Opnieuw massa-acties Indiase boeren en landarbeiders

In 2020-2021 blokkeerden duizenden Indiase boeren veertien wegen naar de hoofdstad New Delhi, uit protest tegen een drietal wetten die gunstig waren voor agroconcerns en funest voor boeren. Na een jaar lang actievoeren ging de neo-liberale regering door de knieën en trok men de drie gehate wetten in. Ook zou een commissie een serie kwesties met vertegenwoordigers van boerenorganisaties bespreken, zoals bijvoorbeeld gegarandeerde minimumprijzen. Omdat al dat overleggen met de regering tot niets leidt, trekken op 13 februari dit jaar opnieuw vele duizenden boeren en landarbeiders uit de noordelijke deelstaat Punjab met tractors en aanhangwagens voor een vreedzame protestmars op naar New Delhi.

Om de hoofdstad te kunnen bereiken moeten ze door de deelstaat Haryana. Bij de Shambhu-grenspost wachten paramilitairen, de Rapid Action Force (RAF, vergelijkbaar met de ME) en politieagenten van Haryana hen op. Met grote betonblokken en prikkeldraadversperringen verhinderen zij dat de boeren via Haryana Delhi kunnen bereiken.

Over de strijd van de Indiase boeren
1. Historische boerenactie in India tegen neo-liberale wetten (mei 2021)
2. Honderdduizenden Indiase boeren op de been tegen neo-liberale wetten en bruut politieoptreden (oktober 2021)
3. Indiase boerinnen zijn tweederangspositie zat (maart 2022)
4. Opnieuw massa-acties Indiase boeren en landarbeiders (maart 2024)

Bij de eerste betonblokken spreekt Gurjand Singh Khalsa een groep boeren toe en somt hij de vijf belangrijkste eisen op:

• minimumprijzen voor alle landbouwproducten. Als de marktprijs onder deze vastgestelde grens zakt, koopt de overheid deze producten op,
• volledige kwijtschelding van schulden voor boeren en landarbeiders,
• invoering van een pensioenregeling voor boeren en landarbeiders,
• schadeloosstelling van de families van de ruim zevenhonderd boeren die zijn omgekomen bij het protest van 2020-21,
• speciale uitkeringen voor de boerenfamilies die getroffen zijn door het bloedbad in Lakhimpur Kheri in oktober 2021 en arrestatie van de schuldigen.

“We hebben het protest nooit beëindigd”, zegt de 22-jarige Khalsa uit Karnal. “We hebben het alleen gepauzeerd, omdat we een vergadering hadden met de centrale regering waarin de ministers instemden met al onze eisen en beloofden ze in te willigen. We hebben lang gewacht, terwijl de gesprekken met de door de regering gevormde commissie verder gingen. Maar na twee jaar werden de bijeenkomsten plotseling stopgezet en werd het comité ontbonden, waardoor we gedwongen werden om terug te keren.”

Politiegeweld

Omstanders meldden dat de politie traangasgranaten op de mensen richtte, in plaats van ze in de lucht te schieten, om de menigte uiteen te drijven. Veel oudere boeren en landarbeiders sloegen met lange stokken op de traangasgranaten om ze onschadelijk te maken. Bij elke granaat die ze kapot wisten te slaan juichte de menigte enthousiast.

Tirpal Singh, een boer uit Amritsar, was een van degenen die de traangasgranaten stuk sloegen. “We zijn niet gewapend, maar toch gebruiken zij wapens zoals rubberen kogels, benzinebommen en traangas”, zegt hij. “Deze weg is van de wereld, wij proberen er alleen maar over te reizen. Ondanks dat we vreedzaam bezig zijn, worden we aangevallen. Op dit moment voel ik me een gevangene aan de Shambhu-grens.”

