stil, zoals zoveel politieke activiteiten. Toch zijn kleine straatacties goed mogelijk, in combinatie met sociale media, mits we scherp letten op fysieke afstand. De positieve sfeer rond de vitale beroepen biedt een prima aanknopingspunt om een fikse verhoging van het minimumloon op de agenda te zetten en te houden. Laten we dat ijzer smeden nu het heet is, dacht #Leidenvoor14, en die breed levende sympathie voor de onderbetaalde werkers in de vitale sectoren en elders goed zichtbaar maken. Zij zijn immers de mensen die de samenleving overeind houden, en niet alleen tijdens de coronacrisis. Het is een schandaal dat velen nog steeds met een fooi worden afgescheept.

Woensdagochtend hebben drie leden van #Leidenvoor14, waaraan ook Doorbraak meedoet, daarom met straatkrijt hun waardering getoond voor de vakkenvullers van de Albert Heijn XL aan het Bevrijdingsplein in Leiden. “Vakkenvullers we kunnen niet zonder jullie – minimumloon 14 euro”, schreven ze met grote letters voor de ingang, aangevuld met #voor14 en #pepchalk.

Yves Coleman heeft deze tekst voor de website Ni patrie ni frontières vertaald in het Frans. Yves Coleman a traduit ce texte en français pour le site internet Ni patrie ni frontières.

Tijdens het krijten kwamen al enkele vakkenvullers kijken en kort een praatje en een foto maken. Later kwamen nog eens tien medewerkers naar buiten, op verzoek van een manager. Ze kregen natuurlijk een applausje. Daarna overhandigde de manager zijn telefoon aan een van de actievoerders met de vraag of die een foto wilde maken van hem en zijn personeel bij de krijttekst. Ondertussen lieten veel voorbijlopende klanten zien dat ze eens waren met de boodschap.

Ook door de lokale media werd de actie positief ontvangen. Unity maakte er een berichtje van in de corona liveblog en Sleutelstad deed een radio-interview. Het berichtje erover op de Facebook-pagina Leiden voor 14 kreeg relatief veel positieve aandacht.

Fotoshop

De Albert Heijn-manager had enthousiast geroepen dat hij de foto op Facebook zou plaatsen, en toen die daar woensdagavond laat inderdaad verscheen, bleek het deel van de krijttekst over het minimumloon nogal slordig te zijn weggemoffeld. De manager dacht de actie voor hogere minimumlonen via sociale media te kunnen omvormen tot een charmeoffensief voor zijn filiaal. Zo van: kijk eens hoe leuk wij omgaan met ons personeel.

#Leidenvoor14 plaatste er meteen een reactie onder en sloot die af met: “Het lijkt er nu sterk op dat jullie je personeel wel een complimentje gunnen, maar geen fatsoenlijk minimumloon om van te leven. Mag zelfs het idee van een hoger minimumloon niet gezien worden door jullie klanten hier op Facebook? Waar zijn jullie bang voor?” Via Facebook riep #Leidenvoor14 anderen op om ook te reageren, en de volgende ochtend was het bericht alweer verwijderd.

Natuurlijk werden er meteen screenshots op Reddit en andere sociale media geplaatst en werden de lokale media geïnformeerd. En nadat Unity er donderdagochtend over schreef, pakten Joop en Vice het op, en kort daarop zagen we het nieuws terug bij RTL, Nu.nl en besteedde zelfs de NOS er aandacht aan in haar corona liveblog. En vandaag kwamen ook het Leidsch Dagblad en Hart van Nederland nog met berichtgeving erover.

Plots ging het even over iets anders dan alleen corona. Plots was het onderwerp van gesprek ook of we het klappen ook moesten omzetten in meer flappen. Op talloze plekken op sociale media (bijvoorbeeld bij RTL op Facebook) werd ineens druk gediscussieerd over het minimumloon. De campagne Voor 14 kan er een les uit trekken. Op straat bleek grote bijval voor het vitale personeel én voor de actie, maar de bedrijfsleiding probeerde de actie te kapen en te depolitiseren. Precies zoals het bedrijfsleven na de coronacrisis alles uit de kast zal trekken om te voorkomen dat de arbeidersbeweging de enorme sympathie voor de laagbetaalde werkers om kan zetten in druk voor een hoger minimumloon.

Supermarkt Plus

Terwijl men woensdagavond bij Albert Heijn XL nog druk bezig was de foto van die ochtend te fotoshoppen, waren drie andere activisten van #Leidenvoor14 alweer aan het krijten bij een tweede Leidse supermarkt: Plus bij station Lammenschans. Het was een rustige avond, maar de actie trok desondanks veel bekijks. Klanten en voorbijgangers stopten even om de leuzen te lezen. Er vond een flink aantal korte gesprekjes plaats, waarbij de activisten hun leuzen konden toelichten. Vanzelfsprekend hebben ze daarbij goed opgelet om fysiek afstand te houden. Na een uurtje lieten ze de stoep voor de supermarkt achter met de leuzen: “We kunnen niet ! zonder vakkenvullers”, “Voor 14 euro p/u minimumloon”, “voor14.nl” en “waardering en respect voor al het supermarktpersoneel”.

De dag erop bleken alle teksten van de straat verwijderd, behalve “We kunnen niet ! zonder vakkenvullers”. Albert Heijn liet alle teksten op straat tenminste nog staan, en beperkte zich tot digitale manipulatie. Van Plus moest kennelijk letterlijk elk spoor van protest verdwijnen.

Teken je ook de petitie voor een minimumloon van 14 euro?

Eric Krebbers