Minima lopen het risico dat ze de energietoeslag moeten gaan uitgeven aan belastingen
De energietoeslag zit kwijtschelding van gemeentebelastingen een beetje in de weg. Het gevaar bestaat dat minima de energietoeslag van 800 euro moeten inleveren in de vorm van belastingen.
Voor kwijtschelding van gemeentebelastingen en waterschapslasten bestaan belachelijke regels. Je “vermogen” moet nul euro zijn. Is het een beetje meer, dan wordt er van uitgegaan dat je belasting kunt betalen. De energietoeslag van 800 euro voor de minima is een extraatje om de uit de pan gerezen energiekosten enigszins te kunnen dekken. Staat dit bedrag langer dan drie maanden op je rekening, dan bestaat in principe het gevaar dat het tot je “vermogen” wordt gerekend en dat je er belasting van moet betalen. De waterschapslasten en gemeentebelastingen kunnen in sommige gemeenten wel oplopen tot 400 of 500 euro tezamen.
Spaargeld
Voor kwijtschelding van waterschapslasten en gemeentebelastingen bestaan in principe de volgende regels. Voor kwijtschelding mogen minima niet meer geld op uw betaalrekening, spaarrekening of gezamenlijke rekening hebben dan het normbedrag voor kwijtschelding dat geldt voor hun leefsituatie (bijstandsniveau). Plus 1 maand kale huur plus 1 maand ziektekostenverzekering zonder het bedrag van gespreid eigen risico en minus de normpremie ziektekosten 2022. Bij een alleenstaande is dat 34 euro en bij een echtpaar 79 euro.
Staat er ook nog wat spaargeld buiten de bovengenoemde bedragen op je rekening, dan word je geacht belasting te kunnen betalen. In de praktijk moet je de eerste 400 euro die je spaart, weggeven aan de gemeentebelastingen en waterschapslasten. Pas het bedrag dat je daarboven spaart, mag je houden. En dat bedrag aan gemeentebelastingen moet je ieder jaar betalen. Als iemand met een minimuminkomen in een jaar van meevallertjes 1.000 euro spaart, en het jaar daarop zit het wat tegen, dan kan hij die 1.000 euro dus niet gebruiken om tegenvallers op te vangen. Alles moet ingeleverd worden bij de gemeentebelastingen. Dat geldt onder bepaalde voorwaarden ook voor het vakantiegeld, dat in mei/juni wordt uitbetaald. Dat vakantiegeld mag maximaal drie maanden op je rekening staan, want daarna wordt het als “vermogen” gezien waarvan je belasting kunt betalen.
Bankafschriften
Die regel van drie maanden geldt in principe voor alle extra uitbetalingen, zoals vakantiegeld, 800 euro energietoeslag, teruggave eigen risico, enzovoorts. Die 800 euro energietoeslag wordt als bijzondere bijstand uitbetaald, en voor de gemeentebelastingen niet als inkomen gerekend. Maar als het langere tijd op je rekening staat, is het “vermogen” en moet je gemeentebelastingen betalen. Dat werkt door op andere terreinen. Rechters gaan er in bijzondere bijstand-zaken, waarbij geprotesteerd wordt tegen afwijzing van bijzondere bijstand, vanuit dat je met een inkomen op bijstandsniveau kunt sparen en houden er geen rekening mee dat je belasting moet gaan betalen.
Een woordvoerster van de gemeente Amsterdam gaf aan dat als de 800 euro na een half jaar nog op je rekening staat, omdat de naheffing van de energie nog niet heeft plaatsgevonden, en als je vervolgens een belastingaanslag krijgt, dat je dan een speciaal verzoek kunt indienen om het vrij te laten. Maar dan moet je wel zelf aan de bel trekken. Bij de gemeente beschikken ze slechts over het saldo van drie maanden bankafschriften, en ze kunnen dan niet zien dat het om een doeluitkering gaat die tot doel heeft energiekosten te betalen. Maar het is onduidelijk of ze wat dat betreft in alle gemeenten dezelfde regels hanteren. Al met al bestaat er door de belachelijke regels op het gebied van kwijtschelding het gevaar dat mensen met een minimuminkomen belasting moeten gaan betalen bij uitbetaling van de energietoeslag.
Ongeveer een jaar geleden heeft de vorige regering de maatregel genomen dat duurzaam arbeidsongeschikten en AOW-ers 2.000 euro spaargeld mogen hebben om toch voor kwijtschelding in aanmerking te komen. Maar door de trage besluitvorming is die maatregel nog steeds niet ingevoerd, en gelden voor dit jaar nog steeds de bovengenoemde belachelijke regels. Er wordt al jaren geprotesteerd tegen deze regels, en de Tweede Kamer heeft al jaren geleden een motie aangenomen dat de regels moeten veranderen, maar minister Kajsa Ollongren weigerde systematisch de regels op het gebied van “vermogen” tegen de Kamermeerderheid in te veranderen. Pas vorig jaar werd het besluit van de 2.000 euro spaargeld voor specifieke groepen genomen. Overigens wellicht ten overvloede: de regels voor “vermogen” in de bijstand betreffen andere bedragen, maar dat heeft niets met de kwijtscheldingsregels te maken.
Piet van der Lende
(Dit stuk verscheen eerder op de site van de Bijstandsbond)
Als pw-gerechtigde mag je onder voorwaarden een eigen woning hebben (hangt af van overwaarde). Bij gemeentebelastingen worden andere normen gehanteerd m.b.t. vermogen. Je woning telt dan als vermogen en wordt op 1 hoop met ander vermogen (spaargeld) gegooid. Je moet dan als pw-gerechtigde alle gemeentebelastingen betalen. Dat je dan daarvoor je woning zou moeten verkopen en op straat moet gaan leven en daardoor een schrijnende situatie zal ontstaan, is helaas pindakaas, regels zijn regels. Mensen met pw-uitkering en huurwoning krijgen met zelfde pw-inkomen wel kwijtschelding mits vermogen onder dat vrijlatingsbedrag is.
De ene gemeente keert zonder vermogenstoets ( dat was de opdracht uit den haag ) de 800,-euro uit; de andere gemeente past de vermogenstoets wel toe terwijl dit niet de opdracht was vanuit de 2de kamer.