Ouders in actie tegen Zwarte Piet-racisme op school
Elk jaar staan anti-racistische ouders voor een dilemma: houden ze hun kinderen op 5 december thuis of stellen ze hen bloot aan het Zwarte Piet-racisme op school? Rani Gupta heeft de verantwoordelijkheid bij de school van haar kinderen gelegd door de medezeggenschapsraad van die school te verzoeken om Zwarte Piet voortaan te verbannen uit het Sinterklaasfeest. De halfslachtige en ontwijkende manier waarop de raad haar verzoek behandelt, is typerend voor de houding van veel scholen. Dat ondervond eerder ook Patricia Schor, een andere Zwarte Piet-criticus.
Gupta heeft een Brits-Indiase achtergrond. Tijdens haar verblijf in Nederland kreeg ze een relatie met een witte Nederlandse man met wie ze later trouwde. Ze hebben inmiddels drie kinderen van 13, 10 en 8 jaar. In 2007 zette een voorval met een van haar kinderen haar aan het denken over de Zwarte Piet-figuur. Ze zat met haar toen driejarige kind in de bus. Tegenover hen zat een zwarte man. Haar kind zei: “Kijk, mama, daar is Zwarte Piet”. Het boek “Sinterklaasje, kom maar binnen zonder knecht” gaf haar veel inzichten en achtergrondinformatie over de racistische karikatuur. Een paar jaar later kreeg ze artikelen van Doorbraak over de strijd tegen het Zwarte Piet-racisme onder ogen. Die inspireerden haar om zelf ook wat te ondernemen.
Pakjesavond
Vorig jaar is ze ermee begonnen om meer publiekelijk haar nek uit te steken tegen Zwarte Piet. Begin december stapte ze op de directrice van de basisschool van haar twee jongste kinderen af en kreeg ze het voor elkaar dat haar kinderen mochten wegblijven bij de Sinterklaas-intocht op school. “Waarom heb je dat niet eerder gevraagd?”, vroeg de directrice haar. Daarom nam ze zich voor om het probleem van de racistische karikatuur al vroeg in 2014 opnieuw aan de orde te stellen. Als de school zich gevoelig zou tonen voor haar kritiek, dan zou er nog voldoende tijd zijn om dit jaar een kinderfeest te kunnen organiseren zonder Zwarte Piet erbij.
Om die reden bezochten Gupta en haar man in januari een bijeenkomst van de medezeggenschapsraad, die moet toezien op “de kwaliteit van het onderwijs”. Tegenover een commissie van zo’n tien leden zetten ze uiteen waarom Zwarte Piet op school voortaan geweerd zou moeten worden. Haar man legde de leraren en ouders van de raad uit dat hij in zijn jeugd altijd veel plezier had beleefd aan het Sinterklaasfeest. Maar zo’n zeven jaar geleden had zijn vrouw hem erop gewezen dat het bij Zwarte Piet gaat om een karikatuur van een zwarte Afrikaan. Daar was hij zelf ook overtuigd van geraakt. Hij liet de raad weten dat het voor hem gemakkelijker was geweest om de mening van een Zwarte Piet-criticus over te nemen, omdat hij met die criticus was getrouwd. Hij was daardoor minder dan veel andere Nederlanders geneigd om in de verdediging te schieten. Verder meldde hij nog dat het hem was opgevallen dat Zwarte Piet-fans niet veel wisten over de geschiedenis van de racistische karikatuur. Hij voegde er nog aan toe dat hij zich er niet schuldig over voelde dat hij zich in zijn jeugd volop had vermaakt met Zwarte Piet. Maar sinds hij zich bewust was geworden van het racistische karakter ervan, irriteerde het hem elk jaar weer dat die karikatuur nog steeds deel uitmaakte van het feest en dat velen zich doof hielden voor het toenemende protest ertegen.
De medezeggenschapsraad vroeg Gupta of ze een alternatief had voor de huidige opzet van het feest. Ze antwoordde daarop dat haar verzoek was om Zwarte Piet af te schaffen, maar dat de raad er zelf intern over door moest praten wat men in plaats van Zwarte Piet zou gaan doen. Persoonlijk was ze er voorstander van dat het feest helemaal geen “knechten” zou kennen, en zeker geen gekleurde Pieten, omdat die immers een verwijzing waren naar een andere huidskleur. Ze vertelde de raad over de basisschool Crescendo in Amsterdam Zuidoost, waar een gezellige pakjesavond wordt gehouden zonder Sint en Piet, maar met surprises, speculaas, chocolademelk en gedichten. “Er zijn daar dus geen moeders die zich tot Zwarte Piet moeten laten schminken”, voegde ze eraan toe. “Er worden wel liedjes gezonden, maar geen beledigende zoals ‘Sinterklaasje, kom maar binnen met je knecht’ en ‘Ook al ben ik zwart als roet, toch meen ik het goed’.”
