Kristallnacht-herdenking in Wageningen
Om 14:00 uur geven Fabel van de illegaal-medewerkers Harry Westerink en Eric Krebbers een presentatie over de beeldtaal van het antisemitisme door de eeuwen heen aan de hand van allerlei antisemitische cartoons en beeldmateriaal uit de nazistische, christelijke en islamitische hoek. Lokatie: Eetwinkel Vreemde Streken, Eerste kloostersteeg 3 (pleintje achter Café ‘t Gat en De Zaaier), Wageningen.
Om 16:30 uur is er vervolgens een herdenking bij het Joods monument. Daar worden herdenkingssteentjes gelegd, en houdt iemand van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen een toespraak over de (weggevoerde) Joden van Wageningen, en iemand van het Infocentrum over de historie en actualiteit van stemmingmakerij tegen Joden en 'vreemdelingen'. Lokatie: bij het Joods monument, Walstraat hoek Plantsoen, Wageningen.
Zie ook de flyer in pdf.
Voor meer informatie bel 0317 423 588, of mail wageningen@doorbraak.eu.
Haarlem
Dezelfde presentatie over de beeldtaal van het antisemitisme van Fabel-medewerkers Harry Westerink en Eric Krebbers is overigens ook te zien op vrijdag 7 november 2008 aan de Volksuniversiteit Haarlem, vanaf 20:00 uur. De toegang kost 8 euro en vantevoren inschrijven is verplicht. Dat kan via internet, zie de Volksuniversiteit-website. Dan krijg je ook direct de lokatie te horen.
Tilburg
Op donderdag 6 en vrijdag 7 november 2008 verzorgen Westerink en Krebbers ook meerdere ingekorte presentaties voor zo’n 340 HAVO- en VWO-leerlingen van het St.-Odulphuslyceum in Tilburg. Die zijn niet openbaar toegankelijk. De lessen in het lyceum maken deel uit van de opvallend groots aangepakte Tilburgse herdenkingsweek “70 jaar na de Kristallnacht” die duurt van 2 tot 9 november 2008. De vele andere activiteiten die in dat kader georganiseerd worden, zijn wel openbaar toegankelijk. Zie: de website van de Tilburgse Anti-Racisme Groep.
Amsterdam
In Amsterdam organiseert Nederland Bekent Kleur op zondag 9 november 2008 een Kristallnacht-herdenking bij het stadhuis (hoek Amstel, Zwanenburgwal), met onder andere oud-burgemeester Ed van Thijn als spreker. Aanvang 20:30 uur. Voor meer informatie zie: NBK-website.
Achtergronden
De Kristallnacht, 9 november 1938, was een van de grote gebeurtenissen in de aanloop naar de Shoah, waarin zes miljoen joden werden omgebracht. Eind oktober 1938 probeerde nazi-Duitsland ruim 12 duizend Poolse Joden naar Polen te deporteren. De Poolse regering weigerde hen echter het land binnen te laten. De Joden konden ook niet meer terug, en werden daardoor gedwongen te balanceren op de grens tussen de twee landen. Er waren daar geen voorzieningen en ze waren aan de elementen blootgesteld. Het regende voortdurend. Ook werden er veel Joden in elkaar geslagen en vermoord. De in Parijs wonende Herschel Grynszpan had familie onder de 12 duizend Joden. Hij wilde via de Duitse ambassadeur in Parijs proberen om de situatie van zijn familie te verbeteren. Maar die wilde niets doen. Daarop schoot Grynszpan hem neer. De ambassadeur overleed op 9 november, en nog geen twee uur na zijn dood nam de Kristallnacht een aanvang.
De SS en de SA en andere enthousiaste Duitsers hadden alles goed voorbereid. In één nacht werden 8.000 Joodse winkels, synagogen en woonhuizen geplunderd en in brand gestoken. Ook boeken verdwenen massaal op brandstapels. Er werden veel Joden gemarteld en verkracht en er vielen naar schatting 90 doden. Die nacht werden ook nog eens 30 duizend Joden naar concentratiekampen afgevoerd. De naam Kristallnacht kwam van de scherven op straat van de ingeslagen ruiten van Joodse winkels. Het suggereerde bovendien dat de Joden hele dure kristallen ruiten hadden. Na afloop kreeg de Joodse gemeenschap van Hitler zelf de rekening gepresenteerd voor de onlusten. Men moest de staat maar liefst een miljard rijksmark betalen. Veel Joden trachtten daarop Duitsland te ontvluchten, maar dat lukte vaak niet. Mede doordat omliggende landen als Nederland direct hun grenzen dichtgooiden voor Joden.