Meer vluchtelingen, maar minder vluchtelingensteun
Volgens een recent rapport van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR waren er in 2009 ruim 43 miljoen mensen op de vlucht wegens oorlog en vervolging, waarvan 27 miljoen in eigen land. Dat is het hoogste aantal sinds midden jaren 90.
In veel landen heerst volop oorlog, geweld, armoede, onderdrukking en uitbuiting. Genoeg redenen om te vluchten, en in andere delen van de wereld bescherming, geluk en vrijheid te zoeken. Maar slechts een op de vijf vluchtelingen weet in rijke westerse landen aan te kloppen. De rest moet onder veelal erbarmelijke omstandigheden elders zien te overleven, in hun eigen land of in buurlanden. De groeiende aantallen vluchtelingen vormen een graadmeter voor de toenemende wereldwijde onveiligheid.
De UNHCR geeft jaar in jaar uit in vuistdikke rapporten aan hoe beroerd het wereldwijd met vluchtelingen gaat. Veel mensen zullen bij het horen van de naam van de organisatie in de eerste plaats denken aan vluchtelingenhulpverlening. De UNHCR is echter niet opgericht voor vluchtelingen, maar voor westerse staten en hun behoefte aan het beheersen en indammen van de vluchtelingenstromen.
Veel arme landen zijn onveilig, maar ook de meeste rijke landen bieden vluchtelingen nauwelijks meer veiligheid. Daar worden ze namelijk veelal afgewezen, illegaal gemaakt, uitgesloten, opgesloten en uitgezet, terug naar landen vol oorlog en armoede. Wereldwijd komen er steeds meer vluchtelingen bij, maar de hulp aan vluchtelingen neemt af. In veel rijke landen wordt inmiddels een keihard beleid gevoerd tegen vluchtelingen, en Nederland behoort daarbij tot de koplopers.
Ondanks alarmerende berichten en onderzoeken van mensenrechtenorganisaties over oorlogsgebieden als Afghanistan, Irak, Somalië, Soedan en Congo probeert de Nederlandse overheid de deportaties naar dergelijke landen juist te intensiveren. In plaats van vluchtelingen bescherming te bieden gooit de Dienst Terugkeer en Vertrek (DTV) van het ministerie van Justitie hen voor de leeuwen. Ook hier is een oorlog aan de gang, de kille en geniepige oorlog van minister Ernst Hirsch Ballin, van de DTV-ambtenaren, en van al die andere radertjes in de deportatiemachine tegen vluchtelingen zonder thuis, zonder bestaanszekerheid en zonder toekomstperspectief.
Harry Westerink