Syrië
De raad deelde mee dat men met andere ouders zou gaan overleggen om te zien of er steun was voor hun verzoek. Daarop zeiden Gupta en haar man dat zoiets ongepast was, want over racisme kan niet ‘democratisch’ worden beslist. Kinderen behoren sowieso niet te worden blootgesteld aan racisme. De raad zou tot taak moeten hebben om aan de ouders van de kinderen uit te leggen welke veranderingen men in het feest gaat aanbrengen. Daarom hadden ze deze zaak nu al, zo vroeg in het jaar, onder de aandacht gebracht. Dan kon de raad zich voorbereiden op het komende feest. Aldus Gupta en haar man. Daarop reageerde de raad weer door op te merken dat er nog geen rechterlijke uitspraak is geweest die bevestigt dat Zwarte Piet racistisch is. Gupta maakte duidelijk dat het College voor de Rechten van de Mens onlangs heeft aangegeven dat Zwarte Piet een racistisch element is in de Sinterklaastraditie.
Toen stapten de commissieleden over naar andere argumenten die in het Zwarte Piet-debat vaak worden gebruikt. Als het karakter van het feest zou worden veranderd, dan zouden de kinderen de huidige opzet ervan misschien gaan missen. En het zou kunnen dat zij de enige school in de regio zouden worden met een feest zonder Zwarte Piet. Gupta’s man merkte op: “Maar we moeten ergens beginnen om Zwarte Piet afgeschaft te krijgen”. De raad liet uiteindelijk weten dat men erover na zou denken en over een paar weken met een antwoord op het verzoek zou komen. Gupta vond het merkwaardig dat ze niet de kans kreeg om uit te leggen waarom het bij Zwarte Piet gaat om een racistische karikatuur. Ze benadrukte dat als de raad een eigen onderzoek had gedaan en daarna zou komen met een afwijzing van hun verzoek, zij en haar man de zaak hogerop zouden voortzetten. Het was voor de raad duidelijk dat de twee ouders de strijd niet snel zouden opgeven.
Een van de commissieleden, die zichtbaar moeite had om zich te beheersen, vroeg zich af of er soms geen belangrijkere zaken waren om zich druk over te maken. Gupta antwoordde: “Dat is hetzelfde als zeggen: de situatie in Syrië is vreselijk, laten we daarom maar niet praten over de financiële crisis in Nederland”. Ze onderstreepte nog eens dat het bevorderen van racisme onder kinderen een bijzonder ernstige zaak is. De meeste aanwezigen bleven de hele tijd zwijgen. “Veel mensen denken: ik ben geen racist, en ik vind Zwarte Piet leuk, dus Zwarte Piet is niet racistisch”, zei Gupta tot slot. “Maar dat is een foutieve gedachtegang. Daarmee sluiten ze zich af voor de argumenten van de ander. Ironisch genoeg is dat op zichzelf al racistisch, want impliciet dragen deze mensen daarmee uit dat de mening van Zwarte Piet-critici er niet toe doet.” Binnenkort komt de medezeggenschapsraad met een besluit. Gupta en haar man wachten in spanning af.
Rani Gupta is een schuilnaam.
Harry Westerink
Het boek “Sinterklaasje, kom maar binnen zonder knecht” is in papieren vorm helaas nergens meer verkrijgbaar, ook niet tweedehands. Er is echter wel een gratis digitale versie op het internet:
http://books.google.nl/books?id=AZaQAQAAQBAJ&pg=PA1&lpg=PA1&dq=%22Sinterklaasje+kom+maar+binnen+zonder+knecht%22&source=bl&ots=Rniz3wII0i&sig=e4YimdGLZK-i9Q_rBnKu9tVSKJs&hl=nl&sa=X&ei=HH3yUse5Jsae7AaMtIGgCQ&ved=0CCsQ6AEwADgK#v=onepage&q=%22Sinterklaasje%20kom%20maar%20binnen%20zonder%20knecht%22&f=false
Als iemand in Zwarte Piet een symbool ziet van racisme dan is dat heel goed voorstelbaar. Dat is echter nog geen reden om te gaan strijden tegen Zwarte Piet, omdat daarmee alleen een symbool wordt aangepakt, en niet het racisme waar het symbool voor staat. Zodra men erin is geslaagd om Zwarte Piet uit te bannen zal men op zoek moeten gaan naar een nieuw symbool.
