Solidariteit met de strijd van trans mensen
De afgelopen jaren hebben trans mensen hun strijd voor gelijke rechten meer en meer op de politieke agenda weten te krijgen. Dat heeft in Nederland en ook wereldwijd tot enige vooruitgang geleid, maar ook tot een backlash uit diverse rechtse hoeken. Doorbraak vindt het belangrijk om de strijd van trans mensen nadrukkelijk te steunen. Dat is helaas nog niet in alle linkse en progressieve kringen even vanzelfsprekend. Ook Doorbraak zelf heeft op dit vlak de afgelopen twee jaar een ontwikkeling doorgemaakt. Binnen onze organisatie bleken (helaas) ook anti-trans ideeën te leven. Onder druk van activisten voor transrechten binnen en buiten Doorbraak zagen we ons genoodzaakt hiermee aan de slag te gaan. Met dit stuk scharen we ons als Doorbraak nu pal achter trans mensen die voor hun rechten strijden. Hier onze visie, aan de hand van een reeks vragen en antwoorden.
Vooraf: enkele basisbegrippen in het kort
trans/transgender – zich niet identificerend met het bij de geboorte toegewezen geslacht (bijvoeglijk naamwoord, dus niet “een transgender”, zoals in de media zeer gebruikelijk is)
cis/cisgender – zich identificerend met het bij de geboorte toegewezen geslacht
nonbinary/nonbinair – zich niet identificerend met een van beide binaire categorieën (“man” en “vrouw”)
binary/binair – zich identificerend met een van de binaire categorieën “man” en “vrouw”
gender non-conforming – zich verzettend tegen de genderrollen die hen worden opgelegd
gender conforming – zich gedragend naar de genderrollen die hen worden opgelegd
intersekse conditie – geboren worden met kenmerken (uitwendig, chromosomaal, inwendig) van beide binaire biologische seksecategorieën
transmisogynie – de intersectie van vrouwenhaat en transhaat: transhaat intensiveert de vrouwenhaat waarmee trans vrouwen en femmes te maken krijgen (trans vrouwen lopen bijvoorbeeld (veel) meer kans om door geweld om het leven te komen dan cis vrouwen)
femme – iemand die niet beslist vrouw is, maar wel vrouwelijk
masc – iemand die niet beslist man is, maar wel mannelijk
heteronormativiteit – de wijze waarop onze gehele maatschappij is ingericht op relaties die uit mannetje-vrouwtje bestaan; omgangsvormen, opvoeding van kinderen, cultuuruitingen, enzovoorts.
cisnormativiteit – de wijze waarop onze gehele maatschappij is ingericht op het bestaan van uitsluitend de twee binaire categorieën “man” en “vrouw”
misgenderen – spreken over iemand of iemand aanspreken met aanspreekvormen die niet bij diegene horen; bijvoorbeeld “hij” zeggen tegen een trans vrouw (misgenderen kan per ongeluk of opzettelijk gebeuren)
deadnamen – een trans persoon noemen bij de naam die diegene bij geboorte kreeg, maar die diegene heeft afgelegd (dit gebeurt in de media erg veel), ook het hebben van een bovenmatige interesse in de oude naam van de trans persoon
NB:
– Iemand die nonbinary is, kan ook gender non-conforming zijn, maar dat hoeft niet. Iemand kan zich uiterlijk volledig “vrouwelijk” presenteren omdat diegene zich daar prettig bij voelt, maar zich toch identificeren als nonbinary.
– Iemand die trans is, kan zich identificeren met een binaire categorie (“man” of “vrouw”), maar dat hoeft niet.
– Iemand kan een nonbinary trans persoon zijn. Iemand kan ook een gender non-conforming trans man zijn; dan is je genderidentiteit “man”, maar verzet je je tegen de normen die gelden voor wat wel en niet als “mannelijk” wordt gezien. Denk bijvoorbeeld aan een trans man die graag make-up draagt; iets wat over het algemeen als “vrouwelijk” wordt gezien.
Wanneer is iemand trans, en over welke aantallen hebben we het?
Trans mensen zijn mensen die zich niet identificeren met het geslacht dat hen bij geboorte werd toegeschreven. Bijvoorbeeld: op basis van uiterlijke kenmerken concludeerden ouders en/of artsen dat er een dochter was geboren, maar die “dochter” heeft van jongs af aan geweten dat hij geen meisje maar een jongen is. Vaak wordt gesproken in termen van “een meisje dat een jongen wil zijn” of “een meisje dat van geslacht wil veranderen”, maar dit doet geen recht aan het feit dat trans mensen niet “een ander geslacht willen hebben”, maar dat zij weten dat het geslacht dat hen is toebedeeld, niet klopt. Dit is de reden waarom bijvoorbeeld de term “geslachtsveranderende operatie” in onbruik aan het raken is en wordt vervangen door “geslachtsbevestigende operatie”.
Het “je niet identificeren met het geslacht dat je bij de geboorte werd toebedeeld” is breder dan enkel “een jongen die eigenlijk een meisje is” of “een meisje dat eigenlijk een jongen is”. Ook mensen die zich niet als man maar ook niet als vrouw identificeren (nonbinary), kunnen zichzelf onder de noemer “trans” scharen. Hetzelfde geldt voor mensen met een intersekseconditie die kort na hun geboorte “genormaliseerd” werden (zonder instemming geopereerd werden en zodoende een binair geslacht kregen toebedeeld) maar die zich niet identificeren met het geslacht dat door anderen voor hen werd gekozen.
Eigenlijk is de enige manier om te weten of iemand trans is, het feit dat diegene je dat vertelt. Het is om die reden heel lastig om het over concrete aantallen te hebben. Een andere reden die het bemoeilijkt om die vraag te beantwoorden is dat veel trans mensen “in de kast” zitten, al lijkt dat aantal wel af te nemen doordat er meer openheid over het onderwerp is. Verder wordt er vaak gesproken over de aantallen mensen die zich bij een genderkliniek melden, maar lang niet alle trans mensen hebben behoefte aan (of toegang tot) medische transitie. Op Wikipedia wordt gesproken van een percentage van ongeveer 0,6 procent van de bevolking.
Waren er altijd al trans mensen?
Trans mensen bestaan zo lang als er mensen bestaan. Hooguit zijn de medische transitiemogelijkheden relatief nieuw, maar trans mensen hebben in de hele geschiedenis altijd ruimte gezocht om zichzelf te kunnen zijn. De documentatie is relatief schaars omdat het nu eenmaal om een kleine, gemarginaliseerde groep mensen gaat, maar om enkele voorbeelden te noemen: er waren trans sekswerkers in het oude Assyrië, er was het “derde geslacht” in het pre-Colombiaanse Amerika en er zijn de hijra’s in India. Meer over de geschiedenis van trans mensen lees je in deze artikelenserie.
