Rotterdam: studenten en docenten solidair met opstanden in Iran en Afghanistan
Op maandag 17 oktober 2022 demonstreerden ongeveer 140 studenten en docenten van de kunstacademie Willem de Kooning Academie Rotterdam uit solidariteit met vrouwen, studenten en anti-regime demonstranten in Iran en Afghanistan. Het protest was opgezet door twee zelfgeorganiseerde studenteninitiatieven, “Spin” en “WdKA Haven”. Vanuit hun eigen school en de Nederlandse universiteiten eisten zij om niet langer te zwijgen, maar “een publieke verklaring af te geven waarin de recente gebeurtenissen in Iran worden erkend en de nodige steun wordt gegeven aan Iraanse studenten en docenten”.
De Farsi-leus “Zan Zendegi Azadi” en het Koerdische equivalent daarvan “Jin, Jiyan, Azadi” (wat “Vrouwen, Leven, Vrijheid” betekent) van de Iraanse protestbeweging vormden ook de protestzangen van deze demonstratie. Deze begon bij de Markthal, ging naar het stadhuis van Rotterdam en eindigde voor de Willem de Kooning Academie. Verschillende protestverklaringen en kritische beschouwingen van Iraanse en Afghaanse activisten, waaronder stakende oliearbeiders, werden aan het publiek voorgelezen. Gastsprekers waren onder meer een Iraanse kunstenaar en een Amerikaanse Black Lives Matter-activist.
De demonstratie eiste niet alleen een einde aan de Islamitische Republiek Iran, maar ook een einde aan de genocide op Koerden en andere etnische minderheden in de regio die, zoals de organisatoren benadrukten, “in het bijzonder de last van de beweging hebben gedragen, geconfronteerd met extreem staatsgeweld in Koerdische meerderheidsgebieden in Iran en Irak, naast andere etnische minderheden zoals het Baluchi-volk in Zahedan/Baluchistan”. De demonstratie protesteerde ook tegen het verbod op middelbaar onderwijs voor meisjes en vrouwen in Afghanistan en de genocidale aanvallen op de etnische minderheid Hazara in het land.
Wat ons hoopvol stemt bij deze door studenten, kunstenaars en andere niet-traditionele demonstranten georganiseerde protesten, is dat zij niet gevangen lijken te zitten in de erfenissen en problemen van het gevestigde politieke activisme. In een eerder artikel stelden we dat de protesten tegen de onderdrukking van de Palestijnen op diezelfde kunstacademie verfrissend waren omdat ze ontsnapten aan de valkuilen van het traditionele anti-imperialistische activisme dat onvoldoende afstand neemt van Arabisch nationalisme en antisemitisme.
Bij de protesten van gisteren tegen de onderdrukking van vrouwen in Iran en Afghanistan, en hun recht om al dan niet een hijab te dragen, waren de sprekers en deelnemers er heel duidelijk over dat zij spraken vanuit een intersectioneel anti-racistisch, anti-patriarchaal en anti-kapitalistisch perspectief. Het leek ons alsof andere, meer gevestigde linkse politieke groeperingen zich misschien niet bij dit protest hadden aangesloten uit angst om geïdentificeerd te worden met rechtse islamofobe standpunten.
Ook moet gezegd worden dat de demonstranten, als kunststudenten, vooral zorg droegen voor prachtig geproduceerde flyposters, vaak poëtische teksten, en een selectie van muziek waaronder Iraanse feministische hiphop.
Als Doorbraak zijn we solidair met de studentendemonstranten en juichen we hen toe voor hun activisme – en hopen we dat andere politieke activisten kunnen leren van de creativiteit van hun protest!
Florian