Anares, het gaat bij Zwarte Piet om een racistische karikatuur van een zwart persoon. Die karikatuur is met name in de laatste drie maanden van het jaar overal en massaal in de samenleving zichtbaar, op straat, in winkels, op scholen, bij mensen thuis, enzovoorts. Dat alledaagse racisme moet worden bestreden, lijkt me. Als een persoon wordt gediscrimineerd op de arbeidsmarkt vanwege zijn of haar herkomst of huidskleur, dan is dat racisme. Zo is het ook racisme als op straat, in winkels, enzovoorts een racistische karikatuur van een zwart persoon wordt getoond. Ik vind dat je het jezelf nogal moeilijk maakt door Zwarte Piet een symbool te noemen. Alsof het werkelijke racisme in feite ergens anders zou zijn of zoiets. Nee, Zwarte Piet is racisme, Zwarte Piet is een manifestatie van de beeldvorming over zwarte mensen zoals die eeuwenlang is gepromoot en nog steeds in stand wordt gehouden. Als zwarte mensen last hebben van die karikatuur, als ze zich erdoor beledigd en vernederd voelen, als ze niet willen dat hun kinderen worden blootgesteld aan dat racisme, dan kun je toch niet aankomen met een verhaal als: “Ja, maar het is maar een symbool”? Je zegt toch ook niet tegen een zwart persoon die wordt uitgescholden voor “nikker”: “Ja, maar dat is maar een symbolische uiting?”. Waarom zou dat bij Zwarte Piet dan ineens wel gelden? Nee, al dit soort uitingen (verbaal, in beelden, enzovoorts) zijn racistisch en moeten dan ook als zodanig worden bestreden.
Ik zie in Zwarte Piet geen symbool van racisme, maar ik constateer dat Zwarte Piet racisme is. Het vergt even een kleine geestelijke inspanning om jezelf buiten de Nederlandse culturele context te verplaatsen en er nog eens nuchter en zo objectief mogelijk naar te kijken, maar als je het eenmaal gezien hebt, begrijp je ook niet meer dat andere mensen het niet kunnen zien. Zo werkte het bij mij althans.
Maar stel dat Zwarte Piet slechts een symbool van racisme zou zijn, misschien zou je het dan kunnen vergelijken met een hakenkruis als symbool van fascisme. Stel nu dat iemand de buurt waarin ik leef, helemaal vol kalkt met hakenkruisen. Nu kan ik ervoor kiezen om al die akelige graffiti te laten staan, onder het motto: als ik het weghaal verwijder ik slechts een symbool van fascisme, maar niet het fascisme zelf. Door die hakenkruisen te verwijderen zorg ik er niet voor dat de fascist die ze kalkt uit mijn buurt verdwijnt of van gedachten verandert.
Dat lijkt allemaal nog steeds logisch, maar toch vind ik dat je de buurt beter wel schoon kunt maken. Daarmee maak je de fascist duidelijk dat de buurt niet van hem is, dat je niet met zijn opvattingen instemt en dat zijn gedrag niet geaccepteerd wordt. Hij kan dan kiezen: zich gedeisd houden, uit de buurt vertrekken of heel misschien, hopelijk, ooit: van gedachten veranderen.
Voor Zwarte Piet geldt dan hetzelfde. Hij moet verdwijnen uit het publieke terrein, dat immers van ons allemaal is. Dus: geen intochten meer met Zwarte Pieten, geen Zwarte Pieten in etalages, winkels en reclame en zeker geen Zwarte Piet op scholen.
Daarmee heb je inderdaad nog niet het racisme de wereld uit geholpen, maar het kan wel werken als eerste stap om een mentaliteitsverandering te bewerkstelligen die de goede kant uitgaat.
“Zwarte Piet is een manifestatie van de beeldvorming over zwarte mensen zoals die eeuwenlang is gepromoot en nog steeds in stand wordt gehouden. ” Beeldvorming is symboliek. Het is niet meer dan wat je erin ziet. Voor mij is Zwarte Piet het symbool van een zwarte slaaf die werd bevrijd, wat in overeenstemming is met het verhaal over Sinterklaas.
