Noisejob: Een verschil in accent, maar vooral in respect
Na talloze mislukte sollicitaties, na zoveel afwijzingen wilde mijn reïntegratie-ambtenaar mijn kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Liever gezegd: ietsje minder piepklein maken. Ik mocht een cursus op het gebied van het digitaliseren van archieven gaan volgen waarmee ik later in een postkamer zou kunnen werken, als ik tenminste geluk had. In postkamers van bedrijven en instellingen wordt binnenkomende papieren post tegenwoordig digitaal verwerkt. En dat klusje zou ik dan misschien ooit eens kunnen gaan doen. De opleiding bleek in totaal te bestaan uit zeven “modules”. Met andere woorden: zeven onderdelen. “Module” was het eerste onnodig moeilijke en poeha-achtige woord dat ik mij, als gemigreerde vrouw, in het kader van de cursus eigen diende te maken.
Ik zou niet al die zeven modules kunnen volgen, want dan zou de gemeente te veel geld in mij moeten steken. Het budget zou daarvoor niet toereikend zijn. Maar mijn reïntegratie-ambtenaar probeerde me desondanks aan te moedigen om in elk geval een deel van de opleiding te gaan doen, wat ik wel kon waarderen. Door gebrek aan geld kon ik maar één module volgen en moest ik de andere zes simpelweg vergeten. Misschien zou de baas die mij later een droombaan zou bezorgen, op termijn de andere modules willen financieren. Maar om die droombaan te kunnen bemachtigen, zou ik eerst alle modules met succes hebben moeten afronden. Oftewel: in een cirkel rondlopen. In oerhollandse poldertaal: een kip of ei-probleem. Hoe dan ook, ook één module zou het waard zijn om opgenomen te worden in mijn cv, waarvan het belang in het algemeen zodanig wordt opgeklopt dat het welhaast sacrale proporties aanneemt. Voordat ik met mijn eerste en enige module begon, moest ik alvast maar in mijn cv zetten dat ik inmiddels al een opleiding had gedaan “richting MBO-4”, zo kreeg ik te horen. Met een leugentje diende ik mijn cv dus een beetje op te leuken.
Marktwerking
Op de eerste lesdag van mijn cursus ontmoette ik een paar oudere medeleerlingen, net iets jonger dan mijn moeder. Mijn klasgenoten bleken een mix van “autochtoon”-Nederlandse, Suriname en Antilliaanse mensen. Ze werkten bij de afdeling post van diverse overheidsinstellingen en waren in de gelegenheid om de hele opleiding te volgen, in tegenstelling tot mijn persoontje. Ik vond het opvallend dat de overheid nog zoveel geld investeerde in personeel dat over een paar jaar gepensioneerd zou zijn. Het instituut dat de opleiding verzorgde, had er vanzelfsprekend veel belang bij dat men tegenover de opdrachtgevers gunstig zou afsteken in vergelijking met concurrerende opleidingsinstituten. Men streefde dus naar een goed imago. Zo gaat dat nu eenmaal als je in de mallemolen van de kapitalistische marktwerking zit.
Het studiemateriaal van het instituut bleek zozeer te zijn opgesteld in abstracte en ingewikkelde taal dat zelfs “autochtone” leerlingen daarover hun ongenoegen uitten tegenover de docent. Die verklaarde dat dat te maken had met het “hoge niveau” van de cursus. Het maakte blijkbaar niet uit dat de cursisten er geen hout van snapten en de opleiding daardoor nogal contraproductief uitpakte, zolang het instituut maar kon schermen met nodeloos gecompliceerde lesstof. Dat zou het instituut “bijzonder” maken en onderscheiden van de concurrentie. Toen ik het eerste hoofdstuk van het studieboek had gelezen, kreeg ik het gevoel dat ik me aan het voorbereiden was op het voorzitterschap van de Tweede Kamer of dat ik binnenkort aangesteld zou worden als minister. Ik moest een heleboel bureaucratische en formalistische woorden tot me nemen. Ik besteedde extra tijd aan de lesstof om alles zo goed mogelijk te begrijpen. Ik las de tekst en maakte bij elke alinea aantekeningen in het Farsi. Dat vormde een nuttig hulpmiddel voor me. Steeds nadat ik de tekst met veel moeite had vertaald, bleek de inhoud zo simpel te zijn dat het verbazingwekkend en ook ergerlijk was dat men het zo moeilijk had gemaakt.
