De moeizame band van de dierenrechtenbeweging met extreem-rechts

Dat de dierenrechtenwereld een wit bolwerk is, kan niemand ontgaan als er foto’s van demonstraties langskomen. Intuïtief lijkt het alsof het vegetarisme in het westen vooral een zaak van witte mensen is. De vraag is natuurlijk of die intuïtie klopt en waarom dat dan zo lijkt te zijn. In dit artikel heb ik de band uitgewerkt tussen vegetarisme/dierenrechten en extreem-rechts en dan blijkt dat die er altijd geweest is. Ook is duidelijk dat veel dierenrechtenorganisaties zich liefst apolitiek opstellen en hierdoor kwetsbaar zijn voor extreem-rechtse infiltratie. Schoolvoorbeelden van actief reageren zijn de incidenten waar actiegroep Animal Rights mee te maken had. Ze lieten er geen enkele twijfel over bestaan: in de dierenrechtenbeweging is geen plaats voor racisme en haar vertolkers. Helaas is het veel vaker een kwestie van afwachten, halfslachtig of niet reageren. En als een actiegroep dan actie onderneemt, dan ontstaat er meteen een enorme discussie omdat velen toch vinden dat het alleen om de dieren gaat. Naast die apathische houding heeft een deel van de dierenrechtenwereld ook steeds meer het paradepaardje van de extreem-rechtse dierenliefde, de onverdoofde rituele slacht, overgenomen. Deze ontwikkelingen zorgen er samen voor dat de dierenrechtenwereld niet alleen een wit bolwerk is, maar het ook blijft. Voor moslims en/of zwarte activisten creëren deze ontwikkelingen een onveilige omgeving. In een opinieartikel in de Morgen schrijft politicoloog Latifa Matheeussen over de discussies rond het offerfeest: “De hypocrisie en het viseren van een bepaalde groep, in dit geval duidelijk de moslimgemeenschap, heeft bij mij een hoogtepunt bereikt. Dat getalm komt mijn strot uit omdat het debat oneerlijk en niet op het juiste niveau wordt gevoerd en oneerlijk met een duidelijke racistische ondertoon.” Aph Ko van Black Vegans Rock hekelt de vooringenomenheid van witte veganisten die zichzelf als “peaceful, nonviolent, intelligent and evolved” beschouwen. “Because mainstream veganism is saturated with Eurocentric logic, the assumption is that black folks who go vegan are ’transcending’ (…) in terms of their racial location.” In 2015 begon ze de website Black Vegans Rock waarop portretten staan van zwarte veganisten en hun pogingen “to dismantle the stereotype that veganism was a ‘white person’s’ thing.” Het lijkt mij dat het buiten de deur houden van extreem-rechts en het creëren van een beweging die ook voor moslims en People of Colour aantrekkelijk is, in elkaars verlengde ligt. Het is belangrijk dat de stemmen die initiatieven als Black Vegans Rock of The Vegans Muslim Initiative vertolken, ook toegang krijgen in de brede dierenrechtenwereld. Om dat te bereiken moet de beweging in ieder geval stoppen met haar strijd tegen onverdoofd ritueel slachten. Een scherpe kritiek op de bio-industrie en de slachtpraktijken maakt die strijd overbodig. Doordat dit nu al jaren wel is gedaan, hangt er aan de dierenrechtenwereld, in ieder geval voor moslims en People of Colour, een geur van (islamofoob) racisme.

Luther Zevenbergen in De moeizame band van de dierenrechtenbeweging met extreem-rechts (Lutherzevenbergen.nl)