Racisme is niet iets van een beperkte groep mensen, maar doordrenkt de hele samenleving
Begin januari werden Doorbraak en andere organisaties uitgenodigd door het Comité 21 maart om de oproeptekst voor de landelijke anti-racisme demonstratie te ondertekenen. “De inhoud van de tekst is het resultaat van politieke discussies binnen de kerngroep en de twee brede vergaderingen van het Comité. De tekst is de basis voor de demonstratie in het kader van de internationale dag tegen racisme, dit jaar op zaterdag 23 maart”, schreven Abdou, Ewout en Saida. Doorbraak besloot de tekst niet te onderschrijven en stuurde daarover gisteren deze brief aan de organisatoren (de integrale oproeptekst staat daaronder).
Hoi Abdou, Ewout en Saida,
Bedankt voor jullie uitnodiging om het document te ondertekenen. We hebben besloten dat niet te doen, maar we zullen te zijner tijd zeker voor de demonstratie oproepen op onze website en er met een boel mensen heen komen. Het is echt superbelangrijk dat jullie elk jaar weer zo’n mooie demonstratie neerzetten.
Heel kort willen we wel even aangeven waarom we niet tekenen. Zo’n tekst moet natuurlijk kort zijn, en je kan nooit alles erin zetten wat je zou willen, en dus nooit iedereen tevreden stellen. Dat realiseren we ons terdege. Daarbij hebben jullie al breed uitgepakt met het benoemen van onder andere de klimaatverandering en gender-identiteit.
Toch vinden we het jammer dat anti-zwart racisme en de groeiende strijd ertegen niet of nauwelijks genoemd wordt, en dat terwijl 21 maart internationaal toch ingesteld is vanwege Sharpeville en de strijd tegen apartheid. Het is een beetje alsof men bij de Kristallnacht plots antisemitisme niet meer zou benoemen. De Zwarte Piet-strijd komt niet aan bod, althans niet als inspiratiebron, terwijl die de afgelopen jaren toch echt baanbrekend is geweest. Niet alleen als het gaat om de strijd tegen anti-zwart racisme, maar ook om dekolonisering van alle mogelijke instituties in Nederland. Dat geldt evenzeer voor de strijd tegen politiegeweld en racistisch profileren. Hoe kunnen deze zeer actuele strijden ontbreken?
De tekst lijkt geschreven vanuit een achtergrond dat racisme iets is bij een relatief kleine groep mensen. Extreem-rechtse partijen worden terecht benoemd, maar de rest van de politieke partijen (inclusief de meeste linkse), die zeker niet vrij zijn van racisme, worden buiten beschouwing gelaten. “Wij zijn met meer”, schrijven jullie, maar dat lijkt meer wensdenken dat het institutioneel racisme, dat de samenleving doordrenkt, volledig miskent.
Daarnaast zijn er nog punten in de tekst die voor ons als radicaal-links onverteerbaar zijn, maar waarvan we snappen dat die noodzakelijk zijn in zo’n tekst om hem breder onderschreven te krijgen. Wij zijn niet voor een “menselijk asielbeleid”. Dat is een vage omschrijving waar iedereen een eigen fantasie op kan projecteren. Wij zijn simpelweg tegen elke vorm van selectie van vluchtelingen en migranten. Wij zijn ook niet voor “echte banen voor iedereen”. Wij willen juist af van dat repressieve arbeidsethos, toch een van de pijlers van het kapitalisme. En wij kiezen niet voor “verbinding” (met wie precies?), maar denken liever in termen van strijd, collectieve strijd. Naarmate jullie zo met de tekst neigen richting meer ‘midden’standpunten, zullen er helaas groepen aan de linkerzijde afvallen, zoals wij dus.
Forse kritiek, dat realiseren we ons. Maar, nogmaals, we waarderen jullie inzet, en we zullen zoals elk jaar zeker oproepen voor en komen naar de demonstratie.
We zien jullie daar,
Eric Krebbers
(namens Doorbraak)
De oproeptekst
In het kader van de Internationale Dag tegen Racisme roepen we op om samen zichtbaar te zijn op straat. Een luide minderheid heeft het debat gekaapt, maar wij zijn met meer!
