Roep ook de NTR op om Zwarte Piet te verwijderen uit het Sinterklaasjournaal!
Tegenstanders van Zwarte Piet, waaronder activisten van Doorbraak, hebben een open brief gestuurd naar de publieke omroep NTR met de oproep om nu eindelijk eens over te gaan tot volledige verwijdering van de Zwarte Piet-figuur uit het Sinterklaasjournaal. De NTR speelt een centrale rol bij de instandhouding van de racistische karikatuur. Als de omroep zich uitspreekt voor afschaffing van Zwarte Piet, dan zal dat grote maatschappelijke gevolgen hebben, in het onderwijs en overal waar die figuur nu nog steeds wordt gepromoot. Daarom is het noodzakelijk om de druk op de NTR op te voeren, ook al omdat onlangs is gebleken dat een deel van de door de omroep aangekondigde Roetveegpieten toch weer Zwarte Pieten zullen zijn.
Doorbraak roept iedereen op om de open brief, of een eigen versie daarvan, naar de NTR te sturen. Hoe meer mensen dat doen, hoe groter de druk op de omroep wordt. Hieronder de integrale tekst van deze open brief. Een versie in de ik-vorm vind je hier. Onderaan vind je de mailadressen van allerlei personen binnen de NTR. Sommigen kun je ook aanspreken via Twitter, gebruik daarbij de hashtag #NTRZonderZwartePiet.
| Wij, tegenstanders van Zwarte Piet, richten ons langs deze weg tot de publieke omroep NTR en tot het Sinterklaasjournaal. Zoals zoveel anti-racisten voor ons, is ook onze insteek: Zwarte Piet moet nu eindelijk eens verdwijnen uit het Sinterklaasjournaal.
In 2016 ondertekenden maar liefst zo’n 200 Bekende Nederlanders (BN-ers) een open brief aan de NTR, waarmee ze opriepen om de Zwarte Piet-figuur uit het Sinterklaasjournaal te verwijderen. De brief van de BN-ers sorteerde geen enkel effect, en leverde slechts een nogal lauwe reactie op van Paul Römer (algemeen directeur NTR) en Carel Kuyl (mediadirecteur NTR), hier* te lezen. Met deze open brief doen wij nu opnieuw een beroep op alle verantwoordelijken binnen én buiten de NTR die op de een of andere manier betrokken zijn bij de instandhouding van de racistische karikatuur in het Sinterklaasjournaal. Onze brief is gericht aan iedereen die meewerkt aan de instandhouding van het Zwarte Piet-racisme: van de directeur van de NTR tot de acteurs van het Sinterklaasjournaal, van de geluidsman tot het kerkgenootschap van de Zevendedagsadventisten dat haar gebouw beschikbaar stelt voor opnames van het Sinterklaasjournaal, en van de regisseur tot de castingbureaus. Wij constateren dat er bij de NTR niet alleen geen enkele betekenisvolle vooruitgang wordt geboekt in het proces van afschaffing van de Zwarte Piet-figuur, maar ook dat de publieke omroep zelfs baat lijkt te hebben bij het voortduren en eindeloos oprekken van wat men “het Zwarte Piet-debat” noemt. Het “debat” is immers goed voor de kijkcijfers. In plaats van over een “debat” spreken wij liever van het tegen beter weten in hardnekkig vastklampen aan een racistische traditie waarover steeds meer mensen zich boos maken. De NTR heeft in de afgelopen jaren steeds beweerd dat zij voor de publieke omroep geen leidende rol ziet weggelegd in het proces van afschaffing van Zwarte Piet. De NTR volgt de maatschappelijke ontwikkelingen, zo horen we keer op keer. Voor de duidelijkheid: die “maatschappelijke ontwikkelingen” gaan inmiddels al langere tijd richting het verdwijnen van Zwarte Piet (onder andere de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Leiden hebben al besloten dat de Zwarte Piet-figuur moet gaan verdwijnen uit de lokale Sinterklaasintocht in die steden). Met andere woorden: de NTR volgt deze “maatschappelijke ontwikkelingen” juist niet. Hoewel het Sinterklaasjournaal wel wat heeft geëxperimenteerd met alternatieve Pieten, is de blackface-Piet nog altijd een prominent onderdeel van het programma. Inmiddels weten we dat dat in 2018 niet anders zal zijn, ook al heten de blackface-Pieten nu ineens