Dialect
Ik deed erg mijn best, maar slaagde er niet in om het examen te halen. Dat vond ik jammer. Mijn reïntegratie-ambtenaar maakte een afspraak met de docent om samen met mij te praten over wat er was mis gegaan. Hij moest ten opzichte van zijn baas bij de gemeente verantwoording afleggen en wilde daarom graag weten waar de kink in de kabel zat. Toen we met z’n drieën bij elkaar zaten, stak mijn docent meteen van wal.
– “Jij hebt je opleiding niet gehaald, omdat je je er niet enthousiast over toonde. Je was altijd lui. Ik verwachtte als docent dat er meer van jouw kant zou komen, maar dat kwam niet.”
– “Ik ben één dag ziek geweest, maar verder heb ik de les steeds gevolgd en ook steeds mijn huiswerk gedaan.”
– “Jouw Nederlandse taal is niet goed. Ik zag dat je in het studieboek de tekst in je eigen taal aan het vertalen was. Je maakte ook andere aantekeningen in je eigen taal.”
Ik was helemaal uit het veld geslagen van wat ik hoorde. Ik dacht: “Maar wat is er mis mee als ik woorden die ik niet begrijp, probeer te vertalen in het Farsi?” De docent vervolgde zijn tirade.
– “Als je in Nederland woont en als je in deze maatschappij een baan wilt vinden, dan moet je de taal goed beheersen.”
– “Ja meneer, maar ik praat nu toch Nederlands met u.”
– “Ja, maar je spreekt met een accent. Als je in Nederland een baan wilt vinden, dan moet je helder en foutloos met je collega’s kunnen praten. Ze moeten je begrijpen, anders is er een communicatieprobleem en dan ben je niet geschikt voor dat werk.”
– “Ja meneer, maar als mijn Nederlandse taal perfect was en als ik de universitaire opleiding die ik in Iran heb gedaan, in dit land kon gebruiken, waarom zou ik dan deze cursus volgen? Ik zou dan immers de manager van een heel bedrijf kunnen zijn en niet een eenvoudige medewerker van de postkamer die brieven mag voorzien van een stempel.”
Langzamerhand begon ik boos te worden. Ik begreep niet waarom de docent zo denigrerend met mij omging. Ik werd behandeld als een kind dat bij twee volwassenen zit. Ik moest wachten op mijn straf. Het was blijkbaar mijn schuld dat ik een accent had, dat ik woorden in het Farsi vertaalde en dat ik ook nog eens werkloos was. Ik werd geacht om boete te doen en door het stof te kruipen. De docent wist van geen ophouden.
– “Je moet proberen om niet langer meer met een accent te praten. Gewoon goed concentreren op wat je zegt en hoe je het zegt.”
Hij kreeg een idee en begon bij voorbaat al te lachen.
– “Zeg maar ‘huur’.”
Mijn wangen kleurden rood. Ik begreep dat hij mij belachelijk aan het maken was. Hij wilde me kwetsen.
– “Zeg maar gewoon ‘huur’, zeg maar gewoon ‘huur’.”
Hij bleef doorlachen.
– “Kijk, dat bedoel ik: dat kun je gewoon niet zeggen.”
– “Ik kan mijn accent niet zo gemakkelijk verbeteren. Bovendien, als u naar mijn land gaat en mijn moedertaal probeert te spreken, dan gaat u dat ook niet goed lukken. Het is logisch dat ik sommige woorden niet goed kan uitspreken. Sommige lettergrepen in het Nederlands zijn echt moeilijk, ongeacht hoe lang je al in het nieuwe land woont. Er zijn trouwens in Nederland genoeg dialecten die zelfs voor andere Nederlanders moeilijk te begrijpen zijn, zoals het Limburgs. Het Fries is zelfs een aparte taal. Tv-programma’s geven soms een ondertiteling bij een Nederlandse spreker uit bijvoorbeeld Groningen of Drenthe.”
