Soedan: anarchisten tegen de militaire dictatuur

Een interview met de Soedanese Anarchistische Assemblee

Gisteren vond er in Soedan een landelijke demonstratie plaats tegen de militaire dictatuur, die op 25 oktober 2021 de macht greep. Het leger gebruikte tijdens het protest regelmatig scherpe munitie tegen demonstranten, waarbij minstens vier doden vielen en nog veel meer gewonden. De ‘veiligheidstroepen’ hebben sinds de coup tientallen demonstranten gedood, maar desondanks is er een sterke beweging opgestaan in de vorm van lokale verzetscomités en moedige demonstraties blijven zich verzetten tegen de vestiging van de macht van het leger. We presenteren hier een interview met anarchistische deelnemers aan die demonstraties en hopen daarmee mensen buiten Soedan een beter begrip te geven van de situatie.

In december 2018 braken er in het hele land protesten uit tegen dictator Omar al-Bashir, die Soedan drie decennia lang regeerde. Al-Bashir vluchtte in april 2019, maar de rellen, blokkades en zitprotesten gingen door. Ditmaal was het verzet gericht tegen de Militaire Overgangsraad die de macht had overgenomen, onder andere met een enorme protestbezetting op het Al-Qyada-plein in het centrum van de hoofdstad Khartoem. Militaire eenheden loyaal aan de militaire raad voerden hun aanvallen op de demonstranten op, met op 3 juni 2019 als hoogtepunt de brute ontruiming van de zitblokkades. Ze richtten daarbij een bijzonder heftig bloedbad aan bij de bezetting van het Al-Qyada-plein.

In reactie hierop verspreidde zich van 9 tot 11 juni een algemene staking die bijna heel Soedan besloeg. Enkele representanten van de protestbeweging gingen echter over tot onderhandelingen met het regime. Er werd een overeenkomst gesloten om de macht te delen, waarbij er een overgangsregering zou worden gevormd bestaande uit militaire én civiele vertegenwoordigers. Deze regering zou de overgang naar een nieuwe (civiele) regering moeten voorbereiden. Dit proces kwam echter abrupt ten einde met de militaire coup van 25 oktober 2021.

Het eerste deel van dit interview met anarchisten in Khartoem, de hoofdstad van Soedan, vond plaats op 28 december. Het tweede deel werd direct na de landelijke demonstraties op 30 december geschreven. Meer over de Soedanese Anarchistische Assemblee vindt je op hun Facebookpagina.

Interview met de Soedanese Anarchistische Assemblee, 28 december 2021

Vertel ons allereerst iets over jullie groep.

De groep werd eind 2020 opgericht in Khartoem, nadat we alle anarchisten uit Khartoem bij elkaar hadden geroepen. We werkten al sinds de revolutie van december 2018 samen en sommigen van ons kenden elkaar al sinds de middelbare school of universiteit.

Wij, anarchisten uit Khartoem, zijn lid van de “verzetscomités” en dragen onze vlaggen tijdens de demonstraties naast de rest van de revolutionairen en promoten de anarchie met graffiti in de straten.

We verwerpen alle vormen van autoritarisme. We zijn voor de vrijheid van expressie en de autonomie van het individu.

Hebben jullie ook connecties met anarchisten buiten Soedan?

Jullie zijn tot dusver de enigen met wie we buiten Soedan contact hebben.

Zijn er andere anarchisten en anarchistische groepen buiten jullie? Of zijn jullie voor zover jullie weten de enige?

Er zijn andere anarchisten in Soedan, bijvoorbeeld in de stad Port Soedan. We zoeken toenadering tot hen, zodat we samen kunnen optrekken en hopelijk uiteindelijk ook met anarchisten wereldwijd. Samen zullen we ons serieus inspannen om de anarchie wereldwijd te verbreiden.

Heeft Soedan een geschiedenis van anarchistische strijd, of is dit iets nieuws?

Anti-autoritaire ideeën kwamen voor het eerst op tijdens de eerste demonstratie in de 2018-Revolutie. Maar de berichtgeving in de media was erg zwak, dus werd het niet werkelijk waargenomen.

Hoe hebben mensen op jullie anarchisten gereageerd? Wat is de relatie van anarchisten tot de bredere protesten en de sociale beweging?

De bevolking is verdeeld over de anarchistische beweging, maar wat voor ons belangrijk is, is dat onze mede-revolutionairen zich ten opzichte van ons solidair opstellen en dat we kunnen samenwerken; we voeren deze strijd tegen het fascistische regime gemeenschappelijk om zo organisatorisch een horizontaal en economisch een socialistisch systeem te creëren. De eisen van de “revolutie” zijn zeer vergelijkbaar met de onze.

Kunnen jullie ons iets vertellen over de huidige situatie in Soedan? Zoals wij het begrijpen, zijn er sinds 2019 doorlopend protesten. Eerst tegen (de voormalige president) Omar al-Bashir en nu tegen de militaire junta. Wat voor vormen van repressie gebruiken de staat en anderen momenteel?

De revolutie is in feite al sinds december 2018 gaande. Aan het begin van de revolutie werden de protesten door de regering van de Moslimbroederschap, en onder leiding van Omar al-Bashir, gewelddadig onderdrukt. Deze regering wierpen we op 11 april 2019 omver toen we het algemene hoofdkwartier van het Soedanese leger blokkeerden met een sit-in. Maar helaas werd deze blokkade later onderdrukt. Er werden 500 revolutionairen vermoord en onze revolutie werd gestolen door de militaire leiders en hun “zachte landing” (1). Op 17 augustus 2019 kwamen de Militaire Overgangsregering (Transitional Militairy Council, TMC (2)) en de Krachten voor Vrijheid en Verandering (Forces of Freedom and Chance, FFC) overeen dat er een 39 maanden lange overgangsperiode zou worden ingesteld om terug te keren tot een democratie. Wij als revolutionairen lieten het hier echter niet bij – wij bleven protesteren tegen het leger in de hoop dat de overgangsregering daadwerkelijk over zou gaan in een “technocratische” civiele regering (dat wil zeggen een regering bestaande uit burgers en niet uit politici).