Roetveegpieten en worden gouden oorringen en dikke lippen in de ban gedaan. Hoe vaker Roetveegpieten door de schoorsteen gaan, hoe meer roet die Pieten op hun gezicht hebben, zo heeft de NTR met de nodige aarzeling onlangs laten weten. Met andere woorden: een deel van de Roetveegpieten blijft ook dit jaar weer blackface-Piet. En er verandert nauwelijks iets. De NTR denkt dat je racisme kunt uitfaseren, elk jaar ietsje pietsje minder racistisch. Maar elke blackface-Piet is racisme, en elke blackface-Piet is er één te veel. De NTR kan tot in den treure blijven beweren dat zij geen leidende rol heeft in de discussie, maar in de praktijk blijkt zonneklaar dat de omroep die functie wel degelijk heeft. Ouders die op scholen verandering teweeg proberen te brengen in de Zwarte Piet-figuur, krijgen vrijwel zonder uitzondering te horen dat de school het Sinterklaasjournaal volgt. De kant-en-klare lespakketten die bij het Sinterklaasjournaal horen, vormen een gemakkelijke lesinvulling voor overwerkte, onderbetaalde leerkrachten. Honderdduizenden kinderen worden op school zodoende wekenlang geconfronteerd met een racistische karikatuur, met dank aan de NTR. Je kind dan maar thuis houden betekent repressie en boetes. Ouders die hun kinderen niet willen confronteren met het Zwarte Piet-racisme, komen klem te zitten als de school van hun kinderen zich verschuilt achter het Sinterklaasjournaal. De realiteit is dus dat de NTR wél een leidende rol heeft, of de omroep dat nu expliciet nastreeft of niet. Als de NTR zou besluiten om geen blackface-Pieten meer in het Sinterklaasjournaal te gebruiken, dan betekent dat concreet het einde van de racistische karikatuur. Dat weten de makers van het Sinterklaasjournaal maar al te goed. In plaats daarvan zijn we al jaren getuige van een soort kringverwijzing: instellingen en bedrijven die Sinterklaasactiviteiten organiseren, verwijzen voor kritiek op Zwarte Piet naar het Sinterklaasjournaal, terwijl de makers van het Sinterklaasjournaal op hun beurt weer verwijzen naar “de maatschappij”. Zo blijven we met z’n allen in een kringetje rondlopen en blijft het Zwarte Piet-racisme gehandhaafd. Waar Zwarte Piet en de Sinterklaastijd voor veel zwarte Nederlanders pijnlijke, vernederende aangelegenheden zijn, lijkt scenarioschrijver Ajé Boschhuizen de strijd voor de afschaffing van Zwarte Piet vooral te zien als een garantie op aandacht voor zijn programma. Al in 2015 erkende hij dat hij misschien wel met het Sinterklaasjournaal gestopt zou zijn als – zoals een vriend van hem zei – “het sinds de Pieten-discussie niet zo spannend was geworden”. Dat iedereen het over je programma heeft, is “de droom van iedere programmamaker”. Duidelijk is dat hij en de NTR veel te winnen hebben bij het voortduren van “het debat”, zoals witte mensen altijd iets te winnen hebben bij het in stand houden van racisme. In de brief van Römer en Kuyl wordt opgemerkt dat Nederland “de adem inhoudt”, als zou het hier gaan om een spannende thriller in plaats van een gênant koloniaal overblijfsel. Het feit dat noch het vertrek van Erik van Muiswinkel en Jochem Myjer, noch de uitspraken van Dieuwertje Blok in 2015, noch de oproep van de BN-ers ook maar enig betekenisvol effect lijken te hebben gehad, doet vermoeden dat de koers van het Sinterklaasjournaal wordt bepaald door een select groepje voornamelijk oudere witte mannen, met Boschhuizen voorop. Boschhuizen heeft Blok destijds naar eigen zeggen zelfs aangesproken op haar opmerking dat blackface maar eens moest verdwijnen. En ja, Blok gebruikte het woord “blackface”. Ze houdt zich sindsdien stil. Dat zij niet haar verantwoordelijkheid neemt en opstapt, verbaast ons. Ze lijkt een van de weinige mensen die het werkelijk begrijpt en die desondanks nog steeds onderdeel is van het project. In de brief van Römer en Kuyl wordt verwezen naar de Regenboogpieten uit 2006 en de variëteit aan