De vijftigjarige voelt zich verraden door de overheid. “De regering garandeert geen minimumprijzen voor landbouwproducten omdat ze de rijke bedrijven die hun partij financieren tevreden willen houden”, zegt hij. “Zonder garantieprijzen kunnen grote bedrijven ons uitbuiten. Ze kunnen onze gewassen tegen een extreem lage prijs opkopen en ze vervolgens tegen een veel hogere prijs doorverkopen.” Als de overheid miljarden roepies (tientallen miljoenen euro’s) aan leningen voor grote bedrijven kan kwijtschelden, dan zou dat volgens Tirpal Singh ook moeten kunnen voor boeren en landarbeiders die maar een paar honderdduizend roepies (een paar duizend euro) of minder schuld hebben.

Binnen enkele minuten na de beschietingen door de Haryana politie werden verschillende boeren en landarbeiders bloedend afgevoerd naar de medische post, die was opgezet door een groep artsen-vrijwilligers. “In het afgelopen uur heb ik vijftig patiënten binnen gekregen”, zegt dokter Mandeep Singh, die de leiding heeft over de post. “Ik ben de tel kwijt van het aantal patiënten dat ik heb gezien sinds ik bij de Shambhu-grens ben aangekomen.” In zijn dorp Hoshiarpur in Punjab runt Mandeep het Baba Shree Chand Ji ziekenhuis. De jonge arts komt zelf uit een boerenfamilie en maakte ook in 2020-21 deel uit van de protesten.

Drie van de protesterende boeren hebben een oog verloren. Jarnail Singh, een boer uit het dorp Dhariwal in het district Tarn Taran, werd met de lange lat op zijn hoofd geslagen tijdens een politie-aanval. De 44-jarige heeft vijf hechtingen in zijn hoofd gekregen, maar wil niet naar huis. “Iedereen is hier aan het protesteren, waarom zou ik naar huis gaan, naar mijn dorp”, zegt hij. Verschillende journalisten zijn in het protestkamp aangevallen door onverlaten. Om de pers te beschermen hebben de organisatoren vrijwilligers aangesteld als pehredars (bewakers) om een oogje in het zeil te houden.

Basisrechten voor boeren

Artsen zijn niet de enigen die helpen – een paar meter verderop zijn mensen bezig met het opzetten van een langar, een keuken die gratis voedsel uitdeelt aan iedereen. Veel boeren zijn met hun familie gekomen. Gurpreet Singh is hier met zijn jonge zoon Tejasveer. “Ik heb hem hierheen meegenomen, zodat hij onze strijd kan zien”, zegt Gurpreet die uit Patiala komt. “Ik wil hem leren waarom vechten voor onze rechten belangrijk is, want dit is wat wij boeren en arbeiders moeten doen tegen regeringen die alles op alles zetten om ons onder de duim te houden.”

Overal klinken revolutionaire liederen en leuzen. “Ik protesteer omdat het een strijd is voor de basisrechten van boeren”, zegt Raj Kaur Gill. De veertigjarige uit Chandigarh was daar in 2021 een vaste figuur op het Matka plein, het plaatselijk centrum voor de ondersteuning van de boerenprotesten. “Door geen minimumprijzen vast te stellen maakt de overheid het boeren erg moeilijk om te overleven. Dit alles om de grote bedrijven te laten floreren, terwijl die nota bene degenen uitbuiten die de natie voeden”, zegt ze. “Dat zullen we nooit accepteren.”

Gevecht tegen neo-kolonialisme

Het linkse Indiase tijdschrift Frontline reageert woedend: “IJzeren spijkers in het asfalt, betonblokken, prikkeldraad, barricades, zandzakken. Rubberen kogels en drones die traangasgranaten droppen. Sloopaankondigingen op huizen geplakt. Het dreigement van de politie van Ambala om paspoorten in te trekken. Dit is niets minder dan een oorlogsverklaring. Is het tegen een binnenvallende vijand? Nee, tegen boeren die prijsgaranties van de staat eisen.

Doen de boeren van India iets ongehoords? Nee, op dit moment (7 maart) woeden er overal in Europa boerenprotesten: in Brussel, Madrid, Cardiff, Warschau en Bordeaux. Boeren hebben tractoren geparkeerd voor parlementsgebouwen, zijn stadspleinen opgereden en hebben strobalen verbrand. Maar geen enkel land heeft boeren de toegang tot hun hoofdstad ontzegd zoals India dat heeft gedaan.

