Praatjesmaker: Hoeveel kost ik?
Zonder enige inspraak te mogen hebben, wat praktisch ook onmogelijk was, ben ik geboren op een grond die voor mij toen noch vreemd noch bekend was. Ik had niet besloten om juist daar geboren te worden. Anderen hadden dat voor mij beslist. Ik raakte in de loop der jaren steeds bekender met mijn geboortegrond, maar volgens de machthebbers werd ik steeds meer een vreemde. Zonder enige inspraak te mogen hebben, wat praktisch ook onmogelijk was, waren mijn ouders elders geboren, op een grond die tussen andere landsgrenzen lag, grenzen die waren bepaald door andere machthebbers. Daarom werd ik een vreemde. En omdat ik als een vreemde word beschouwd, moet dat op de een of andere manier altijd worden benadrukt, op allerlei fronten. Nu willen de machthebbers bijvoorbeeld weer weten hoeveel ik de samenleving kost. Ik zal het hen makkelijk maken. Ik maak gewoon zelf een berekening. Dat kost minder geld. Ik moet wel toegeven dat ik het een hele moeilijke vraag vind, zowel praktisch als emotioneel.
Praktisch. Hoe maak je überhaupt zo’n berekening? Ik denk gelijk aan alle kosten die tot nu toe voor mij zijn gemaakt, minus de belastingen en het schoolgeld dat ik tot nu toe heb betaald. Maar wat valt dan allemaal onder die kosten? Gaat het vooral om onderwijs, zorg en sport? Of gaat het ook over het gebruik maken van de wegen en de stoeptegels? Of moet het nog verder gaan? Gaat het ook over het gebruik maken van de zon, de regen en de zuurstof? En hoe zit het met de belastingen die mijn ouders hebben betaald, toen ik bij hen opgroeide? Wordt dat afgetrokken van wat ik kost?
En laten we eens kijken naar de emotionele kant. Wat is eigenlijk beter? Dat ik erg duur ben, dus veel waard, of dat ik nauwelijks iets kost, dus nauwelijks iets waard ben. Ik zou mezelf graag onbetaalbaar willen maken voor de samenleving. Maar is de samenleving daar wel blij mee? Misschien is het juist goed dat ik mezelf zo goedkoop mogelijk laat zien. Dan kost ik de samenleving weinig en daar zal de samenleving blij mee zijn. Is dat zo? Wordt de samenleving blij als een individu weinig kost? Wat een rare samenleving is dat dan. Zijn de individuen van een samenleving voortdurend bezig om zo goedkoop mogelijk te zijn? Gaan we ruzie maken omdat de een duurder zou zijn dan de andere? Nee toch? En kunnen we een individu wel uitdrukken in geld? Zijn we niet gewoon allemaal onbetaalbaar?
Emek Egeli