Pieten (plus een zwarte Sinterklaas die volgens Boschhuizen “op bisschop Tutu leek”) uit 2014 als een soort heldendaden. Het Sinterklaasjournaal “stak haar nek uit”, aldus de heren. Het beëindigen van een racistische traditie is niet “je nek uitsteken”, nee, het is het absolute minimum van fatsoen! Buiten Nederland begrijpt zo ongeveer iedereen dat; binnen Nederland begint het gelukkig ook steeds verder door te dringen. De VN begrijpt het. De Kinderombudsman begrijpt het. Elke mensenrechtenorganisatie die zich over het fenomeen heeft uitgesproken begrijpt het, maar het old boys network van de NTR wil er maar niet aan en dus komt men in 2018 wederom met een ruggengraatloze schijnoplossing. De brief van Römer en Kuyl uit 2016 eindigt met het uitspreken van “vertrouwen in de afloop”, alsof het gaat om een natuurlijk proces dat verder niet echt te beïnvloeden valt en waarbij je maar moet afwachten wanneer en hoe het eindigt. De publieke opinie is kennelijk bepalend. Römer en Kuyl constateren een groeiende groep mensen die verandering wil. Gaat de NTR racisme pas afschaffen als de meerderheid van de bevolking daar achter staat? Onrecht schaf je niet af op basis van de publieke opinie, nee, daar maak je korte metten mee. Dát is je nek uitsteken! Waar het op neerkomt, is dat de NTR geen verantwoordelijkheid neemt en dat de NTR de boel rekt, zo lang als mogelijk, want dat is goed voor de kijkcijfers en zo lekker “spannend“. De zogenaamd gewaagde Regenboogpieten zaten in 2006 in het Sinterklaasjournaal. Het is nu 2018. We zijn twaalf jaar verder en het Sinterklaasjournaal is nog altijd niet vrij van racisme. Ons geduld is op. Wij eisen dat de NTR haar verantwoordelijkheid neemt als publieke omroep met een expliciete taak op het gebied van diversiteit. Wij eisen dat de NTR racisme nu eindelijk serieus neemt en korte metten maakt met een fenomeen dat al lang tot het verre verleden had moeten horen. Wij laten ons niet langer met een kluitje het riet insturen. * https://www.ntr.nl/site/nieuws/Het-Zwarte-Pietendebat/203 |
Wil je de brief in de ik-vorm opsturen? Download hem dan hier en stuur hem op, bijvoorbeeld naar de onderstaande personen. Denk eraan om de brief te ondertekenen met je eigen naam of de naam van je organisatie. En verspreid de brief zoveel mogelijk verder.
NTR algemeen en NTR-top
Paul Römer (algemeen directeur)
Twitter: @RomerPaul
E-mail: paul.romer@ntr.nl
Willemijn Francissen (mediadirecteur)
E-mail: post@tv-willemijn.nl
Frans Jennekens (hoofd diversiteit)
E-mail: frans.jennekens@ntr.nl
Maaike Salverda (hoofd productie)
E-mail: maaike.salverda@ntr.nl
Hedda Bruessing (hoofd mediazaken)
E-mail: hedda.bruessing@ntr.nl
Raad van Toezicht van de NTR
Dhr. E. van der Burg
Twitter: @ericvanderburg
Mw. drs G.M.C. de Ranitz
Twitter: @JetdeRanitz
Dhr. drs. M.C.T.H. Dijkman
Twitter: @michieldijkman
Dhr. dr. E. Huizer
Twitter: @Milkshake
Dhr. drs. H. Moukaddim
Twitter: @HasibHasib
Woordvoerders van de NTR
Karlijn Vos
E-mail: karlijn.vos@ntr.nl
Wilma de Boer
E-mail: wilma.de.boer@ntr.nl
René Takken
E-mail: rene.takken@ntr.nl
Michiel van Rijswijk
E-mail: michiel.van.rijswijk@ntr.nl
Ester Flinkenflögel
E-mail: ester.flinkenflogel@ntr.nl
Overige betrokkenen
Ajé Boschhuizen (scenarioschrijver Sinterklaasjournaal)
E-mail: aje.boschhuizen@ntr.nl
Michiel Doekes (regisseur Sinterklaasjournaal)
E-mail: info@cycloop.tv
Dieuwertje Blok (presentator Sinterklaasjournaal)
E-mail: dieuwertje.blok@ntr.nl
Margo Smit (ombudsvrouw NTR)
E-mail: ombudsman@npo.nl
Zevendedagsadventisten (stellen locatie “Pietenhuis” Huis ter Heide beschikbaar voor opnames van Sinterklaasjournaal)
E-mail: info@adventist.nl
Twitter NL: @adventist_nl
Twitter wereldwijd: @adventistchurch
Landgoed Oud Zandbergen (management van de locatie “Pietenhuis” Huis ter Heide)
E-mail: info@landgoedoudzandbergen.nl
Hallo,
Mijn stille en actieve verzet eindigt in deze brief.