Deze repressieve reactie op burgers die hun ongenoegen uiten over de regering is kenmerkend geworden voor de Indiase staat. Het toont onmiskenbaar de extreme angst van de regering voor haar eigen mensen, angst voor de kracht van vreedzaam protest. Vandaag vechten de Indiase boeren om te overleven. En ze vechten tegen de golven van het neo-kolonialisme die de kusten van het mondiale zuiden overspoelen, zelfs nu regeringen hun landen steeds weer terugduwen in de muil van de westerse economische controle.”

Ook economie-professor Utsa Patnaik wijst nadrukkelijk op het anti-neo-koloniale karakter van de strijd van de Indiase boeren. Zij schrijft: “We moeten begrijpen dat de strijd van de boeren van de afgelopen vier jaar niet alleen gericht is op het bevorderen van hun eigen economische belangen, maar niets minder is dan een strijd tegen de herkolonisatie van Indiase hulpbronnen, een strijd die wij allemaal van ganser harte zouden moeten ondersteunen.”

“Met, vanwege het klimaat, maar één oogstseizoen per jaar is het mondiale noorden niet in staat om zo’n breed scala aan voedingsmiddelen en grondstoffen te produceren als het zuiden dat kan. Het enige wat het noorden in bulk kan produceren, na het geven van grote subsidies aan zijn boeren, zijn enorme hoeveelheden voedselgranen, en dierlijke producten op basis van voedergranen. Terwijl zijn bevolking een reeks tropische producten verlangt die het mondiale noorden niet kan produceren, en waarvoor het zwaar afhankelijk is van import.”

“Door voortdurend druk uit te oefenen op de landen in het zuiden van de wereld om hun munt te devalueren, kan het noorden deze producten voor een schijntje bemachtigen. Bij de Indiase onafhankelijkheid in 1947 kostte één Amerikaanse dollar drie roepie, terwijl vandaag één Amerikaanse dollar 83 roepies kost. Dat wil zeggen dat de koopkracht van de roepie minder dan vier procent is van wat hij oorspronkelijk was. Op dezelfde manier is de wisselkoers ten opzichte van het Britse pond in dezelfde periode gedaald van vijftien naar honderd roepies. Laat niemand denken dat dit iets te maken heeft met vraag en aanbod van valuta; het is het resultaat van opzettelijk beleid.”

Megavergadering van boeren en arbeiders

“Delhi is van ons! Alleen zij die werken voor boeren en arbeiders zullen het land regeren!” Dit is de strijdkreet van de vele duizenden boeren die bijeenkomen voor de Kisan Mazdoor Mahapanchayat (Megavergadering van Boeren en Arbeiders), op 14 maart op de Ramlila veld in het centrum van New Delhi. In totaal komen er meer dan dertigduizend kleine boeren en landarbeiders met speciale bussen en de trein uit de deelstaten Punjab, Haryana, Uttar Pradesh, Madhya Pradesh, Bihar, Jharkhand, West-Bengalen en Karnataka bijeen, samen met vakbondsactivisten van het All India Trade Union Congress, Centre of Indian Trade Union, Indian Federation of Trade Unions en andere vakbondsfederaties.Er zijn grote groepen boerinnen aanwezig. “We waren naar het protestkamp bij de Tikri-grens gekomen, tijdens de protesten van 2020-2021”, vertelt een van de boerinnen, “en we zullen opnieuw komen als het moet”.