Toen kwam de coup (van 25 oktober 2021). Het leger ontbond de civiele regering en arresteerde diens leden.

Maar we geven niet op. De straten broeien van verzet en de bereidheid hen ook dit keer te trotseren. Dit hoewel ze sinds de nieuwe coup al 47 revolutionairen hebben gedood en 1.200 anderen hebben verwond met traangas, stungranaten en scherpe munitie. We protesteren nog steeds en hebben nu tot doel hen in het geheel omver te werpen.

Wat is jullie houding tegenover niet-anarchistische groepen in Soedan? Werken jullie met hen samen? Als jullie met hen samenwerken, wat is dan de aard van de samenwerking?

We hebben ons afgescheiden van de “politieke broedkamer” (3) die deel nam aan de revolutie en we hebben met mede-revolutionairen verzetscomités gevormd. Die bestaan volledig uit revolutionaire bewegingen; we begonnen de revolutie op straat richting te geven om de overheid omver te werpen, ondanks het geweld dat we van hen te verduren krijgen. We confronteren hun geweld met onze onbeschermde borst en met geweldloze middelen.

Ze schieten soms met scherp op ons, wat leidt tot gewonden en zelfs doden.

Is er meer dat we moeten weten? Hebben jullie een verzoek aan de internationale anarchistische bewegingen?

We hebben voor aankomende donderdag de nodige demonstraties en protesten gepland. We hadden de routes al besloten voordat de autoriteiten het internet konden platleggen; alle routes leiden naar het Republikeinse Paleis. Deze demonstraties zullen met extreem geweld geconfronteerd worden; het kan mijn dood betekenen, want als anarchisten bevinden wij ons altijd in de frontlinie en we organiseren de protesten in de straten.

We vragen om materiële steun, want we hebben geen sponsoren. We betalen alles uit onze eigen zak en dat wat we hebben, dekt de kosten niet omdat de prijzen in Soedan onbetaalbaar geworden zijn. Wij als jeugd hebben niet genoeg geld. We hopen dat anarchisten wereldwijd ons zullen steunen.

Toevoeging op 30 december, 2021

Twee dagen na het afnemen van het bovenstaande interview, op donderdag 30 december, ontvingen we na de demonstraties het volgende bericht via ons contact bij de Soedanese Anarchistische Assemblee:

We waren niet in staat het paleis te bereiken. Ze hadden alle wegen geblokkeerd met grote zeecontainers en ze blokkeerden de steden Omdurman en Bahri (niemand uit deze steden werd toegestaan naar Khartoem te reizen) en ze pleegden gruweldaden in Khartoem (waar het paleis zich bevindt).

Ze schoten met scherp op ons en gebruiken zelfs een DShK,(4) wat aan onze zijde voor doden en gewonden zorgde. Ze vielen ook journalisten aan en bestormden het gebouw van Al-Arabiya en Hadath (twee nieuwszenders); ze arresteerden daar medewerkers, maar hebben hen inmiddels weer vrijgelaten. Ze bestormden ook ziekenhuizen, vielen doctoren aan, arresteerden hen en arresteerden ook gewonde kameraden.

Ze staan niet toe dat wij de lichamen van onze martelaren ophalen om hen te begraven. We hebben tot nu toe slechts twee van hen begraven, maar we doen ons best dat ook met de rest te kunnen doen.

Onze telefoons zijn niet modern genoeg om hun gruweldaden te filmen, maar sommige mensen die modernere telefoons hadden, lukte het om enkele van hun wandaden toch vast te leggen. Er zijn tot nu toe vier martelaren, maar er zijn veel gewonden door scherpe munitie. Hulde aan de martelaren en dood aan het leger en hun autoriteit!

Houd voor mogelijkheden om anarchisten in Soedan te ondersteunen de website van Crimethinc. in de gaten. Daar zullen binnenkort aanvullingen geplaatst worden over hoe hen te steunen.

Noten

1. In 2011 werd de uitdrukking van de “zachte landing” gebruikt voor het voorstel om Omar al-Bashir een onderhandelde overgang te bieden, compleet met een soort amnestie voor zijn oorlogsmisdaden. Sindsdien wordt het gebruikt voor de voorgestelde alliantie tussen het regime en de oppositie. De afspraak was daarbij dat de oppositie zou stoppen te proberen om het regime omver te werpen in ruil voor het delen van de macht.
2. Krachten voor Vrijheid en Verandering (Forces of Freedom and Change): een coalitie van burgergroepen en politieke partijen die achter de protesten tegen het regime zitten. De coalitie nam deel aan de onderhandelingen voor de terugkeer naar een burgerregering via de Militaire Overgangsregering (Transitional Military Council, TMC).
3. الحاضنة السياسية, grof vertaald als “politieke broedkamer”, omschrijft de rol die de overgangsregering in Soedan had moeten hebben.
4. DShK: groot-kaliber machinegeweer uit het Sovjet-tijdperk.

(Dit artikel verscheen op 31 december 2021 op de website Crimethinc.com onder de titel “Sudan: Anarchists against the Military Dictatorship”. De vertaling is van Tommy Ryan.)

---

Martelaren van de December-Revolutie; Martelaren van de coup door de militaire raad