“Maar stel dat Zwarte Piet slechts een symbool van racisme zou zijn, misschien zou je het dan kunnen vergelijken met een hakenkruis als symbool van fascisme.” Ik moet zeggen dat je erin slaagt om een wrange vergelijking te maken. Het hakenkruis werd gedragen door de nazi’s en werd gebruikt voor propagandistische doeleinden. Zwarte Piet is het beeld dat een leraar heeft gegeven aan een oud verhaal over een goedheiligman. Het is waar dat hij daarvoor (onbewust?) een slavenpak heeft gekozen, maar dat is iets geheel anders dan de bewuste opzet tot racisme en geweld waarvoor het hakenkruis werd aangewend.
Anares, het verbaast me hogelijk dat jij Zwarte Piet blijkbaar neerzet als een symbool van anti-racisme. Het zou volgens jou zelfs gaan om een bevrijde zwarte slaaf. In binnen- en buitenland komt er al jaren een storm van kritiek op de racistische karikatuur (zoals ik en velen met mij Zwarte Piet zien) en op de hierachische witte baas-zwarte knecht relatie tussen Sint en Piet, maar dat lijkt jou weinig te doen. Dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat jij je van deze kritiek makkelijk kunt afsluiten door de dooddoener te hanteren dat Zwarte Piet niet meer is dan wat men erin ziet. Met andere woorden: elke interpretatie van Zwarte Piet is even waardevol en even juist. Kapotrelativeren, wordt dat ook wel genoemd.
Het hakenkruis is niet alleen een symbool dat gebruikt werd door de nazi’s, maar ook een eeuwenoud hindoeistisch gelukssymbool. Als zodanig wordt het ook nog steeds door hindoe’s gebruikt – het is maar net wat je erin wilt zien, niet waar. Maar zodra het buiten de context van religieuze hindoe’s wordt gebruikt, ziet iedereen er toch weer een nazi-symbool in. Je kunt het dan ook niet meer op een neutrale manier gebruiken.
De beeldvorming over zwarte mensen waar Harry het over heeft en waar Zwarte Piet deel van uitmaakt, is ook eeuwenlang gebruikt om de slavenhandel mee goed te praten. De trans-Atlantische slavenhandel waar de Nederlanders vroeger bij betrokken waren wordt door sommigen ook wel de Zwarte Holocaust of Afrikaanse Holocaust genoemd. Ik ben daar zelf niet zo heel gelukkig mee, maar ik begrijp wel dat mensen daarmee willen aangeven hoe afschuwelijk het is wat in het verleden allemaal is aangericht.
Zwarte Piet is een 19de eeuwse constructie, als onderdeel van een nationaal Nederlands feest. Het beeld van Zwarte Piet is rechtstreeks afgeleid van schilderijen waarop zwarte kindslaven zijn afgebeeld. Volgens mij is het Sinterklaasfeest dan ook geen feest dat in de loop der eeuwen door “het volk” (wat dat ook moge zijn) is gevormd, maar een feest dat is ontworpen om een “volk” te vormen. Ik denk dat Zwarte Piet juist is ontleend aan die oude schilderijen omdat deze herinnerden aan de Nederlandse gloriedagen, de Gouden Eeuw. De zogenaamde Nederlandse eigenheid en het Sinterklaasfeest dat “ons” zou verbinden, zijn slechts verzinsels die andere mensen, zoals zwarte Nederlanders, uitsluiten of op hun ondergeschikte plek wijzen.
Ik kan in Zwarte Piet met de beste wil van de wereld geen symbool van een bevrijde slaaf herkennen. Ter verdediging van de racistische karikatuur Zwarte Piet worden de laatste jaren steeds weer verschillende verhalen verteld, over het roet van de schoorsteen, over de zwarte raven van Odin of over vrijgekochte slaven uit Noord-Afrika. Wat al die verhalen met elkaar gemeen hebben is dat er geen serieuze bronnen voor bestaan. Nog meer verzinsels dus.
Harry,
“In binnen- en buitenland komt er al jaren een storm van kritiek op de racistische karikatuur (zoals ik en velen met mij Zwarte Piet zien) en op de hierachische witte baas-zwarte knecht relatie tussen Sint en Piet” Deze mensen weten niet eens het verschil tussen SInterklaas en de Kerstman. Zij denken dat wij naast de Kerstman een zwarte helper hebben geplaatst. hun conclusie is daarom wel begrijpelijk, maar niet terecht. Overigens denk ik dat het wel meevalt met die internationale storm.