De bijeenkomst begint met een moment stilte ter nagedachtenis aan Shubhkaran Singh, de jonge boer uit Balloh in het district Bathinda die op 21 februari stierf, nadat hij een fatale hoofdwond had opgelopen in Dhabi Gujran in Patiala, toen de politie de protesterenden bestookte met traangas en rubberen kogels. Daarna spreekt om de beurt een van de 25 boerenleiders, waaronder drie vrouwen, vijf tot tien minuten de bijeenkomst toe. “Na 22 januari 2021 heeft de regering niet meer gesproken met boerenorganisaties. Als er geen gesprekken zijn geweest, hoe worden dan de problemen opgelost?”, vraagt Rakesh Tikait zich af in zijn toespraak. Over de acties die nu op veel plaatsen in het land plaatsvinden, zegt hij dat “ze zullen doorgaan, ongeacht welke partij er bij de komende algemene verkiezingen wordt gekozen, totdat de problemen van boeren en arbeiders zijn opgelost”.

“Aan het einde van de boerenstrijd in 2020-2021 had de regering van Narendra Modi wettelijke minimumprijzen beloofd. Die zijn er niet gekomen”, zegt dr. Vijoo Krishnan, een andere leider van een grote Indiase boerenvakbond. “Ze had de garantie gegeven dat er een kwijtschelding van leningen zou komen, maar dat is tot nu toe nog steeds niet gebeurd.” Over de meer dan zevenhonderd boeren die zijn omgekomen tijdens de boerenprotesten van 2020-2021 zegt Krishnan dat de regering nog steeds niet haar beloften nagekomen is van het geven van schadevergoeding aan hun families en van het seponeren van alle rechtszaken tegen hen.

Mensen wakker schudden

Twee en een half jaar na het beëindigen van de acties van 2020-2021 verwachten de boeren geen vriendelijkheid of eerlijkheid meer van de regering die aan de macht is. Maar wat is dan het doel van deze grote protestbijeenkomst? A.R. Sindhu van het Centrum voor Indiase Vakbonden (CITU), dat zich heeft aangesloten bij de koepel van boerenorganisaties die in actie zijn, legt uit: “We zijn hier niet om deze regering te overtuigen haar leven te beteren. We weten dat ze dat niet zal doen. Deze regering luistert alleen naar haar vrienden van de grote bedrijven en is doof en blind voor de behoeften van de boeren en arbeiders. In plaats daarvan zijn we hier om de rest van het land de duidelijke boodschap te geven dat het verzet tegen de ideologie en het beleid van de BJP (de hindoefundamentalistische partij van minister president Modi) springlevend is en dat we niet zullen opgeven tot we gerechtigheid krijgen. We zijn hier om mensen wakker te schudden!”

Dr. Ashish Mital, een leider van weer een andere boerenvakbond, voegt er aan toe: “Deze regering heeft de boeren verraden en bedrogen. Er kan geen sprake zijn van echte ‘ontwikkeling’ in het land zolang de ware problemen van de boeren niet worden aangepakt.”

Boerenleider Baljinder Singh Mann houdt een klein zakje chips in zijn hand en verduidelijkt: “Dit zakje chips kost vijf roepies. Er zit nauwelijks tien gram aardappelschijfjes in. De rest van het pakje bestaat uit lucht. De boer die de aardappelen verbouwde, die de fabrikant gebruikte, kreeg amper twee tot drie roepies per kilo. De handelaar verdiende vijfhonderd roepies aan die kilo aardappelen, maar de boer die zes maanden heeft gewerkt om die kilo aardappelen te verbouwen, kreeg slechts twee of drie roepies voor zijn inspanningen. We willen dat de consumenten begrijpen dat wij hun strijd voeren! We proberen ervoor te zorgen dat de granen die hen voeden niet in de zakken van de bedrijven terechtkomen. Zolang de gewassen en granen van de kleine boerderijen naar hen toe komen, zullen zij in staat zijn om die te betalen. Op het moment echter dat de landbouw overgaat in de handen van de grote bedrijven, zullen die vragen wat ze willen en zal het dagelijks voedsel net zo in prijs stijgen als deze tien gram aardappelen in dit zakje chips.”

Jan Paul Smit

Verder lezen

• “Farming and its Crisis” van People’s Archive of Rural India.
• “Farmers’ protest 2.0” van Frontline.
• “Agriculture” van The Wire.