– “Ja, maar als je hier een baan wilt krijgen, dan moet je je accent verbeteren. Omdat ik je slim vind, geef ik je nog een herkansing om je cursus te kunnen halen.”
Huurtoeslag
Ik bleef sprakeloos achter. Ik wilde wegrennen van deze kwelling, deze geestelijke marteling. Toen ik buiten kwam, moest ik nadenken. Lange tijd dacht ik dat ik geen baan zou vinden omdat ik het Nederlands onvoldoende sprak en begreep. Maar nu kreeg ik te horen dat ik een ander probleem zou hebben: mijn accent. Dat accent verschilde flink van de manier waarop de docent Nederlands sprak. Daar stond tegenover dat mijn idee van respectvol met elkaar omgaan nogal verschilde van de manier waarop hij zich naar mij toe had gedragen. Hoe lang zou het kunnen duren voordat ik geen accent meer zou hebben? Wanneer zou ik vloeiend en zorgeloos het woord “huur” kunnen uitspreken? Het laten verdwijnen van mijn accent zou veel tijd gaan kosten, dat wist ik zeker. Daar zou ik zeker mijn hele verdere leven mee bezig blijven.
Ik kon daarom die droombaan in de postkamer beter maar vergeten. Anderen moesten de brieven maar openen en voorzien van een stempel. Ik was daar immers niet geschikt voor. Want als ik post in mijn handen zou krijgen over de huurtoeslag van de Belastingdienst, dan zouden de brieven hun oren spitsen en mijn verschrikkelijke accent horen. Dan zouden de brieven niet meer op de plek terechtkomen waar ze thuishoren, maar worden doorgezonden naar het redlight-district in Amsterdam. En dan zou het in de prostitutiesector nog drukker worden dan gebruikelijk, want mannen van alle soorten en maten zouden dan ineens subsidie van de overheid hebben gekregen om hun lusten te kunnen botvieren op de lichamen van vrouwen met en zonder verblijfsrecht, vrouwen van wie een flink deel het slachtoffer is van mensenhandel.
Lili Irani
Vilseledd. Nou boos zijn ze zeker! En haatdragend ook. Vorig jaar had ik een aanvaring gehad met de ambulancedienst. Buiten mijn schuld om overigens. En natuurlijk werd dat zwaar overdreven en werd ik aangeklaagd voor mishandeling. Dit had ik bij de gemeente gemeld want er hing een taakstraf boven mijn hoofd. Die zaak had ik aangevochten en gewonnen (vrijspraak gekregen, dus ook geen stafblad nu). Terwijl mijn grootmoeder nu wel overleden is mede dankzij deze ambulancedienst. Dus dat kan allemaal wel. Maar goed. Deze nieuwe consulent zei tegen mij: Iedereen in Nederland mag procederen maar ik vind dat u dat niet had moeten doen. U had gewoon die taakstraf moeten accepteren. En u moet in therapie om naar uzelf te leren kijken want u geeft altijd anderen maar de schuld. U procedeert tegen Jan en alleman. Zo ook nu weer tegen de gemeente. Waarom kunt u niet gewoon met ons meegaan in plaats van altijd maar te procederen. Het is zo uw eigen schuld als u tot u 66 jaar in de bijstand blijft zitten. Dat gesprek had ik om half 3 ‘s-middags en gelijk dezelfde middag nog had meneer een nieuwe beschikking opgesteld. Terwijl dus het hoger beroep nog loopt tegen de vorige beschikking. Ik zei: Ja maar nu heb ik geen strafblad dus das beter voor werk te vinden toch? Zei hij op een heel cynische toon: Goh dus u heeft nu geen strafblad??
De gemeente moet gedeeltelijk wel opdraaien voor de tijd die zo’n zaak vergt en juridische kosten en een juridische zaak zet een gemeente ook in een slecht daglicht dus een juridische zaak word zoveel mogelijk ontmoedigt. In het geval van Raven zou ik voor iedere beschikking een nieuwe procedure starten. Als gemeentes ergens een hekel aan hebben dat is het iemand die ze iedere keer bevecht en waar ze nog meer een hekel aan hebben is slechte publiciteit.