Met een helder verzoek naar de NTR om boven de discussie te staan en in alle ernst de waarheid terug in het verhaal te weven. Zonder zwarte piet.
Groetjes,
Annie
weg met zwarte piet
In 2012 begon de landelijke campagne tegen zwarte Piet. In mijn naïviteit dacht ik dat die figuur direct zou verdwijnen.
Zodat alle Nederlanders gezellig Sinterklaas zouden kunnen vieren. Lootjes trekken, surprises maken, gedichten schrijven en je schoen zetten, wat een grappig feest is het toch. Maar nee, uit pure domheid werd een vriendelijk verzoek uitgelegd als aanval op het feest zelf.
In die tijd was er ook een reclame op televisie, ik meen voor de hartstichting, waarin een jogger nog even snel een dichte spoorwegovergang over rende. De machinisten van de NS protesteerden en binnen een week was het spotje van de buis.
Een kwestie van fatsoen, voortschrijdend inzicht en van rekening houden met elkaar. Want dat konden we ons wel voorstellen, dat het niet zo leuk is als het bloed van weer een zelfmoordenaar tegen je ramen spat.
Dat het niet zo leuk is voortdurend met een dommige knecht te worden vergeleken drie weken per jaar begrijpen we niet?
Vroeger zeiden we Koninginnedag en het was even wennen maar nu zeggen we Koningsdag.
Dag Sinterklaasje,
Daag,
Daag groene Piet,
Is dat nou zo moeilijk?
Mijn brief (ook op mijn website)
Oproep: NTR, haal blackface Zwarte Piet van de buis!
Met deze brief roep ik u op om het verschijnsel ‘Zwarte Piet’ niet meer te promoten op de (Nederlandse) televisie, en meer in het bijzonder het NTR Sinterklaasjournaal.
Het is intussen genoeg betoogd en aangetoond dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is. Echter, u blijft volharden in het vertonen van deze karikatuur. Voor zwarte kinderen is deze karikatuur geen kinderspel. Voor hen is het een jaarlijks terugkerend bang zijn om naar school te gaan. En dan moet je leven dus nog beginnen: met worden bespot vanwege je huidskleur.
U gaat maar door met het faciliteren en versterken van dit racisme. U verwelkomt de discussie die vooral leidt tot het op scherp stellen van het debat met dreigementen en blokkades. Tegelijk is de discussie verworden tot een ‘van uitstel komt afstel’-strategie en wordt in het feest ingebed in een poging het verzet en protest in te kapselen. U faciliteert dit door uw volharding in blackface.
U verlengt het voortbestaan van dit racistisch voorbeeld van hoe je ‘leuke’ TV voor kinderen maakt en doet dat over de ruggen van zwarte kinderen. Het argument dat dit een kinderfeest is, gaat in het geheel niet op. Het is namelijk geen feest voor álle kinderen.
U als volwassenen met mij kunt heus wel een oplossing bedenken voor het radicaal veranderen van het uiterlijk van Zwarte Piet. En dan heb ik het niet over de zoethoudertjes die u rondstrooit. Geef Piet een creatieve make-over, laat Sinterklaas dit in de eerste uitzending met veel bravoure aankondigen, en klaar is Kees, ofwel Piet. Het niet veranderen van Zwarte Piet is een keuze van volwassenen. Niet van kinderen.