Mensen die buiten de bestaande gendernormen leven, bestaan al zo lang als die gendernormen zelf. De strikte genderbinair zoals we die tegenwoordig kennen heeft een koloniale, kapitalistische en racistische herkomst en is door witte Europeanen over de hele wereld verspreid. Zoals witte Europeanen racisme construeerden om onderdrukking en slavernij te rechtvaardigen, zo werd ook de (eveneens geconstrueerde) genderbinair binnen het racistische systeem gebruikt om de oorspronkelijke bewoners van gekoloniseerde gebieden te beheersen en onderdrukken. Binnen het kapitalistische systeem werd en wordt de genderbinair gebruikt om arbeid te verdelen in betaalde arbeid door mannen en onbetaalde reproductieve arbeid door vrouwen.
Wat is het verschil tussen gender en geslacht?
Onderstaande is een grove versimpeling: je kunt hele boeken schrijven over dit onderwerp (en dat gebeurt ook).
Met gender wordt doorgaans verwezen naar iemands genderidentiteit. Als we het over gender hebben, hebben we het niet zozeer over iemands lichaam, maar over iemands sociale rol en over de manier waarop iemand zich identificeert. Met gender wordt ook verwezen naar het sociale construct: alle ideeën die wij als maatschappij hebben over welke gedragingen en rollen horen bij iemands (veronderstelde) geslacht.
Met geslacht wordt doorgaans verwezen naar fysieke kenmerken die wij associëren met de traditionele categorieën “man” en “vrouw”. Iemand met een vulva en borsten wordt doorgaans gezien als een vrouw, iemand met een penis en gezichtsbeharing wordt doorgaans gezien als een man.
Bij mensen met een intersekseconditie is het niet ongebruikelijk om op basis van het binaire geslacht waarvan zij de meeste kenmerken hebben (denk ook aan bijvoorbeeld chromosomen) te kiezen voor dat geslacht, maar dit hoeft dus niet te kloppen met de genderidentiteit van die persoon.
Dat het veel genuanceerder ligt dan wat hierboven staat, blijkt bijvoorbeeld uit dit Twitter-draadje dat laat zien dat ook sekse een sociaal construct is en door de tijd heen aan verandering onderhevig is geweest.
Waar lopen trans mensen tegenaan in hun dagelijkse leven?
Trans mensen lopen tegen veel verschillende vormen van discriminatie en uitsluiting aan. Niet alleen hebben zij een buitengewoon hoge kans om slachtoffer te worden van geweld, maar ook is er bijvoorbeeld sprake van uitsluiting op de arbeidsmarkt en zijn er ontelbare manieren waarop trans mensen dagelijks worden blootgesteld aan volkomen genormaliseerde transfobie (denk bijvoorbeeld aan ontmenselijkende termen als “ombouwen”).
Trans mensen die als zodanig herkenbaar zijn (en dan vooral trans vrouwen), hebben vaak te maken met straatintimidatie en bijvoorbeeld mensen die hen trachten te verdrijven uit een publieke wc omdat er gedacht wordt dat zij naar de “verkeerde” wc gaan. Veel trans mensen mijden publieke toiletten. Ditzelfde probleem doet zich voor bij mensen die noch als vrouw, noch als man gelezen worden door anderen.
Ook zijn er reactionaire groeperingen die sterke anti-trans sentimenten verspreiden. Het gaat om groeperingen die strikte gendernormen nastreven en die de strijd van trans mensen ridiculiseren en/of actief tegenwerken. Denk aan FvD, PVV, nazi’s (Erkenbrand, NVU) en De Roze Leeuw (voorheen GayServatives).
Ten gevolge van de sociale uitsluiting waarmee trans mensen te maken krijgen, komen depressie en (poging tot) zelfdoding veel voor. Recente onderzoeken laten zien dat zo’n 40 procent van de trans mensen op enig moment een eind aan het leven probeert te maken (onder de rest van de bevolking is dat minder dan 5 procent). Recente onderzoeken laten óók zien dat acceptatie die cijfers drastisch kan verlagen.
Over het algemeen worden aan trans personen nóg striktere gendernormen opgelegd dan aan cis personen, vooral bij vrouwen. Van een trans vrouw wordt bijvoorbeeld verwacht dat zij zich geheel conformeert aan alle eisen en verwachtingen die horen bij traditionele ideeën over vrouwelijkheid om eventueel in aanmerking te komen voor acceptatie als “vrouw”. Deze acceptatie is en blijft zeer voorwaardelijk en wordt bij het minste of geringste ingetrokken.
Trans mensen hebben ook binnen de lgbtqia+ community te maken met uitsluiting. Dat bleek recent toen tv-presentator Cornald Maas optrad bij een event van het COC en daar transfobe grappen maakte (hij had het onder andere over “ombouwen”) en iemand herhaaldelijk misgenderde. Maas heeft geen excuses aangeboden, en zei zelfs tegen trans mensen die hem aanspraken dat zij te lange tenen hadden. Het COC bood op hun Facebookpagina wel halfhartige excuses aan, maar liet transfobe comments (grotendeels afkomstig van oudere, witte, homoseksuele mannen) onder die post dagenlang staan.
Welke concrete wetten en gewoonten zorgen voor problemen?
Geslachtsregistratie gebeurt overal en nergens en vormt in veel gevallen een probleem voor trans mensen, mensen met een intersekse conditie, nonbinary en gender-nonconforming mensen, vooral wanneer hun genderidentiteit niet overeenkomt met het geslacht dat geregistreerd staat op officiële papieren. Het is in Nederland mogelijk om je geslacht bij de overheid te wijzigen, maar er kan alleen gekozen worden voor “man” of “vrouw”. De strijd van Leonne Zeegers heeft vooralsnog niet geleid tot het simpelweg schrappen van geslachtsregistratie bij de overheid. Wel wordt er nagedacht over mogelijkheden om “onnodige geslachtsregistratie” te verminderen.
Ook bedrijven willen vaak je geslacht weten, zelfs als je gewoon online iets bestelt (vaak is dit voor marketingdoeleinden). Er zijn wel steeds meer bedrijven die behalve “man’ of “vrouw” ook een derde categorie toevoegen (vaak “anders”) of die het invullen van je geslacht optioneel maken (waarbij dat laatste vaak als prettiger wordt ervaren).