Dus hup, terug naar het juridisch loket en weer opnieuw een formulier invullen. Iedereen word er knettergek van als ze jou om de zoveel tijd weer aan het loket zien staan en zullen zeker vragen gaan stellen. Voor jou advocaat zal het niet zoveel uitmaken, de ene zaak is weer ee nverlengde van de andere zaak die je al had lopen.
Hoi Paul. Ja klopt precies wat jij zegt. Dat heeft mijn advocaat mij ook als advies gegeven. Vecht elke nieuwe beschikking opnieuw aan! Mijn diagnose formulier heb ik alweer binnen…
Aangezien bij jou bij iedere beschikking, een nieuwe procedure gestart word, waar de sociale dienst medewerker niet op wacht maar steeds weer met een nieuwe beslissing komt om jou te dwingen zijn of haar voorwaardes te accepteren en daarvoor ook maatregelen oplegt, kun je hier spreken van dwingen of dwang. Je zou rustig kunnen zeggen dat de ambtenaar zijn of haar positie misbruikt om jou te dwingen iets te doen waar je al eerder bezwaar tegen gemaakt hebt en dat kun je ambtsmisbruik noemen. Als je ook nog een (financiële) band aan kunt tonen tussen de ambtenaar en dat bedrijf, pak je die ambtenaar ook nog eens wegens belangenverstrengeling. Moeilijk maar niet onmogelijk.
Hoi Paul. Dat deze consulent zijn macht probeert te misbruiken is inderdaad wel duidelijk ja. Belangenverstrengeling met die camping in België is inderdaad niet zo gemakkelijk te bewijzen. Neemt niet weg dat ik er wel een reëel vermoeden van heb. Even googlen op het internet leverde het volgende op: zijn achternaam komt maar 63 keer voor in heel Nederland verspreid. Met andere woorden hij heeft dus een zeer zeldzame achternaam. Hij heeft maar één voorletter en laat nou net diegene in de witte gids van België vermeldt staan als campingbeheerder. De grens van België is hier vlakbij. Dus zou wel heel toevallig zijn als het hier een ander persoon betrof. En zou het al om een ander persoon gaan dan is de kans heel groot dat het familie van hem betreft. Het plaatsje in België staat bovendien bekend om zijn vele Nederlanders die er wonen (belastingontduiking vaak, dus ook al niet zo netjes). En rondom het bungalowpark staan alleenstaande huizen waar dus voornamelijk Nederlanders wonen. Verder heeft hij dus alleen maar een cliëntenbestand van WSW-ers en bijstandsgerechtigden met een lange afstand tot de arbeidsmarkt. Dit maakt dat hij nauw samenwerkt met de plaatselijke sociale werkplaats alhier. Kortom, bewijzen is lastig. Dat klopt. Maar alles wat ik tot nu toe ontdekt heb wijst wel in zijn richting.
Misschien is het volgende voor sommige van jullie een goed idee:
Beste hardwerkende Medelander, bij deze wil ik je mijn oprechte excuses aanbieden. Ik, oude man van 45 jaar, ben na een werkzaam leven van 24 jaar wegens bedrijfseconomische redenen werkloos geraakt. Een half jaar vertoef ik nu in een bijstandsuitkering, een uitkering die uitsluitend door jouw goede inspanningen wordt betaald. Mijn nederige dank hiervoor. Namens mijzelf en mijn complete familie.
Alhoewel na zo’n 80 eerste sollicitaties blijkt dat de neuzen van werkgeverszijde in collectief voor mij worden opgehaald, dat mijn hoge opleiding geen enkele rol van betekenis speelt en dat mijn zeer ruime werkervaring kennelijk door werkgevers als last en niet als lust wordt ervaren, ben ik toch tot de slotsom gekomen dat dit zo niet langer kan. Want waarom moet jij voor mij werken hardwerkende Medelander? Jij bent toch ook niet gek? En ouderendiscriminatie op de arbeidsmarkt? Nee, daar moet ik het ook al niet op gooien, want indien dat in ons land zou voorkomen dan zouden politici over elkaar heen buitelen om hun schande en afkeer in de media uit te spreken. Gelijk zoals het bij migrantendiscriminatie zou verkeren. Maar de politiek is muisstil, dus ouderendiscriminatie op de arbeidsmarkt bestaat helemaal niet. Ik moet daarom dan ook niet janken als een oud wijf, alhoewel ik natuurlijk door werkgevers wel geacht wordt te oud te zijn.