U doet het niet. En waarom niet? Omdat u niet wilt. De controverse is u blijkbaar veel te dierbaar ten gunste van de kijkcijfers. Of vreest u de woedende reactie van mensen die het racisme in Zwarte Piet willen behouden? Waarom zou u? Weet u wie er reden hebben om bang te zijn? Degenen die hun hele leven lang geconfronteerd worden met racisme. En dat racisme, dat begint met beeldvorming. Al het racistisch geweld is begonnen met het idee dat mensen van die ander hebben, van die zwarte medemens. Het gaat om veel meer dan om een fictief figuur. Het gaat om de onbewuste beïnvloeding, het met de paplepel ingieten van racisme. Dat begint met Zwarte Piet en andere racistische karikaturen.
Wel, we hebben gezien dat het racisme uit Sjors en Sjimmie kon worden gehaald, dus onmogelijk is het niet en dat weet u ook wel. In heel de wereld kijken mensen intussen met grote verbazing naar de volharding waarmee hier wordt vastgehouden aan deze blackface karikatuur. Maar u, en op hun beurt gemeenten, Sinterklaascomité’s en scholen, blijft elkaar de ‘Zwarte Piet’ toespelen. Iedereen zegt dat het de verantwoordelijkheid van een ander is om tot verandering over te gaan. Daarbij gaat de NTR eraan voorbij dat het Sinterklaasjournaal toonaangevend is. Daar wordt elk jaar reikhalzend naar uitgekeken. U heeft een voorbeeldfunctie: als het Sinterklaasjournaal met een andere Piet komt en deze door kinderen wordt omarmd, dan kan men elders in het land slecht anders doen dan volgen. Dat zal met veel gemor gepaard gaan, maar dat mag niet de reden zijn om met racisme op de buis door te gaan. Met racisme stop je, ook al zou er een meerderheid zijn die er aan wil vasthouden. Het mag niet zo zijn dat het de slachtoffers van racisme zijn die zich maar moeten aanpassen en zich dat alles maar moeten laten welgevallen, generatie op generatie.
Hoe kan de NTR met een documentaire komen als ‘Sporen van Suiker’, en tegelijk een kindslaaf voorstellende karikatuur blijven presenteren? Ik citeer uit de aankondiging van ‘Sporen van Suiker’:
“Oud-nieuwslezer Noraly Beyer en zanger Typhoon (Glenn de Randamie) ontrafelen in deze documentaire van Ida Does hun door slavernij getekende familiegeschiedenissen, terwijl kunstenaar en cultureel activist Patricia Kaersenhout door haar werk aanzet tot nadenken over dit slavernijverleden. Amsterdam blijkt in het Nederlands slavernijverleden een knooppunt, waar veel sporen terug te vinden zijn. Onze hoofdstad speelde een dominante rol in het bestuur van de kolonies en in de handel van tot slaafgemaakte Afrikanen, via de WIC (West-Indische Compagnie).”
Vertaald naar vandaag: Onze televisie (NTR) speelt een dominante rol in het volharden in racisme. Sporen van de slavernijverleden vind u terug in Zwarte Piet.
U heeft het over nadenken over dit slavernijverleden. Waar blijft u zelf met uw mooipraterij? Die dominante rol van witte mensen die racisme in stand houden, en dus ook van u als TV makers, die heeft lang genoeg geduurd. U kunt onderdeel uitmaken van de oplossing maar kiest er tot nu toe voor een grote rol te blijven spelen in het in stand houden van het probleem. U kunt echter ook een rol spelen in het keren van dit tij.
Ik roep u bij deze op om te stoppen met zwarte kinderen de dupe te laten worden van dit ‘kinderfeest’. Zwarte Piet is geen kindervriend. Het is een witte kinderen kindervriend. Stop met het voeden van racisme. Stop met blackface Zwarte Piet.
Joke Kaviaar 18 oktober 2018
Mijn brief…
Het NTR sinterklaasjournaal is bedoeld voor de kinderen. Maar waarom houdt het sinterklaasjournaal geen rekening met gekleurde kinderen? Kinderen, die zich elk jaar weer buitengesloten voelen omdat ze rond die tijd meer dan de rest van het jaar gepest worden. Simpelweg door de figuur zwarte piet. En nu niet zeggen dat dat niet zo is of dat het niet zo erg is… Anders was er gewoon niet zoveel protest geweest.