Tot voor kort was het pas mogelijk voor trans mensen om hun juridische geslacht aan te laten passen bij de overheid als zij onvruchtbaar waren gemaakt (sterilisatie-eis). Dit is een schending van mensenrechten, maar in Nederland is deze eis pas in 2014 (en onder druk van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens!) komen te vervallen. Er zijn landen waar aanpassing van de geslachtsregistratie weliswaar mogelijk is, maar waar deze eis nog steeds geldt. In Japan is deze sterilisatie-eis zelfs onlangs opnieuw bekrachtigd door het Hooggerechtshof.
Ook het zonder instemming opereren van gezonde baby’s met een intersekseconditie is een evidente mensenrechtenschending, maar het gebeurt in Nederland nog steeds. Ouders worden vaak slecht geïnformeerd en er is een grote druk om te “normaliseren”, ook als daar geen medische redenen voor zijn.
Heel veel dingen in onze maatschappij zijn gegenderd en/of heteronormatief, als het gaat om producten in winkels, speelgoed, bepaalde activiteiten, boeken, films, enzovoorts. Aan kinderen worden al heel erg vroeg gendergerelateerde verwachtingen opgelegd, al dan niet bewust (mensen die zwanger zijn gaan bijvoorbeeld onbewust al anders tegen hun ongeboren baby praten als zij het geslacht weten, zo blijkt uit onderzoek). Er zijn rompertjes verkrijgbaar met de tekst ‘”ladies’ man”, er bestaan gender reveal parties voor ongeboren baby’s, mensen vragen kleine jongetjes of ze “al een vriendinnetje hebben”, mensen worden boos als een jongetje graag zijn moeders nagellak op wil doen, mensen reageren bij peuters die friemelen aan de eigen geslachtsdelen repressiever op meisjes dan op jongetjes, als een jongetje op paardrijles wil, wordt daar anders op gereageerd dan als een meisje dat wil, huilen wordt bij jongetjes meer ontmoedigd dan bij meisjes, enzovoorts. Onbewust hebben volwassenen totaal andere verwachtingen van een kind dat ze als meisje zien dan van een kind dat ze als jongetje zien. Kinderen passen zich hier al op zeer jonge leeftijd op aan omdat zij zoeken naar de liefde en goedkeuring van hun ouders of verzorgers. Als je een meisjesbaby jongenskleertjes aandoet en haar in een speelkamer zet met een onbekende volwassene, dan stuurt die volwassene het meisje eerder richting “jongensspeelgoed”.
Waarom liggen trans mensen juist nu zo onder vuur?
Dit hangt samen met de opkomst van rechts en extreem-rechts, dat in de geschiedenis altijd het handhaven van strikte gendernormen als belangrijk onderdeel van haar ideologie heeft gekend. We zien dit in Nederland terug bij onder andere de PVV en het FvD. Beide doen oppervlakkig alsof zij zich hard maken voor de lhbtqia+ gemeenschap, maar hun ‘solidariteit’ uit zich vooral wanneer zij hun positie kunnen gebruiken om bijvoorbeeld moslims af te schilderen als homofoob tegenover de oh zo tolerante witte Nederlanders. Zowel Wilders als Baudet stemmen consequent tégen maatregelen die de positie van lhbtqia+ mensen verbeteren en ze uiten zich zeer negatief over activisten die een einde willen maken aan de dwingende maatschappelijke normativiteit op het gebied van gender.
Ondanks de toenemende vijandigheid van rechtse en extreem-rechtse politici laten trans mensen zich niet meer de mond snoeren en eisen zij hun plek op in de samenleving. Dit gaat gepaard met de nodige weerstand vanuit het meer behoudende deel van de maatschappij.
Hoe is dat in de landen om ons heen?
De weerstand tegen het afbreken van dwingende genderrollen vind je overal terug. De extreem-rechtse regering Orbán van Hongarije loopt ‘voorop’ (onder andere via afschaffing van gender studies), maar ook in andere Europese landen tiert transhaat welig en worden pogingen gedaan om dwingende genderrollen voor de toekomst te behouden. Niet zelden wordt gedaan alsof de rechten van witte, cisgender, heteroseksuele mannen onder vuur liggen, zoals laatst in Duitsland.
In het VK is sprake van een sterke, zeer giftige anti-trans-beweging die heel veel weg heeft van de morele paniek over homoseksuelen in de jaren 80. Net als bij homoseksuelen destijds, wordt er door reactionairen nu een link gelegd tussen trans-zijn en onder andere verkrachting, pedofilie en criminaliteit. De aanhangers van deze anti-trans-beweging worden TERFs genoemd: Trans-Exclusionary Radical Feminists. Zelf noemen ze zich graag eufemistisch “gender critical feminists”, maar hun ideeën zijn reactionair en dus noch radicaal, noch feministisch. De TERF-beweging vindt dan ook aansluiting bij (en komt deels voort uit) onder andere fundamentalistisch-katholieke kringen. Meer over de geschiedenis en de herkomst van de ideeën van deze beweging vind je in dit stuk. Het feit dat de Britse redactie van The Guardian bij herhaling anti-trans schrijvers aan het woord liet, leidde tot een open brief van de Amerikaanse aan de Britse redactie, waarbij de voltallige Amerikaanse redactie liet weten verbijsterd te zijn over de ruimte die aan de reactionaire ideeën van TERFs werd gegeven in een krant die zich graag als progressief profileert.
Vanzelfsprekend spelen economische status, ras, gender en seksuele voorkeur ook een rol bij de repressie…
Zonder meer, er zijn heel veel manieren waarop andere categorieën, waartoe iemand behoort, invloed hebben op hoe diegene als trans persoon wordt behandeld en dus hoe diegene de wereld ervaart.
Je economische positie kan gevolgen hebben voor je medische opties (als je die nodig hebt), trans mensen van kleur (met name vrouwen/femmes) hebben een veel hogere kans om slachtoffer te worden van geweld dan witte trans mensen, trans vrouwen hebben een veel hogere kans om slachtoffer te worden van geweld dan trans mannen (transmisogynie), trans mensen die homoseksueel zijn wordt gevraagd waarom ze eigenlijk van geslacht veranderd zijn als ze toch al op het ‘goede’ geslacht vallen (heteronormativiteit plus het misverstand dat gender en seksualiteit iets met elkaar te maken hebben).
Er worden vanuit rechtse en extreem-rechtse hoek vaak volstrekt onzinnige argumenten ingebracht. Zoals bijvoorbeeld dat trans vrouwen zich ten onrechte zouden voordoen als “echte vrouw” en zelfs zouden willen spreken namens “alle vrouwen”.