En daarom ben ik al snel gaan begrijpen dat ik een profiteur ben. Ja ik geef het volmondig toe. Ik ben niet anders dan een parasiet die jouw inkomen aanvreet. En niet alleen jouw inkomen hardwerkende Medelander, maar ook dat van je partner en kinderen, mocht je die al hebben. En ik begrijp maar al te goed dat als jij een bruto maandloon van 5000 euro hebt waarvan je na belastingen een schamele 3000 euro overhoudt, dat jij dan bij jezelf denkt “die 2000 euro verschil draag ik rechtstreeks af aan al die werkloze profiteurs”, en dat betekent dus ook aan mij. Waarvoor overigens andermaal mijn nederige dank.
Maar mijn nederige dank, en zelfs mijn meest oprechte excuses kunnen natuurlijk nooit jouw onmenselijke en ondraaglijke last compenseren. Daarom wil ik je een voorstel doen. Een voorstel om al het fysieke en psychische leed dat je door mij wordt aangedaan te kunnen compenseren. Om al het geld dat ik je heb ontstolen terug te kunnen geven. Met rente bovendien.
Weet je wat ik daarom heb bedacht, beste hardwerkende Medelander? Laten we gewoonweg van inkomenssituatie ruilen! Jij krijgt mijn luizenleventje en ik ga jouw loodzware werk doen. Maakt me niet uit wat je doet. Ben je machinist op een trein, politieman, dominee of politicus, ben je schoenenverkoopster, fotomodel of gewoon een bekende kop van TV, maakt mij allemaal niet uit. Bovendien ga ik dan op mijn beurt jouw fijne luie leventje betalen! Is dat wat of is dat wat? Verheug je je al? Eeuwig met vakantie op mijn kosten? En ja het kan. Het kan nu echt!
Want ik wil je bij deze mijn uitkering beschikbaar stellen in ruil voor jouw betaalde baan! Dus bel je me strakjes even en zeg je me waar en hoe laat ik morgen moet beginnen? Dan informeer ik daarna meteen de sociale dienst en beklinken we de ruil direct. Alvast een fijne vakantie voor strakjes
Zeg pssssst… Ik was je nog bijna vergeten te zeggen dat je nog wel gratis mag mee- participeren in de mantelzorg hoor! Maar niet vergeten om eerst toestemming te vragen aan je uitkeringsbegeleider want anders bestaat de kans dat je mijn uitkering kwijtraakt.
Doei
PS: En als je me niet belt dan overweeg ik mijn uitkering op Marktplaats aan te bieden tegen het beste bod. Het is maar dat je het weet!
Prima idee Leon.
Ik doe mee. Ik heb ook nog een luizenleventje in de aanbieding.
Maar of je dat luizenleventje nog zo leuk gaat vinden na een tijdje, dat betwijfel ik.
De nieuwe werkwijze van mijn nieuwe consulent wilde ik jullie niet onthouden. Op 15 Juli heeft hij mij uitgenodigd voor een zogenaamd diagnose gesprek. Hier heeft hij een verslag van geschreven waarin hij duidelijk, dus niet subtiel, zijn mening over mij ventileert als zijnde een luie uitkeringstrekker die maar gaat procederen omdat ze niet wil werken. Dit document is ook naar mijn advocaat toegezonden als bijlage van de gemeente als antwoord op mijn ingediende bezwaarschrift. Dus echt een officieel stuk. Ook schrijft hij bij mijn burgerlijke staat: Ongehuwd en nooit gehuwd geweest. Dat komt bij mij nogal discriminerend binnen want waarom is: Ongehuwd niet voldoende? Ik bedoel schrijven ze dan bij andere mensen ook dingen zoals: Gescheiden, voor de 3e maal of gehuwd voor de tweede keer haha.
