Mijn vraag aan Willem-Alexander in z’n Gouden Koets: “Gozer… what de hell?” (met video)

Vorige week zaterdag demonstreerden zo’n vijftig mensen (op het hoogtepunt rond de honderd) tegen het gebruik van de Gouden Koets. Die moet met racistische panelen en al naar het museum. De sfeer was zeer strijdbaar en de sprekers maakten glashelder wat er mis is met die koets. Een van die sprekers was Stacey Esajas, een Nederlands staatsburger, motivator, artiest, host en onder andere presentatrice van de jongerendocumentaire “De slavernij voorbij”. Hier haar vlijmscherpe verhaal.

Ik heb een Nederlands paspoort, een HBO-diploma. Ik heb een legale baan, oftewel ik betaal belasting. Daarnaast zet ik mij productief in voor de maatschappij en toon ik burgerkracht. Ik heb kennis van de Nederlandse geschiedenis. Ik heb een mening en durf deze te uiten. Ik heb een empathisch vermogen, en ben voor een gelijkwaardige behandeling van mensen. Het is duidelijk: ik ben wat er mis is met Nederland. Althans, dat idee krijg ik soms bijna.

Vragen

De zojuist opgenoemde punten maken mij blijkbaar nog steeds geen volwaardige burger die een mening mag hebben afwijkend van de massa. Bij het uitspreken van de gedachte dat een discutabel historisch object als de Gouden Koets tentoongesteld zou moeten worden op een daarvoor bestemde plek, krijg ik, en gelijkgestemden met mij, vragen en opmerkingen als: “Waarom houd je je niet met belangrijkere dingen bezig? Waarom wordt alles tegenwoordig racisme genoemd? Waarom verhuis je niet naar een onbewoond eiland? Waarom ben je niet blij dat je niet in een hutje in Afrika woont? Waarom steeds kijken naar het verleden in plaats van de toekomst? En mag blanke vla straks ook niet meer?” Hoewel allemaal zeer terechte vragen (ahum), is voor mij persoonlijk de enige terechte vraag: “Koning Willem-Alexander, gozer… what de hell” Overigens niet persé mijn eerste keus voor een vierletterig Engels woord, maar goed. Ik heb wel lering getrokken uit de geschiedenis, de recente.

Hoe kan het dat het Nederlands staatshoofd in deze eeuw nog plaatsneemt in een rijtuig waarop deze verschrikkelijke periode van dehumanisering en uitbuiting in de koloniën verheerlijkt wordt? Een periode waarover de Nederlandse regering “diepe spijt en berouw heeft geuit”. “Een schandevlek in onze geschiedenis”, zoals Lodewijk Asscher het noemde in zijn “spijtbetuiging”. Maar toch zijn er tot op heden geen officiële excuses aangeboden. Doet je ergens toch wel denken, eigenlijk. Daarom dit verzoek om nu eens een keer de daad bij het spijtbetuigende woord te voegen: eer en herstel. Herstel in de vorm van het plaatsen van deze Grauwe Koets in een museum, voorzien van de juiste historische informatie. In plaats van erin rondparaderen tijdens speciale gelegenheden en vervolgens heel hard wensen op een vallende ster, wat de koning ongetwijfeld doet, dat iedereen zo ook wel begrijpt dat de Nederlandse regering zich distantieert van haar koloniale wandaden en denkbeelden. En op geen wijze wil impliceren dat een bepaald volk verheven is boven anderen. Dus voor de duidelijkheid: graag minder ogenschijnlijke VOC-mentaliteit, maar wel graag meer daadkracht en lef. Dit hoort een beetje bij elkaar, maar ook weer niet. Sorry, voormalig premier Balkenende kan dit beter uitleggen, zeg maar.

Gelijkwaardigheid

Ik wil graag benadrukken dat ik als nazaat van Afrikaanse tot slaaf gemaakten hier vandaag absoluut niet sta als slachtoffer! Ik spreek vanuit een visie die staat voor een gelijkwaardige behandeling van alle mensen, met name burgers van dit land. Het uitspreken van mijn misnoegen en het benoemen van ongepast gedrag komt juist vanuit kracht. Emancipatie heet dat. Het schoppen tegen heilige huisjes c.q. heilige koetsen is naar mijn mening dan ook typisch Nederlands! Er wordt ook wel gevraagd: “Is het plaatsen van de koets in een museum juist niet het verloochenen van dit ‘foute’ verleden?” Heel simpel: nee!

De koning die zonder blikken of blozen in modus “you see me rollin” in een koets met zeer twijfelachtige afbeeldingen rondrijdt, zonder toevoeging van een historische context, is bezig met verloochenen. Het plaatsen van de koets in een museum zou gezien kunnen worden als een begin om de keerzijde van deze gouden medaille, c.q. koets beter te belichten. Musea dienen voor de ontwikkeling van de gemeenschap door middel van informatieverstrekking voor studie en educatie. Daar is dus alle ruimte om de koets van het nodige bijschrift te voorzien. Prima match lijkt mij. Dat scheelt trouwens ook een hoop kleine letters op de zijpanelen.

Glazen Koets

Nu weet ik dat het Nederlandse volk wat moeite heeft met het loslaten van bepaalde tradities, dit is vaker gebleken. Dus voor degenen die er echt op staan dat de koning arriveert in een koets, in plaats van in zijn aangepaste extra lange Audi a8 limousine, wees niet gevreesd! Er is een waardige opvolger van de Gouden Koets, namelijk de Glazen Koets. Tadaaa. Misschien iets minder duur in onderhoud, maar minstens zo opzichtig en zeker net zo uit de tijd als de Gouden Koets! Deze restauratieperiode lijkt mij dan ook een mooie tijd voor verwerken en loslaten. Het verleden is het heden en het heden de toekomst. Op naar een glazen tijd!

Stacey Esajas