Trans vrouwen zijn vrouwen, dus het is logisch dat ze vrouw genoemd willen worden. Als iemand zegt dat ze Chantal heet, maar iemand anders staat erop om haar Manon te noemen omdat dat beter bij haar zou passen, dan zou niemand dat accepteren. Natuurlijk is er een verschil tussen trans vrouwen bij wie pogingen zijn gedaan om hen als man te socialiseren en cis vrouwen die zich altijd thuis hebben gevoeld bij het geslacht dat hen bij geboorte is toegewezen. Vandaar de termen cis en trans, om daarin te differentiëren. Niemand ontkent ooit dat er verschillen zijn. Wij zijn nog nooit een trans vrouw tegengekomen die pretendeerde namens alle vrouwen te spreken.
Dit ‘argument’ is niets anders dan een angstbeeld dat vrouwen die behoren tot de rechtse TERFs graag uit de kast trekken om een morele paniek te cultiveren. Trans vrouwen zijn zich pijnlijk bewust van het feit dat zij een groot deel van hun leven niet als vrouw werden gezien, en ze zijn zich ook pijnlijk bewust van het feit dat zij hun gender niet vanaf het begin als natuurlijk en vanzelfsprekend hebben mogen ervaren. Ze weten heel goed dat ze niet namens alle vrouwen kunnen spreken, net zoals cisgender vrouwen óók niet namens alle vrouwen kunnen spreken!
TERFs focusen zich doorgaans vrijwel uitsluitend op trans vrouwen. Die vormen in hun ogen een bedreiging. Ze hebben het zelden over trans mannen. Ze willen de categorie “‘vrouw” door middel van agressief poortwachten beschermen, waarbij ze zelfs met definities op de proppen komen die ook post-menopauzale, onvruchtbare en intersekse vrouwen buiten de boot doen vallen. Die vormen voor hen slechts collateral damage.
TERFs zien vrouwen als eeuwige slachtoffers, en mannen als eeuwige daders. Dat uit zich ook in wat ze zeggen als ze het een keer wél over trans mannen hebben: in de ogen van TERFs zijn trans mannen lesbische vrouwen die door kwaadwillende transactivisten zodanig zijn gemanipuleerd dat ze voor transitie kiezen zodat ze hetero lijken – alsof er geen homoseksuele trans mannen zouden bestaan.
TERFs roepen ook dat het terecht niet geaccepteerd wordt dat witte mensen zich voordoen als zwarte mensen, maar vragen vervolgens waarom het wel wordt geaccepteerd wanneer mannen zich voordoen als vrouwen.
Trans vrouwen zijn geen mannen. Een trans vrouw is nooit een man geweest. Ze is altijd gezien als man, weliswaar vaak als een “gemankeerde man” aangezien maar heel weinig trans mensen overtuigend de hen toebedeelde rol kunnen vervullen, maar dat is iets heel anders. Trans vrouwen doen niet alsof ze iemand zijn die ze niet zijn; ze zijn gewoon zichzelf. Dat is volkomen onvergelijkbaar met wat een witte vrouw als Rachel Dolezal uithaalde.
TERFs beweren zelfs dat trans zijn een soort mode is die door het medisch-farmaceutisch complex gepromoot wordt, en dat hele jonge kinderen daarvan al het slachtoffer worden.
Zo lusten we er nog wel een: er is een hele supermarktindustrie die profiteert van het feit dat mensen eten nodig hebben. Maar gaan we daarom eten verbieden? Dat medici profiteren van mensen die hun zorg nodig hebben ligt aan het kapitalisme, niet aan degenen die hun zorg nodig hebben. Noodzakelijke operaties zouden niet met winstoogmerk moeten worden uitgevoerd.
Veel trans jongeren lijden aan genderdysforie, een diep gevoel van onbehagen met betrekking tot het niet overeenkomen van genderidentiteit en toegewezen geslacht, en dat is bepaald geen grapje en ook geen hype. Het uit zich vaak al op zeer jonge leeftijd. Bijvoorbeeld een klein meisje dat het liefst haar penis eraf zou willen snijden. Genderdysforie leidt tot heftige psychische nood. De beste nu beschikbare manier om genderdysforie aan te pakken is door middel van geslachtsbevestigende ingrepen. Bij mensen met genderdysforie zijn deze ingrepen medisch noodzakelijk. Niet ingrijpen betekent niet zelden een doodvonnis (door zelfdoding) of levenslange ernstige psychische nood.
Voor alle duidelijkheid: niet alle trans mensen ondervinden genderdysforie en er zijn legio trans mensen die geen medische ingrepen nodig hebben om zichzelf te kunnen zijn. Hoewel we nog lang niet alles weten over genderdysforie, zijn er wel aanwijzingen dat het veroorzaakt kan worden doordat de ‘routekaart’ van het lichaam in de hersenen niet overeenkomt met het werkelijke lichaam. Zo zijn er trans mensen die vanaf zeer jonge leeftijd fantoomgenitaliën ervaren.
Genoeg over transfobie en transhaat bij rechts en extreem-rechts. Komen die ideeën ook voor bij linkse partijen en groepen?
Er is in de hele samenleving, en dus ook bij linkse partijen en groepen, relatief weinig kennis over de problemen van mensen die trans of nonbinary of gender-nonconforming zijn, en over mensen met een intersekseconditie. Er bestaan ook op links conservatieve ideeën omtrent gender. Ook linkse groepen en partijen hoor je zeggen dat transstrijd afleidt van “echte problemen” en dat transstrijd niet belangrijk is omdat het “maar om heel weinig mensen gaat”.
Daar zijn jullie het dus niet mee eens?
De aanval op transrechten is onderdeel van een groter offensief om strikte genderrollen en heteronormativiteit aan iedereen op te leggen. Dat schaadt niet enkel trans mensen, dat schaadt de lhbtqia+ gemeenschap, vrouwen en uiteindelijk ons allemaal. Wij worden allemaal beknot door strikte normen op het gebied van gender en seksualiteit en dat betekent dat de bevrijding van trans mensen de bevrijding van ons allemaal inhoudt.