“Ook schrijft hij bij mijn burgerlijke staat: Ongehuwd en nooit gehuwd geweest.”
Dat is een formele categorie uit de burgerlijke staat, die hij niet zelf bedacht heeft. Kennelijk snapt de huidige generatie ambtenaren het verschil tussen ‘ongehuwd’, ‘gescheiden’ en ‘weduwe/weduwnaar’ niet. Er zijn zelfs jokers, die het klaarspelen om in een brief naar een weduwe te blaten over ‘uw ex-man’. ‘Ongehuwd’ maakt het mijns inziens echter voldoende duidelijk. Het wordt er zo wel erg ingewreven. Als hij het zelf zo in een verslag getypt heeft, vind ik het kwalijker.
Ernstiger is, dat hij je rechten als rechtszoekend burger niet respecteert en dan zou ik eens gaan denken aan het indienen van een klacht om disciplinaire maatregelen voor elkaar te krijgen.
Vilseledd. Nou hij heeft dus inderdaad ongehuwd en nooit gehuwd geweest zelf in zijn verslag getypt. Voor mij is het in elk geval wel duidelijk dat ik hier te maken heb met een conservatieve bullebak. Gewoon gezien het hele totaalplaatje. Het intake gesprek dat ik met hem gehad heb in combinatie met het verslag (hij noemt het diagnose formulier) dat hij zelf opgesteld heeft. Maar klopt wat je zegt dat het ernstiger is dat hij mijn rechten niet respecteert. Zijn verslag staat bol van het sarcasme. Om maar eens een voorbeeld te noemen. Zo schrijft hij letterlijk bij mijn dagbesteding: Mevrouw houdt van wandelen, lezen….en uiteraard procederen. Vandaag mijn advocaat gebeld en haar was het ook al opgevallen dat deze consulent een negatief beeld van mij neer probeert te zetten. Ben ik niet blij mee want dit verslag van hem krijgt ook een rechter onder ogen straks naar alle waarschijnlijkheid. Ook werd er geschreven dat de gemeente mijn advocaat aanraadt mijn hele dossier op te vragen. Want dat dit dossier “vuistdik” is en daardoor de advocaat een goed beeld over mij zal kunnen vormen. Nou dat ze het maar opvraagt want ik ben zelf ook wel benieuwd wat voor scheldpartijen (uiteraard in nette bewoordingen) er nog meer over mij geschreven zijn. Ik heb inmiddels al een klacht ingediend tegen deze consulent en verzocht om een andere. Ze noemen zichzelf trouwens tegenwoordig klantmanager. Dat je het maar weet. Wij moeten dus gemanaged worden haha (hoezo arrogant?)
Raven
Een ambtenaar, die de beginselen van de rechtsstaat zo in twijfel trekt als jouw ‘klantmanager’, vind ik eigenlijk even waardeloos als Yasmina Haifi, die glooft, dat ISIS eigenlijk een zionistisch complot is. Op je klacht past maar één reactie en dat is strafontslag. En als je je werk goed doet, dan ben je niet bang voor de enkeling, die uit onwetendheid met de materie een bezwaar tegen je beslissing indient.
Ben ik met jou eens Vilseledd. Echter hoe groot is de kans dat zijn baas hem ontslag gaat geven? Dat antwoord weet jij denk ik ook wel. Nihil. Want die consulenten kunnen veel maken tegenwoordig. Van een belediging meer of minder liggen ze niet wakker. Tenzij het tegen hun is natuurlijk want dan roepen ze gelijk de beveiliging erbij en wordt de uitkering stop gezet.
Het respect moet tegenwoordig maar van 1 kant komen: namelijk van de bijstandsgerechtigde die gedisciplineerd moet worden. De andere kant mag blijkbaar zeggen wat ie wil. Maar je hebt gelijk. Ze zouden hem de bijstand in moeten “helpen”. Kan hij gelijk de andere kant gaan ontdekken.