Sandra,
Met die hindoestaanse symboliek ben ik bekend, maar zoals je aangeeft heeft een symbool een betekenis afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt., En dat toont meteen de zwakte aan van het betoog tegen Zwarte Piet. Zolang het zich afspeelt binnen de context van een kinderfeest is hij geen symbool voor racisme, dat kan het pas worden zodra volwassenen zich ermee gaan bemoeien, het uit die context halen, en er hun eigen betekenis aan geven. In feite claim je dat de symboliek die jij erin ziet de enige echte is, en dat iedere andere interpretatie moet worden afgeserveerd, sterker nog, moet worden veroordeeld, waarmee je jezelf verheft tot symbool van onverdraagzaamheid.
Antares, ik geloof dat deze discussie nergens toe leidt. Je generalisatie van “deze mensen” (onder wie ikzelf) vind ik stuitend. Het is juist omgekeerd, wat betreft besef, medeleven en kennis: veel Zwarte Piet-fans in dit land hebben geen benul van de racistische blackface-traditie, die inmiddels in de VS “not done” is geworden. In de VS bestaat een lange strijd tegen racisme en uitsluiting. Het is daar gemeengoed geworden dat het beledigend en vernederend is als witten zich zwart schminken en zich uitdossen/gedragen als een karikatuur van een zwart persoon. In Nederland begint dat nu gelukkig ook door te dringen.
Wat betreft die storm: tot en met de VN staat men internationaal met verbazing en afgrijzen naar dit land te kijken. Velen spreken er schande van dat Nederland met Sint en Piet nog steeds in een soort negentiende eeuwse koloniale tijd lijkt te zitten.
Maar ik geloof dat dat allemaal niet aan jou is besteed. Laat ook maar zitten.
Helaas voor de pro-pieten: dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is, is empirisch vast te stellen en is dus niet afhankelijk van een subjectieve interpretatie. Integendeel: de voortdurende ontkenning dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is, getuigt van onverdraagzaamheid en oogkleppen.
De context van Zwarte Piet: het kinderfeest, dat is nu juist wat dit gebruik zo pijnlijk maakt. Waarom willen Nederlandse volwassenen koste wat kost vasthouden aan het opvoeren van een racistische karikatuur op een kinderfeest? Het zijn niet de kinderen die dit feest verzonnen hebben of in stand houden, dat doen de volwassenen. Het verwijt dat andere volwassenen Zwarte Piet tot een racistische karikatuur maken door hem uit die context te halen is niet alleen lachwekkend maar ook stuitend.
@Harry
Die generalisatie sloeg op mensen in het buitenland die Sinterklaas niet kennen, dus misschien onhandig geformuleerd maar het was niet bedoeld om een groep negatief te generaliseren. Maar ik denk idd dat we hier niet uit zullen komen.
@Sandra
Iets lachwekkend noemen, zo voer je geen discussie. Ik bedoel dat niet persoonlijk, maar ik kan echt niet begrijpen waar je je druk over maakt en ik lees alleen maar onzin-argumenten die goed zullen vallen bij de achterban. Maar je gebruikt wel de ene negatieve kwalificatie na de andere over mensen die niet jouw visie delen, en dat zou je m.i. aan het denken moeten zetten.
@beiden
Ik denk niet dat jullie openstaan voor een discussie maar slechts standpunten willen verkondigen die blijkbaar in een eerder stadiium zijn gevormd. Dat mag, maar is voor mij niet de moeite waard. Van de genoemde argumenten kan ik niet onder de indruk zijn, en dat is waar het mij uiteindelijk om gaat.
Het lijkt me erg grappig om toe te kijken en te luisteren als jij in een discussie gaat met een agent die je op de bon slingert wegens door het rode licht rijden. Ik ben bang dat het je niet zal lukken om hem ervan te overtuigen dat de kleuren rood, groen en oranje slechts symboliek zijn en dat je erin kunt zien wat je wilt zien.
Ik heb, net als jij, inderdaad een bepaalde mening en ik geloof dat het slechts een kwestie van tijd is voordat de meerderheid van de Nederlandse bevolking die mening deelt. Waar ik in geinteresseerd ben is de vraag, hoe dit proces versneld kan worden. Als Nederlander schaam ik me voor Zwarte Piet. Nederland is inmiddels een multicultureel en multiraciaal land en we zullen moeten leren om met elkaar en met onze verschillende en gedeelde geschiedenissen te leven. Zwarte Piet hoort thuis in de geschiedenisboekjes, samen met de VOC, de slavernij en het racisme.