Trans mensen behoren vaak tot de eerste groep gemarginaliseerden van wie de rechten (nog verder) worden afgenomen wanneer het fascisme zich een weg baant door een samenleving. Je ziet dit onder andere in de VS en Brazilië gebeuren. In de VS zijn pogingen gaande om geslacht vast te leggen in de wet op basis van strikte normen. Als dat gebeurt, zijn het zeker niet alleen trans mensen die daaronder lijden. Intersekse personen, de rest van de lgbtqia+ gemeenschap, vrouwen in het algemeen en uiteindelijk wij allemaal worden geraakt en geschaad door dit soort wetgeving. De definities die men wil vastleggen, reduceren vrouwen tot wandelende baarmoeders die als enig doel hebben om voor nageslacht te zorgen. Abortusrechten zijn de volgende logische stap en ook die wordt al gemaakt in de VS. De benoeming van Brett Kavanaugh is vermoedelijk specifiek gebeurd met het oog op het tenietdoen van Roe v Wade, de zaak aan de hand waarvan werd vastgesteld dat abortus een grondwettelijk recht is.
Een van de eerste boekverbrandingen in Nazi-Duitsland vond plaats bij het Institut für Sexualwissenschaft van Magnus Hirschfeld. Daarmee ging jaren aan baanbrekend onderzoek naar onder andere transseksualiteit verloren. Het is geen toeval dat dit instituut een van de eerste doelwitten van de nazi’s was. Het regime van Trump verwijderde binnen dagen na Trumps inauguratie alle verwijzingen naar de lhbtqia+ gemeenschap van de website van het Witte Huis. Een verbod op trans personen in het leger wordt op het moment van schrijven ten uitvoer gebracht. In de VS zitten buitengewoon veel trans personen in het leger; niet uit roeping maar omdat het een van de weinige manieren is (of: was) om medische behandeling vergoed te krijgen. President Bolsonaro van Brazilië doet al jaren de meest afschuwelijke uitspraken over de gehele lhbtqia+ gemeenschap. De bekendste daarvan is dat hij liever een dode dan een homoseksuele zoon zou hebben. Brazilië is het land met het hoogste aantal moorden op trans personen: 167 in de periode van oktober 2017 tot en met september 2018.
Ook in Nederland blijven de aanvallen niet uit. Zo was de veelbesproken Nashville-verklaring een rechtstreekse aanval op trans personen en anderen die niet voldoen aan rigide gendernormen, al kwam in de media de nadruk steeds maar weer op homoseksualiteit te liggen. Haatgroepen als de GayServatives (nu De Roze Leeuw) en Erkenbrand spreken zich ook graag uit tegen “genderwaanzin” en vóór strikte handhaving van gendernormen.
Op welke manieren plegen trans mensen individueel en collectief verzet?
Ook dit is een vraag waar je als antwoord hele boeken over vol zou kunnen schrijven.
Feitelijk pleegt iedere trans persoon dagelijks verzet door alleen al te bestaan en zich te bewegen door de wereld. De sociale repressie tegen trans personen en tegen personen die niet passen in de binaire hokjes “man” en “vrouw” is enorm. Transfobe ‘grappen’ en transfoob taalgebruik zijn zodanig genormaliseerd dat het de meeste mensen waarschijnlijk niet eens opvalt.
Er zijn veel trans personen die verzet plegen door via internet te schrijven of filmpjes te maken over trans issues en door online communities te benutten voor het naar voren brengen van narratieven vanuit het perspectief van de trans gemeenschap.
Welke trans stemmen en groepen lopen daarbij voorop in Nederland?
Black Queer & Trans Resistance
Nederlands Netwerk Intersekse – DSD (dit is niet direct een radicale organisatie, maar het is vooralsnog de enige organisatie die opkomt voor intersekse personen)
Olave Nduwanje (Olave woont inmiddels in Berlijn, maar heeft wel lang in Nederland gewoond)
Hoe kunnen we hen steunen?
Wij willen solidair zijn met de strijd voor het recht van iedereen om de eigen genderidentiteit te definiëren. Dit kunnen wij doen door onder andere het bijwonen van protesten (zoals recent bijvoorbeeld de Trans Solidarity Rally en de Reclaim Our Streets-mars), door de stemmen van trans/intersekse/non-binary mensen te versterken en door onszelf te onderwijzen over de strijd die gevoerd wordt. Ook nemen we stelling daar waar de veiligheid van trans mensen onder vuur ligt of onvoldoende gewaarborgd wordt.
Zijn er eigenlijk trans mensen actief bij Doorbraak?
Eén van onze leden is nonbinary/gender non-conforming (maar diegene is niet de schrijver van dit stuk).
We hebben verder een aantal leden die niet trans zijn maar die zich veel bezighouden met lhbtqia+ strijd in het algemeen en transstrijd in het bijzonder. We sluiten regelmatig met meerdere mensen aan bij acties en protesten.
Maar had een stuk als dit eigenlijk niet door trans mensen geschreven moeten worden?
Ja, dat zou zeker beter zijn geweest. Maar wij vinden het als linkse organisatie belangrijk om een standpunt in te nemen over, en solidariteit te betuigen met, de strijd van trans mensen, juist omdat deze groep in het huidige politieke klimaat de nodige aanvallen te verwerken krijgt. We hebben onze tekst vanzelfsprekend aan diverse transactivisten laten lezen alvorens tot publicatie over te gaan. Mochten er toch nog dingen in staan waar je iets op aan te merken hebt, stuur ons dan een mailtje! Van feedback en kritiek kunnen we alleen maar leren.
Tot slot: welke websites of sociale media zou je kunnen volgen, welke boeken zou je kunnen lezen, welke podcasts zou je kunnen luisteren, als je meer wilt weten over het leven en de strijd van trans mensen?
We hebben een lijst samengesteld van mensen, kanalen, organisaties van wie/waarvan wij zelf veel hebben geleerd.
(NB: Oorspronkelijk stond ook Contrapoints in onderstaande lijst. Dat is een erg populaire trans YouTuber (echte naam Natalie Wynn) die in haar video’s veel aandacht besteedt aan trans issues. We hebben het kanaal uiteindelijk geschrapt uit onze lijst omdat er vanuit radicale transactivisten de nodige kritiek is op juist haar visie op gender. Omdat Contrapoints mateloos populair is (vooral bij jongeren) en ook door meerdere Doorbrakers werd genoemd als gegadigde voor deze lijst, willen we hier graag een kritisch artikel delen dat wellicht verklaart waarom Contrapoints geliefder is bij cis dan bij trans mensen en waarom wij haar uiteindelijk niet in ons lijstje hebben gezet.)
Zinnia Jones (artikelen, video’s, sociale media)
Zinnia Jones is schrijver, activist en onderzoeker. Ze is trans vrouw en woont in de VS. Haar website Gender Analysis houdt zich bezig met de intersectie tussen wetenschap en de persoonlijke ervaringen van trans mensen. Op Twitter ageert Jones vaak tegen TERFs en andere transfobe personen en groeperingen en de schadelijke ideeën die zij verspreiden.
