Niet panikeren, maar organiseren

Er zijn perioden wanneer er heel veel gebeurt in de wereld. Dit is zo’n periode. Er komt een extreem-rechtse regering die cadeautjes geeft aan de rijken en de grenzen dicht gooit. In Palestina worden dagelijks mensen gedood door Israël en is veel te weinig eten en drinken voor de miljoenen mensen. Een vreselijke stand van de wereld.

Zolang we mokkend aan de kant blijven staan, verandert er niets. In actie komen is een goede eerste stap. En we zien steeds meer mensen die stap zetten. Daarna komt een tweede stap, namelijk actief worden en je organiseren. Hier twee eerste aanknooppunten om te beginnen met organiseren. Ten eerste, kies een probleem en snijd het op tot een “kwestie”. Ten tweede, de wereld verander je niet alleen, dus kom samen.

In deze kapitalistische wereld komen we meer dan genoeg problemen tegen. Van groot tot klein. We kunnen alleen problemen oplossen in relatie tot de macht die we hebben georganiseerd. Als je met twee mensen bij elkaar komt en geen bondgenoten hebt, dan zal je niet de klimaatcrisis kunnen oplossen. Daarom moeten we altijd problemen opknippen tot kwesties. Door een klein onderdeel van een probleem, een kwestie, te kiezen wordt je doel haalbaar. Denk hierbij aan de afkorting BOND. Een kwestie die Breedgedragen, Oplosbaar, Nu & hier en Diepgevoeld is.

Breedgedragen betekent dat er veel mensen deze kwestie willen aanpakken. Dus niet enkele personen maar grotere groepen. De snelste manier om te ontdekken of een kwestie breedgedragen is, doe je door het aan mensen te vragen. Let er op dat het probleem vaker breder gedragen is dan de kwestie. Mensen maken zich drukker over de klimaatcrisis dan over de vervuiling van de lokale fabriek, bijvoorbeeld.

Oplosbaar en Nu & hier betekent dat je realistisch tot een oplossing van het probleem kunt komen en dat dit ook hier bereikt kan worden. De acties tegen de hogescholen en universiteiten om hun banden te verbreken met Israëlische instituties die bijdragen aan de uitbuiting van Palestijnen. Een universiteit kan niet wapenleveringen stoppen, maar wel hun eigen banden verbreken.

Diepgevoeld betekent dat mensen een diep gevoel hebben bij de kwestie. Het gaat mensen aan het hart. Dit hoeft niet altijd even groot te zijn. Maar als dat niet zo is, dan gaan mensen ook niet bijdragen aan de oplossing. Hoeveel energie steek jij ergens in als je het niet belangrijk vindt. Vaak zit het gevoel ook niet in de oplossing, maar in het grotere probleem. Werknemers zijn vaak ontevreden over hun werk en het respect en de waardering die ze krijgen. Dat zien ze dan terug in loon en andere zaken. Maar het gaat om respect en waardering.

En dan heb je een onderwerp gevonden waar je mee aan de slag gaat. Begin door nog één persoon te vinden. Het klinkt altijd suf, maar je groeit niet opeens met honderd mensen, het gaat één voor één. Wees in deze fase ook niet te streng voor jezelf. Al ben je met zijn tweeën, je bent begonnen. Zorg er in elk geval voor dat je bij elkaar komt met een vast ritme. Wanneer je niet meer bij elkaar komt, zal je zeker niet verder komen.

Als je bij elkaar zit, begin dan door uit te spreken waarom je hier voor gaat. Te snel vallen we in mechanisch actielijsten maken en uitvoeren. Door terug te grijpen op het onrecht en het waarom houden we de motivatie hoog. En herinner elkaar eraan (als dat nodig is) waarom jullie je vrije tijd hieraan geven.

Hopelijk helpt dit je om aan de slag te gaan. Dit is natuurlijk een heel klein stuk van wat er allemaal te zeggen en te schrijven en te leren is. Als laatste een leestip: “Raising Expectations (and Raising Hell)” van Jane McAlevey. Wil je meer weten en doen? Neem contact met mij op: thomas.dolman@fnv.nl. Of met je vakbond, lokale actiegroep of iets anders.

Thomas Dolman

(Dit artikel verscheen eerder op Joop.)