@Sandra
“ik geloof dat het slechts een kwestie van tijd is voordat de meerderheid van de Nederlandse bevolking die mening deelt.”
Dat denk ik niet. Eerst ontkende je dat ZP een symbool is, maar jouw vergelijkingen met andere symbolen volgen elkaar steeds sneller op naarmate de discussie vordert.
@Sandra; je zegt, als reactie op de vergelijking van het hakenkruissymbool, “dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is, is empirisch vast te stellen en is dus niet afhankelijk van een subjectieve interpretatie”. Maar wat te denken van de versie waarin zwartepiet staat voor de moorse slaaf (een zwarte ethiopier) die in myra (in het huidige turkije) door een griekse bisschop (nicolas) is vrijgekocht, juist omdat hij tegen slavernij was, en die voorgoed bij hem bleef als trouwe onafscheidbare vriend?…
Beste blackface-fans, jullie kunnen nog lang doorpraten over symbolen, maar feit is dat veel witte én zwarte Nederlanders Zwarte Piet zien als symbool van de inferioriteit van zwarte mensen.
Zwarte Nederlanders hebben de afgelopen maanden heel veel voorbeelden gegeven van bedreigende en vernederende situaties waarbij zij uitgemaakt werden voor Zwarte Piet, en de tien- zo niet honderdduizenden racistische reacties op protest tegen de blackface-traditie lieten zien dat de witte fans van Zwarte Piet zwarte Nederlanders simpelweg als inferieur zien.
Het is een van de vele manieren waarop het racisme in Nederland zich uit, en zwarte anti-racisten hebben ervoor gekozen om hiermee te beginnen. Of jullie dat nu leuk of terecht vinden of wat dan ook. Mogen mensen misschien zelf bepalen waar en hoe ze hun strijd voeren?
En dan kun je wel proberen om het racistische onrecht weg te redeneren, maar dan sta je toch echt aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Zwarte Piet is zoooo 1850!
Tenzij er nog echt wezenlijk nieuwe bijdragen komen is deze discussie nu gesloten…
Sint Nicolaas is een katholieke heilige uit de vierde eeuw en er is maar weinig met zekerheid over hem bekend. Voor het verhaal dat jij beschrijft zijn geen bronnen. Het lijkt me knap als je er een bron voor vindt die verder teruggaat dan de tweede helft van de vorige eeuw. Het maakt deel uit van de verhalen die de afgelopen jaren door Nederlanders uit de duim zijn gezogen ter verdediging van Zwarte Piet. Als zodanig vind ik het een tamelijk irritant en paternalistisch verzinsel: de zwarte slaaf wordt door een witte man bevrijd en blijft hem daarvoor zijn leven lang dankbaar. Je schrijft dat hij bij Sint blijft als “trouwe onafscheidbare vriend” (ik las ook al de grap dat Sint en Piet het eerste multiraciale homokoppel was) maar in de meeste versies is dat nog steeds de trouwe onafscheidbare knecht. Het is een racistisch stereotype: de dankbare bevrijde slaaf die zijn leven lang dienstbaar blijft.
Stereotypen zijn een mensenrechten kwestie. Het verband tussen discriminatie en stereotypen is bekend. Dus het is niet slechts een manifestatie van racisme, maar ook een oorzaak van discriminatie. Het Europees Gerechtshof schreef in hun oordeel in Aksu vs. Turkije in 2012: “negatieve stereotypering van een groep, als het een bepaald niveau bereikt, is in staat om invloed op het gevoel van de groep van de identiteit en het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen van de leden van de groep. Het is in die zin dat het kan worden beschouwd als die de privacy van de leden van de groep”. Wanneer een wit kind wijst naar een zwart mens en zegt: daar is Zwarte Piet – dan moet je dat serieus nemen. Het is vergelijkbaar met een wereld waar zwarte mensen in de meerderheid en in posities van macht zijn, en waar dan een zwart kind wijst naar een wit mens en zegt: “daar loopt Bassie de clown!” Kijk naar wat volwassenen doen: ze zagen Nelson Mandela als een “hoofdpiet”. Er zijn afbeeldingen van Arnon Grunberg, Prem Radhakishun, Mark Rutte, Quinsy Gario enz. gekleed als Zwarte Piet om ze belachelijk te maken. Waarom willen mensen de kleur van mijn huid gebruiken om vervolgens een belachelijk personage neer te zetten? Waarom worden deze racistische stereotypen aan onze kinderen juist gepromoot? Dat is toch tegenovergesteld van de doelstelling van het onderwijs?