Website Genderanalysis.net
Website Zinnia Jones
Gender Analysis playlist op YouTube
Trans issues playlist op YouTube
Riley J. Dennis (video’s, sociale media)
Riley J. Dennis is een YouTuber. Ze is een nonbinaire lesbische trans vrouw en ze maakt toegankelijke video’s over trans issues, maar ook over allerlei andere onderwerpen die met sociale gerechtigheid te maken hebben, onder andere Trump, racisme, ecologie en seksueel geweld. Dennis krijgt ongelooflijk veel transfobe haat over zich heen; er bestaan hele communities op sociale media die draaien om het haar belachelijk maken.
Cordelia Fine (boeken)
Cordelia Fine is filosoof, psycholoog en schrijver. Ze schrijft niet zozeer specifiek over trans issues, maar haar werk is wel een goed handvat voor het nadenken over de sociologie van gender. Haar boek “Delusions of gender” (“Waarom we allemaal van Mars komen”) laat zien hoe vroeg kinderen al gestuurd worden door verwachtingen op basis van hun waargenomen geslacht. Denk bijvoorbeeld aan zwangeren die (onbewust!) anders tegen hun ongeboren baby gaan spreken zodra ze weten welk (verondersteld) geslacht die heeft. Of denk aan een experiment waarbij kleine jongetjes “meisjeskleding” aan kregen en kleine meisjes “jongenskleding” en het effect dat dit had op de manier waarop volwassenen de kindjes benaderden en welk speelgoed ze voor de kindjes kozen.
Micha Meinderts (boek)
Micha Meinderts is een Nederlandse trans man die, mede op basis van zijn persoonlijke transitie-ervaring, een roman schreef, “Aldus Sybren”, over een jonge trans man. Het is een toegankelijk boek en mede de moeite waard omdat er zo weinig geschreven wordt over de ervaringen van trans mannen.
Micha Meinderts over zijn eigen boek
“Aldus Sybren” op Savannah Bay (kleine boekhandel gespecialiseerd in lgbtqia+)
Geslacht! (TV)
Ryanne van Dorst (voorheen bekend als Elle Bandita) is rockzangeres, gitarist en actrice. Ze werd geboren met een intersekseconditie en maakte in 2017 voor BNN een tv-serie over geslacht en gender. Deze serie is nog steeds online te bekijken.
Beste reizigers (TV)
Tegenlicht maakte in 2019 de documentaire “Beste reizigers”, waarin allerlei mensen aan het woord komen die buiten de door de maatschappij afgedwongen man-vrouw-binair vallen; trans, nonbinair, intersekse…. Positief aan deze documentaire is dat eindelijk eens de mensen om wie het gaat zelf aan het woord komen en dat er geen sprake is van verregaande problematisering en objectificatie.
Transketeers (video’s)
“Transketeers” is één van de weinige Nederlandstalige YouTube-kanalen over trans issues. Het kanaal wordt gemaakt door drie trans mannen en aangezien trans mannen over het algemeen veel minder zichtbaar zijn dan trans vrouwen, horen de Transketeers zeker in dit lijstje thuis! De video’s van de Transketeers worden gemaakt voor een breed publiek en zijn dan ook heel toegankelijk.
Pose (TV)
“Pose” is een dramaserie op Netflix die draait om de ballroom-cultuur in het New York van de late jaren 80. In deze serie worden de rollen van trans personen gespeeld door trans personen, iets wat helaas nog lang geen vanzelfsprekendheid is. De serie is prachtig gemaakt en deinst niet terug voor heftige thema’s, zoals de AIDS-epidemie die een constante dreiging vormde in die tijd. Ook onderwerpen als verstoting door familie, dakloosheid, sekswerk, chasers (mannen die het specifiek op trans vrouwen gemunt hebben en hen najagen), de strijd om medische behandelingen te verkrijgen komen aan bod. Absolute aanrader!
One from the vaults (audio, sociale media)
“One from the vaults” is een podcast die wordt gemaakt door trans vrouw Morgan M. Page. De podcast documenteert westerse (Canada, VS, in mindere mate Europa) trans geschiedenis. Als de wereld in de Netflix-serie “Pose” je aanspreekt, dan zal deze podcast-serie je zeker ook aanspreken, omdat veel afleveringen zich afspelen rond dezelfde periode en binnen dezelfde sociale omgevingen als die Pose portretteert. In elke aflevering is ontzettend veel tijd en liefde geïnvesteerd en de shownotes bevatten een schat aan verwijzingen naar gebruikte literatuur.
De transgenderkliniek op de Wallen
Op de Amsterdamse Wallen bevindt zich een transgenderkliniek gerund door trans mensen. Vice maakte er een korte documentaire over. Broadly heeft een Engelse versie.
The death and life of Marsha P. Johnson
Marsha P. Johnson wordt soms “de Rosa Parks van de gay liberation movement” genoemd. Ze speelde een sleutelrol in de Stonewall Riots. Haar vriendin (tevens activist) Victoria Cruz maakte een documentaire over haar verdachte (en onopgeloste) dood.
Petra de Jong
Hoi,
Ik wou een paar kleinigheden bijdragen aan het doorgaans prima stuk van jullie.
Als eerste over de zaak van medische assistentie. Jullie schrijven dat dit de beste weg is om de “genderdysforie” (ik geef de voorkeur aan een woord als genderstress, dat niet de beladenheid van een psychiatrische achtergrond heeft). Dat is voor een deel van de trans* mensen zeker het geval en het is ook heel goed dat die (veel te mondjesmaat) beschikbaar is. Er zijn wel enorme problemen met hoe die zorg geleverd werd en wordt (zie bijv. bij Principle 17).
Maar voor een grote groep binnen der trans* gemeenschap is medische zorg echt van weinig belang en gaat het vooral om jezelf kunnen uiten, je eigen genderexpressie(s) ontwikkelen en leven. Dit ter nuancering. En de aanwezigheid van die zorg is dus wel superbelangrijk en een deel van de actuele strijd gaat ook om betere en beter beschikbare trans* zorg voor wie die nodig heeft.
Iets over de binair/non-binair dichotomie (tweedeling). Eigenlijk is die hilarisch want vanaf het moment dat je er kent dat je je niet man/vrouw kunt identificeren. heb je meteen al het hele systeem opengeblazen.. dan zijn man en vrouw twee (net zomaar) dicht bevolkte plekken in een genderuniversum. En dat is leuk, maar vooral voor TERFS c.s doodeng, want je kunt je onttrekken aan hun kaders.