Nu kan u dat voorkomen door die figuur aan te passen… Helaas heeft u door uw halfhartige houding van de afgelopen jaren de pietendiscussie veel te lang laten door duren. Doordat u, als belangrijkste sinterklaasprogramma, nog geen echte beslissing genomen heeft, vinden de discussies plaatselijk plaats met organisaties en scholen, wordt er nog steeds gedemonstreerd tijdens intochten en vinden er idiote situaties plaats als blokkades.
Neem uw verantwoordelijkheid en pas het aan. Sluit net als in België een pietenpact en zorg ervoor dat het een feest voor ALLE kinderen wordt. Wij, als volwassenen, hebben ons maar te gedragen. Het gaat immers om de kinderen.
Mijn brief, hier ook te vinden:
Hoog tijd om Zwarte Piet uit Sinterklaasjournaal en intocht te schrappen
Beste mensen,
Hierbij doe ik een beroep op u om Zwarte Piet te schrappen uit het Sinterklaasjournaal. Dat had allang dienen te gebeuren, het is zaak dat dit ten spoedigste alsnog gebeurt. Kappen ermee, voordat er nog meer nodeloos leed wordt toegebracht door middel van, en ter verdediging van, een racistische traditie.
U weet het net zo goed als ik: Zwarte Piet zal ooit verdwijnen uit het Sinterklaasfeest. Degenen die daar al jaren op aandringen, zijn niet meer weg te denken uit de publieke ruimte. Ze boeken terrein ook: al in 2017 stelde een onderzoek van EenVandaag: “Draagvlak voor traditionele Zwarte Piet loopt terug”.(1) Weliswaar vinden veel tegenstanders ook bescheiden veranderingen al prima, maar de trend is duidelijk: Zwarte Piet is op weg naar de uitgang van het historisch toneel.
Politie kan anti-Zwarte Piet-betogers keer op keer met grof geweld aanhouden. Agressieve blokkeerders kunnen anti-Zwarte Piet-betogers de weg versperren, ernstig fysiek en psychisch leed toebrengen, en hen beroven van de mogelijkheid om vreedzaam tegen Zwarte Piet te demonstreren.
Haatzaaiers als Wierd Duk kunnen legioenen van trollen op tegenstanders van Zwarte Piet los laten. Voor de uitslag van de zogeheten Zwarte Piet-discussie zal het niet uitmaken: Zwarte Piet, die racistische karikatuurfiguur die een onderwijzer in 1850 aan het veel oudere Sinterklaasfeest heeft vastgeplakt, zal verdwijnen.
Die verdwijning is terecht. Ik noemde Zwarte Piet al een racistische karikatuurfiguur. We zien duidelijk zwartgemaakte, onderdanige knechtfiguren die dienstbaar zijn aan een witte bisschop die letterlijk hoog te paard zit. We zien witte suprematie, we zien zwarte onderdanigheid, gebracht als leuk en gezellig onderdeel van een kinderfeest. Zo wordt de rolverdeling tussen zwart en wit in de maatschappij er van jongs af aan feestelijk ingeprent. Dat ‘doet’ Zwarte Piet, en daar werkt het Sinterklaasjournaal aan mee, alle bescheiden aanpassingen ten spijt.
U en ik weten van de pesterijen die zwarte kinderen in Sinterklaastijd ondergaan. U en ik weten dat rond die tijd zwarte kinderen met ‘Zwarte Piet’ worden nageroepen. Volwassenen trouwens ook. U heeft net als ik vast ook wel gehoord van ouders die hun kinderen rond de Sinterklaasviering nu liever thuis houden omdat ze niet willen dat hun kinderen overstuur thuiskomen na het zien van Zwarte Piet. U weet net zo goed als ik dat de leerplichtambtenaar dat niet goed vindt. Er is dus voor zwarte ouders en zwarte kinderen geen ontkomen aan: het racisme dat de Zwarte Piet uitstraalt moet en zal ondergaan worden door hun kinderen, want het is ‘leuk’ en ‘gezellig’ en vooral ook ‘traditie’. Zo is het kinderfeest dat Sinterklaas verondersteld wordt te zijn, voor heel wat kinderen helemaal geen feest maar een tijd van angst en vernedering. Dat ‘doet’ Zwarte Piet, en daar werkt het Sinterklaasjournaal aan mee.