Demonstreer daarom mee:
● Tegen elke vorm van racisme, vóór diversiteit en solidariteit!
● Tegen wapenhandel, oorlogspolitiek en klimaatverandering, vóór een menselijk asielbeleid!
● Tegen de opmars van rechts-populisme en extreem-rechts, vóór een sociaal en rechtvaardig Nederland !
Wij staan op een kruispunt. Overal in de wereld zien wij hoe rechts-populistische en extreem-rechtse partijen in opkomst zijn en autoritaire leiders worden gekozen. Door in de aanloop naar de Europese verkiezingen hun campagnes op elkaar af te stemmen, proberen zij hun macht in de instituties verder te versterken. Deze partijen proberen de woede over onzeker werk, lastenverzwaringen en de afbraak van voorzieningen af te buigen door de schuld bij migranten, mensen van kleur en politiek links neer te leggen.
Deze afslag naar rechts vindt plaats in een context waarin de gevolgen van klimaatverandering steeds concreter worden. De klok tikt voor het nemen van de rechtvaardige maatregelen die nodig zijn om vernietigende klimaatchaos te voorkomen. Inwoners van het mondiale Zuiden en werkende mensen hier betalen nu de prijs.
Ook in Nederland is er sprake van een radicalisering van rechts. Met de PVV en FvD zijn er inmiddels twee partijen op de uiterst rechtse flank die steeds radicaler worden in hun retoriek en steeds verder gaan in hun omarming van extreem-rechtse denkbeelden. Haatzaaiende media stoken het vuurtje op. Fascistische groepen schrikken er niet voor terug om geweld te gebruiken. Een gevaarlijk voorbeeld hiervan zagen wij met de intimidatie van antiracisme-activisten die protesteerden tegen Zwarte Piet.
Na jaren van normalisering van moslimhaat in het publieke debat – en talloze geweldsincidenten tegen moskeeën – horen wij populistisch-rechts en extreem-rechts opnieuw antisemitische samenzweringstheorieën uitspreken. Op deze manier wordt er een klimaat geschapen waarin de veiligheid van onderdrukte groepen en migranten in het geding dreigt te raken.
In plaats van dat (centrum-)rechtse partijen zich hiertegen uitspreken, gaan zij er steeds verder in mee. Mensenrechten en democratische vrijheden komen onder druk te staan. Dit meebewegen met rechts-populisme en extreem-rechts – ook door delen van links – zien wij bijvoorbeeld als het gaat om de positie van vluchtelingen. Vluchtelingen worden gebruikt als zondebok voor een gebrek aan betaalbare woningen dat vooral het gevolg is van jarenlange bezuinigingen. De Nederlandse regering zet kinderen uit die hier al jaren wonen en soms zelfs zijn geboren. Tegelijkertijd heeft een steeds beperkender immigratiebeleid van Europese regeringen de Middellandse Zee in een massagraf voor migranten veranderd.
Maar is dit de enige afslag die wij kunnen nemen?
● Tegenover de manier waarop bevolkingsgroepen tegen elkaar worden uitgespeeld, zoeken wij de verbinding. Wij vieren onze diversiteit: onze uiteenlopende seksualiteit, gender-identiteit en culturele achtergrond.
● Tegenover de (online) haat en fysieke intimidatie plaatsen wij solidariteit. Een aanval op één, is een aanval op allen. Samen staan we sterk.
● En tegenover de afbraak van de verzorgingsstaat en cadeaus voor het bedrijfsleven maken wij ons sterk voor investeringen in goede en toegankelijke voorzieningen en echte banen voor iedereen!
Laten we solidariteit weer één van onze kernwaarden maken!
Beste mensen van Doorbraak,
Ik ben het grotendeels met jullie reactie eens. Goed dat er een stevig-linkse groep is die veel zaken in een m.i. juist daglicht zet. Op een punt heb ik moeite; jullie voorkeur voor strijd boven verbinding. Ik denk dat beide steeds nodig zijn en ik hecht er waarde aan om duidelijk te blijven melden dat strijd plaatsvindt binnen de grenzen van de rechtsstaat, hoezeer diezelfde rechtsstaat ook allerlei fouten maakt.
N.B. Goed ook dat jullie wel meewerken aan de demonstratie op de anti-racisme dag.