Zoals Petra schrijft hebben TERFs het nu vooral op trans* jongeren voorzien, met het vage (en fake) idee van een heel snelle ontwikkeling van genderstress – ze bedoelen: een heel late opmerkzaamheid bij ouders en verzorgers 😉 In de huidige wetsvoorstellen krijgen trans* kinderen en jongeren geen kans om (i.t.t. 16+ zonder voorspraak, op eigen gezag, hun gender te veranderen. Nu moeten ze nog wachtend tot ze 16 zijn, straks is voor 16- een oplossing beschikbaar – via de kinderrechter. Alsof dat in het belang van het kind zou zijn. Niet echt.
Gender kritisch stukje
Gender non conform ?
Men spreekt vaak van : gender non-conform. Je hebt zogenaamd gender conformisten en gender non-conformisten en niets ertussenin. Er zijn in de wereld zogenaamd twee soorten mensen. Trans mensen zouden gender non conform zijn, cis mensen zouden gender conform zijn. Het punt hiermee is, ik heb mij nooit geconformeerd, aan wát dan ook. Niet aan gender, niet aan conventie, niet aan niets. Daarom ben ik ook zo vaak in de problemen, daarom bots ik met mensen, omdat ik mijn poot stijd houd
Als men zegt, ik ben trans en jij niet, want jij ‘conformeert’ je aan gender, want jij bent ‘cis’, dan is dat best beledigend. Ik ben man en ik heb mij nooit geconformeerd aan het ‘man zijn’. Maar dat maakt mij nog geen ’trans’. Ik pas niet in zo’n raar hokje, als ‘cis’ of ’trans’. Je kan mensen toch niet reduceren tot zo’n theorie, ongevraagd. Een mens is zoveel meer dan ‘cis’, of ’trans’. Het is niet zwart/wit.De mens is extreem complex en laat zich niet in een vage humanistische theorie vatten. Gender is niets, dus iedereen is ‘gender non conform’. Alleen de braafste christenen, de braafste VVD stemmers, zijn misschien gender conform. En zelfs die niet.
Cis ?
Je bent cis, je voelt je content met je sekse ? Toen ik op school zat, waren sommige klasgenoten van mening, dat ik geen échte man was. Dat vond ik toen heel kwetsend. Toen was ik niet content met mijn geslacht. Maar dat kwam door de buitenwereld, niet door mijzelf. De ándere zeiden dat ik niet voldeed. Later begreep ik dat dit nonsense is. Als ik in deze tijd was opgegroeid en ik had als tiener gezegd : mam, ze vinden mij niet jongensachtig genoeg, ik voel mij niet lekker in mijn vel zitten, dan was men meteen in de trans modus gegaan. Ohh, hij is dus ‘een meisje’ blijkbaar. Nee, hij wordt slecht behandeld op school. Dat de samenleving giftig is, maakt mij niet ‘cis’, of ’trans’, of wat voor onzin dan ook. Dan ga je er slechts in mee. Ze zeiden tegen mij : je bent een watje, geen echte man etc. Dat vond ik toen erg, maar als ik erin mee was gegaan, dan was ik nu ‘omgebouwd’, wat je schijnbaar ook al niet mag zeggen, het woordje ‘omgebouwd’. Al zie ik niet in wat er nou weer zo ‘erg’ is aan dat woordje ? Dan leg je op ieder mini slakje zout. Tamelijk pathologisch. Want stel, ze ‘bouwen je om’, van een man, naar een vrouw, dan is dat toch juist wat je wilt. Dat is dan toch juist prachtig. Als het lukt, dan maakt het toch niet uit hoe je het noemt. Blijkbaar staat men er zelf niet eens achter, anders zou je niet gaan huilen over zo’n woordje.
Gender erkennen
Dan zegt men, een trans vrouw, zou zich nooit kunnen handhaven als cis man. Hiermee erkent men dus gender. Hiermee beland men zelf in die giftige fuik. Wat is dat , ‘je handhaven als cis man’ ? Ik heb mij nooit gehandhaafd, in general niet, los van je cis/trans dogmatiek. Nooit heb ik gedacht, ohh, ik ben ‘cis’, ik moet mij dus als ‘een cis’ gedragen. Men zegt, als je man bent, dan behoor jij je aan ‘mannelijkheid’ te conformeren. Ik conformeer mij aan niemand en ik handhaaf mij niet als ‘cis man’. Die term zegt mij niets. En die term zegt vele mensen niets, die buiten de trans cult staan. Dat de transcult bepaalde woorden gebruikt, maakt niet dat iedereen die woorden maar gaat overnemen. Jij noemt jezelf trans, prima, maar noem mij dan niet ‘cis’. Als ik mijzelf A noem, dan geeft mij dat niet het recht, om jou B te noemen. Wie zegt dat jij daarvan gediend bent ?
. Men doet net alsof ‘het mannelijke gender’ en hoe dat in ‘de samenleving’ geïnterpreteerd wordt, heel belangrijk is. Dat is dus een super normatieve instelling. Je erkent daarmee de samenleving en haar gender ellende. Ik ben gewoon ik. Een mens van het mannelijke geslacht en nog duizend andere zaken ( want chromosomen etc ). Als ik ‘een man’ was, volgens de conventies, dan was ik nu voetbal aan het kijken, of iets dergelijks. Niet iedere non-conformist, is ‘een trans’. Trans zélf, is een vorm van conformisme. Een sub-conformisme.
Génder is giftig, dus ’trans’ gender ook. Gender is kort samengevat : man stoer, vrouw hoer. Gender kunnen wij overstijgen, als we intelligent zijn, niet door ’trans gender’ te zijn, maar door het gewoon te ontkennen. Het is namelijk niets. Het is heetgebakken lucht.
Prince
De zanger Prince, wilde zich niet conformeren, deed wat hij wilde en hij was dan zogenaamd een ’trans vrouw’, met terugwerkende kracht. . Dus als ik hakken aan doe en lippenstift draag, dan ben ik ‘een vrouw’ ? Een rockartiest gaat sowieso een beetje rotzooien. Dat is niet ‘cis’, of ’trans’ , of wat dan ook. Dat is performance art.