U en ik weten dat Zwarte Piet omstreden is. U weet ook van het standpunt van de Kinderombudsman: “De figuur van Zwarte Piet kan bijdragen aan pesten, uitsluiting of discriminatie en is daarmee in strijd met het Kinderrechtenverdrag.” De Kinderombudsman licht toe: “Veel gekleurde kinderen met wie is gesproken, ervaren discriminatie in hun dagelijks leven en vertellen dat dit rond de Sinterklaastijd erger wordt. Kinderen ervaren de combinatie van een aantal typische kenmerken en gedragingen van Zwarte Piet als negatief en discriminerend voor mensen met een donkere huidskleur.” Dat ‘doet’ Zwarte Piet, en daar werkt het Sinterklaasjournaal aan mee.
Uw verweer bestaat uit gedraai. U komt met roetveegpieten. Maar sommige van die Pieten gaan zo vaak door de schoorsteen dat ze uiteindelijk toch helemaal zwart zijn met de roetvegen komt u in schijn de critici tegemoet. Met de geruststelling dat de uitkomst toch vaak Zwarte Piet is, stelt u degenen gerust die graag alles bij het oude – bij de racistische karikatuurfiguur dus – willen laten. De vraag of een kind van vijf buiten Sinterklaastijd ooit een schoorsteen heeft gezien, en of zo’n kind weet wat roet is, komt niet eens bij u op.
Uw mogelijke verweer “maar het is maar een verzonnen verhaaltje!” vraagt om een antwoord: “Verzint u dan een beter verhaaltje, eentje dat niet ter rechtvaardiging van een overduidelijk blackface figuur dienst doet!” Overtuigend door vriendelijke volwassenen gebracht, gaan doorgaans fantasierijke kinderen met het grootste gemak mee in een ander verhaal, waarin Sint niet langer geholpen wordt door zwarte slaven, knechten of wat dies meer zij. Het is de onwil van volwassenen, niet de gevoeligheid van kinderen die voorkomt dat het Sinterklaasfeest een vorm krijgt zonder Zwarte Pieten, zonder racistisch vormgegeven bedienden. Tot die onwillige volwassenen reken ik u, zolang u geen korte metten maakt met Zwarte Piet in Sinterklaasjournaal en landelijke intocht.
U neemt daarmee nog risico. Nu nog richt de kritiek van tegenstanders zich op de Zwarte Piet-figuur. Maar hoe onverbrekelijker de band tussen Zwarte Piet en de Sinterklaasviering is, hoe groter de kans dat die viering zelf ook door anti-racisten onder vuur wordt genomen. Als Zwarte Piet echt zo totaal bij Sinterklaas hoort als verdedigers van ‘de traditie’ beweren, dan zal ook Sinterklaas het veld ruimen als de racistische karikatuurfiguur die hem vergezelt niet meer te handhaven blijkt. Als u werkelijk de Sinterklaastraditie hoog wil houden, doet u er goed aan om de Zwarte Piet eruit te schrappen. Anders verdwijnt de Sinterklaasviering straks nog samen met Zwarte Piet in de golven tussen een tegen die tijd hopelijk verregaand anti-racistisch Nederland en een imaginair bisschoppelijk Spanje. En zonder Sinterklaas ook geen Sinterklaasjournaal meer. Het is maar dat u het weet.
U kunt dus kiezen. De aftocht van Zwarte Piet kan zich lang voortslepen, met enorme traagheid doorgezet worden, ten koste van jaarlijkse confrontaties waarin gewapende politieagenten en agressieve verdedigers van de ‘traditie’ staan tegenover tegenstanders die tot nu toe een opmerkelijke zelfbeheersing aan de dag hebben gelegd. De aftocht kan ook worden versneld. En daarbij speelt het Sinterklaasjournaal, de Sinterklaasintocht en daarmee de publieke omroep die dit in beeld brengt en regisseert, een forse rol. Heel veel plaatselijke comités kijken goed naar wat u doet en verwijzen naar u bij het bepalen en verdedigen van hun
koers. Als u breekt met Zwarte Piet, dan zullen vele andere initiatieven dat voorbeeld volgen, en raakt de breuk met deze racistische karikatuurfiguur in een stroomversnelling. Als u blijft aanmodderen, de kool en de geit zo veel mogelijk blijft sparen maar toch vooral Zwarte Piet overeind houdt, zal de strijd nodeloos worden verlengd.
