Kunstenaars zetten zich af tegen gentrificatie: “Ik ben geen gebruiksmiddel voor uitdrijving”

We zijn hier voor een bijeenkomst van Cultural Workers Unite, die een anti-gentrificatieschool hebben opgezet: een tweewekelijkse samenkomst van met name kunstenaars (maar open voor iedereen) die zich afzetten tegen gentrificatie en contact zoeken met buurtbewoners. Dit is de tweede bijeenkomst. “We zijn eigenlijk verworden tot een soort gebruiksmiddel voor gentrificatie”, vertelt een deelnemer. De rest knikt. Er worden veel eigen ervaringen gedeeld. Daaruit blijkt dat de kunstenaars zelf ook in een penibele situatie zitten en erg afhankelijk zijn van het grillige beleid van woningbouwcorporaties en de gemeente. Het vinden van stabiele en langdurige woon- en werkruimte is een terugkerend knelpunt. Vaak worden kunstenaars en creatievelingen van hot naar her gestuurd en in een buurt ‘geplant’ waar zij weinig binding hebben met de buurt en zijn bewoners. Ze krijgen goedkope ruimten in een wijk om deze aantrekkelijker te maken om met het nieuwe creatieve opgevijzelde imago meer kapitaalkrachtige bewoners aan te trekken. Dit creëert spanningen. Iemand vertelt over een vrouw in haar buurt die zich afvraagt waarom er zo nodig “kunstenaars” met een grote K nodig zijn in haar wijk: “Alsof wij geen cultuur hebben en jullie die moeten brengen”. De deelnemers begrijpen de vijandigheid van buurtbewoners. Een arbeiderswijk, met zijn inwoners en eigen cultuur, wordt vaak niet op waarde geschat. De gemeente vindt dan dat daar “iets mee gedaan moet worden” om de buurt aantrekkelijker te maken. De buurt verandert voor de bewoners en hun huur gaat vaak omhoog. Kunstenaars zijn vaak een van de eerste tekenen van gentrificatie, gevolgd door een veranderd wijkbeeld wat betreft bijvoorbeeld het soort bedrijvigheid. Vaak betekent dit ook minder toegankelijkheid tot de eigen buurt voor de oude bewoners. Oude cafés, winkeltjes en plekken om samen te komen verdwijnen. Naast financiële gentrificatie vindt er zo ook culturele uitdrijving of toe-eigening van erfgoed plaats.

Michelle Hicks in Kunstenaars zetten zich af tegen gentrificatie: “Ik ben geen gebruiksmiddel voor uitdrijving.” (Versbeton.nl)