Schrikbewind bij de Dienst Terugkeer en Vertrek
Leers stuurde dinsdag een reactie naar de Tweede Kamer over deze kwestie. Een in maart 2012 afgerond intern onderzoek is niet mals over de uitzetorganisatie, zo blijkt uit zijn brief. Er zou sprake zijn van een “angstcultuur” die wordt “gekenmerkt door een sterke mate van ingrijpen en beheersen”. Er wordt “weinig handelingsvrijheid” ervaren. Nieuwsuur berichtte vorige week al dat er een “klikcultuur” zou heersen en dat er klachten waren over “machtsmisbruik”.
Even voor de duidelijkheid: het gaat hier niet om klachten van de vluchtelingen en migranten die door dezelfde overheidsinstantie voortdurend worden geïntimideerd en aan de lopende band worden bedreigd met uitsluiting, opsluiting en uitzetting. Het is geen onderwerp van gesprek of kritiek dat mensen zonder papieren totaal geen handelingsvrijheid hebben en dat de Dienst Terreur en Verrek continu ingrijpt in hun levens en hun toekomst beheerst. De angst die heerst onder afgewezen vluchtelingen en migranten voor de “intimidatie en oprot”-gesprekken van de dienst, en de dreiging van busjes die hen komen ophalen om gedeporteerd te worden naar landen vol armoede en geweld, dat is voor Leers en co van geen enkele betekenis. Het gaat hier namelijk alleen om de werknemers van de overheidsinstantie die het in de heersende bedrijfscultuur o zo zwaar hebben. Want hun bazen oefenen op hen dezelfde tactieken uit die ze zelf als loopjongens en -meisjes van de uitzetorganisatie op migranten en vluchtelingen uitoefenen. De intimidatie binnen de DTV is nog wel onderwerp van discussie, maar natuurlijk niet de repressie die vanuit de deportatieclub op mensen zonder verblijfsrecht wordt losgelaten.
Directeur Rhodia Maas spreekt over “een overleg met de medewerkers, de leidinggevenden en de ondernemingsraad om gezamenlijk een plan van aanpak te maken” om de problemen te lijf te gaan. De politieke partijen lijken zich er vooral druk over te maken dat de “verziekte werksfeer” zou leiden tot de afgifte van minder reisdocumenten door ambassades, waardoor er minder mensen zonder papieren het land uitgeschopt zouden kunnen worden. Het is volgens de klagende werknemers namelijk heel moeilijk om “goede relaties” met de ambassades te onderhouden, omdat ze voortdurend van werkterrein moeten wisselen. Daarnaast zou de leiding de contacten met de ambassades maar “onbelangrijk” vinden.
Volgens Leers boekt de afdeling “de laatste jaren juist aantoonbaar betere resultaten”. In 2011 zouden er meer reisdocumenten zijn afgegeven. Dat de hoeveelheid deportaties ten opzichte van voorgaande jaren toch is teruggelopen wijdt hij aan rechterlijke uitspraken, waardoor onder andere het Mobiel Toezicht een tijdlang moest worden opgeheven. De CDA-bewindsman verwacht dat de afspraken die hij heeft gemaakt met “de minister van Veiligheid en Justitie, met name over de inzet van de politie” zullen leiden tot een “effectievere terugkeer”.
Het is niet de eerste keer dat een onderdeel van het migratiebeheersingsapparaat in het nieuws komt door de verziekte werksfeer die er zou hangen. De IND kreeg er eerder behoorlijk van langs van asieladvocaat Pieter Bogaers. Vorige week nog werd bekend dat Nurten Albayrak definitief niet meer terug mag komen bij het COA, de overheidsinstantie die belast is met de opvang van vluchtelingen in een asielprocedure. Het vernietigende rapport over “zonnekoningin” en “despoot” Albayrak leidde ook tot het ontslag van de gehele Raad van Toezicht. Lieden die betaald worden om migranten en vluchtelingen het leven zuur te maken, vinden het kennelijk moeilijk om het daarbij te houden. Ook onderling is het blijkbaar een dirty business.
Mariët van Bommel