Aan de uitkomst twijfel ik niet: Zwarte Piet verdwijnt. Maar wilt gezien worden als kracht die daarbij helpt, daarmee afstand neemt van racisme en discriminatie door een heldere stellingname helpt tegengaan? Of wilt u gezien worden als degene die stelling neemt in een achterhoedegevecht, zij aan zij met openlijke racisten, zij aan zij met Zwarte Piet-supporters met hun grote agressie, zij aan zij met gewelddadige blokkeerders bij Dokkum vorig jaar en dreigende neo-nazi NVU-marcheerders in Zaandam bij komende viering? Kiest u tegen racisme en discriminatie, en dus tegen Zwarte Piet?
Of kiest u voor discriminatie, racisme en het symbool daarvan dat Zwarte Piet overduidelijk is? Weigeren deze keus te maken, ik zeg het hopelijk ten overvloede, is ook een keus. Maar geen anti-racistische keus, en daarmee ook geen juiste.
De keus is dus aan u. Ik zie zeer graag dat u een juiste, rechtvaardige en daadwerkelijk kindvriendelijke keus maakt. Ik roep u daarom dringend op om per direct helemaal te kappen met Zwarte Piet in het Sinterklaasjournaal en de bijbehorende Sinterklaasintocht.
Peter Storm
Deze brief is geschreven naar aanleiding van de oproep van Doorbraak om de NTR op te roepen met Zwarte Piet te stoppen (3), een oproep waaraan ik graag en bij deze gehoor geef. Deze brief zal gepubliceerd worden op mijn website ravotr.nl en op andere plaatsen die zich daartoe lenen, en verdere verspreiding wordt gewaardeerd.
1 EenVandaag, “Draagvlak voor traditionele Zwarte Piet loopt terug”, 22
november 2017, https://eenvandaag.avrotros.nl/item/draagvlak-voor-traditionele-zwarte-piet-loopt-terug/
2 Kinderombudsman, “Kinderombudsman: Zwarte Piet vraagt om aanpassing”, 30
september 2016, https://www.dekinderombudsman.nl/70/ouders-professionals/nieuws/kinderombudsman-zwarte-piet-vraagt-om-aanpassing/?id=667
3 Doorbraak, “Roep ook de NTR op om Zwarte Piet te verwijderen uit het
Sinterklaasjournaal!”, 17 oktober 2018, https://www.doorbraak.eu/roep-ook-de-ntr-op-om-zwarte-piet-te-verwijderen-uit-het-sinterklaasjournaal/
Wat zegt deze langdurige en moeizame strijd om een racistische traditie te doen verwijderen uit ons midden over het maatschappelijk klimaat in nederland? Schande en triest. Afgelopen nu, weg met zwarte piet!
Ook Astrid Essed heeft een eigen brief geschreven.
ik heb iedereen gemaild.
Daarnaast heb ik ook een fb post geschreven, die ik graag viral zie gaan:
go for it!
Voor mij mag zwarte piet helemaal verdwijnen en ieder kind in een toga. Want elk kind heeft het recht om de waarheid te spreken als bisschop. Want dat wordt vertelt of gelezen dat sinterklaas een bisschop was in Turkije. En laten wij onze kinderen niet meer dom houden, ook al kwam hij uit Spanje, nu komen onze kinderen uit alle landen naar Nederland. Dus, dus laten alle kinderen uit alle landen verkleed gaan in sinterklaas kostuum. En laten zij horen en spreken over geloof hoop en Liefde. Over een wereld zonder oorlog. Geen verdeeldheid. Ik wil het woord zwarte piet niet meer horen. Schoorsteen bestaat haast niet meer, maar dit is ook pure leugen naar de kinderen toe. Geen enkele piet gaat of ging door een schoorsteen. Weet je hoeveel van onze voorouders of ouders hier trauma aan hebben gehouden? Leef en laat leven. God bless you all