Je hebt gothic subculturen, waar mannen lippenstift dragen en rokken etc. Maar zij zien zichzelf niet als ‘een vrouw’. Omdat men weet hoe relatief het is. Het is slechts drag. Het is niet de MATERIELE realiteit. Iets dat ‘links’ zou moeten begrijpen. De wereld bestaat uit materie, niet uit ‘een innerlijke ziel ‘. Als je botten opgraaft, van oermensen, dan kan je in het DNA van het botje zien : Dit was een man, of dit was een vrouw. Meer binair gaat het niet worden. Dat heeft niets met links/rechts te maken. De opsmuk is irrelevant. Hakken zijn niet per se ‘vrouwelijk’. In de achttiende eeuw droegen mannen hakken. Makeup, is cultureel bepaalt. Gender is sowieso cultureel bepaalt en cultuur is niets. Cultuur is een spook. Er is geen cultuur, er is alleen materie, metingen, wetenschap. Als ze botten opgraven van een man uit de achttiende eeuw, kunnen ze zeggen : hey, dit was een man. Ookal weten wij,dat mannen toen hakken droegen. Ohh, dan was het toch een ’trans vrouw’ ? Bij nader inzien ? Kan je nadenken ?
Complot ?
Dan de tweede stelling, ja, TERFS ( de trans exclusieve radicale feministen ) zouden beweren dat de farmaceutische/ plastische chirurgie industrie achter de trans hype zitten. In veel gevallen is het gewoon een kwestie van ‘follow the money’. Ik snap niet dat ‘anarchisten’ dat omtrent imperialisme wel begrijpen. De Irak oorlog was geen ‘vredes missie’, het ging over geld. Nee, ik zeg niet dat de plastische chirurchie lobby achter de trans beweging zit. Zoiets valt niet te bewijzen. Ze zullen er alleen niet armer van worden, ze zullen het alleen maar prachtig vinden. Want jouw transitie, is hun geld. En in het kapitalisme haalt iedereen overal geld uit. Men gaat over lijken. Dat is cynisch ? Zogenaamde marxisten en anarchisten zouden moeten weten hoe pervers en cynisch de wereld is. Als iemand miljoentjes kan innen, dan maakt het die persoon echt niet uit, of daarvoor iemand te snel in de transitie gaat. Verwarde tieners zijn er altijd. Je kan er nu alleen geld uit halen, door hen in te peperen dat men ’trans’ is.
Ik was als tiener erg ongelukkig. Was mij verteld dat ik ’trans’ was, dan was ik misschien wel hierin mee gegaan en was ik nu een ’trans vrouw’.
Ojee, iemand kwetsen, de grootste zonde, binnen modern ‘links’
Dit mag je allemaal niet zeggen, want zo kwets je mensen. En dat kan natuurlijk niet hé. Als je een soldaat zegt : je vocht in Irak voor de olie van de bazen, dan mag je dat niet zeggen. Je kwetst hem/haar en misschien pleegt hij dan wel zelfmoord. De normie instelling, je moet altijd een blad voor de mond nemen, om maar geacepteerd te worden, binnen de ‘linkse’ scene.
anders pleegt die/die zelfmoord
Ook een dooddoener, in de transgender discussie . Als je vraagtekens zet, bij de manier waarop mensen zo makkelijk in transitie gaan, dan plegen die mensen zelfmoord, is wat trans activisten vaak zeggen . Ben het met mij eens, of ik pleeg zelfmoord. Dat is chantage. Daarnaast is het niet mijn verantwoording, wie zelfmoord pleegt en waarom. Als mijn mening iemand over het randje kan duwen, dan is die persoon sowieso al extreem labiel en is er echt wel meer aan de hand. Dat geeft al aan, dat deze personen sowieso al problemen hebben. Anders ga je niet wegens zoiets zeefmoord plegen, wegens de mening van iemand die je niet kent. Sommige mensen haten mij, ga ik dan zelfmoord plegen ? Sommige mensen vinden mij mislukt en een loser. Ga ik dan zelfmoord plegen ? Zou ik het wél doen, zou het dan aan die mensen liggen ?
De laatste kronkel
Rechts hekelt trans, radicale feministen ook, dus die zijn beide een beetje hetzelfde. Dat zegt men. Dat is onzin. Neonazi’s waren tegen de Irak oorlog, omdat het Amerikaans imperialisme was/is en neonazi’s haten Amerika. Ik was ook tegen de Irak oorlog, omdat het Amerikaans imperialisme was/is, dus ik ben ook een neonazi ? Baudet is tegen pedofilie, ik ook, dus hij en ik zijn hetzelfde ? De SGP vind zinloos geweld erg verschrikkelijk. Ik vind dat ook, de SGP en ik, één pot nat ? Mijn buurman is tegen het slaan van kinderen, ik ook. Hij en ik zijn dus hetzelfde en hebben dezelfde ideologische background ?
Radicale feministen zijn niet tégen trans personen, zoals rechts dat is. Nee, ze zijn niet tégen die mensen, ze vinden niet dat die trans mensen moeten veranderen, of geen recht op het leven hebben, of wat dan ook. Radicale feministen, sluiten hen alleen buiten hun meetings. En dat recht hebben ze. Want wat jouw meeting is, is jouw meeting en je laat binnen en sluit uit wie je maar wilt, vanuit wat voor reden dan ook. Dat maakt jou niet links/rechts. Dat is gewoon wat het is.
Daar komt wel bij, radicale feministen gaan met rechts in zee, omdat men een bondgenoot vind in rechts, tegen de trans activisten. Ik heb honderden vraagtekens, bij ‘de queer theory en transgenderisme’, maar dat maakt mij nog geen bondgenoot van rechts. Ik vind dat radicale feministen zéker geen pact hadden moeten sluiten met rechts. Want hun problemen met trans, zijn heel anders, dan de problemen die rechts zou noemen. Ze komen elkaar toevallig tegen hier, maar men heeft geheel andere drijfveren.
In reactie op Nayokosadashi:
Zowel trans mensen als cis mensen kunnen gender-nonconformING (gnc) zijn. Mensen die zich gnc noemen, zeggen daarmee dat zij zich niet houden aan (sterker nog: zich verzetten tegen) maatschappelijke verwachtingen omtrent hun (veronderstelde) geslacht. Er is geen enkele reden waarom cis mensen niet gnc zouden kunnen zijn. De reden dat ik gender-nonconformING schrijf en niet ‘gender-nonconform’ zoals jij zit ‘m in het feit dat gnc te maken heeft met gedragingen en uitingen en niet met een observatie over hoe ‘gender-conform’ een ander is.
Om te beginnen: het centrale uitgangspunt is ZELFidentificatie. Dat betekent dat een ander jou niet kan vertellen wie of wat je wel of niet bent.
Nogmaals, zowel cis als trans mensen kunnen zich al dan niet conformeren aan de rollen die hen door de maatschappij worden toebedeeld.
Dit zegt niemand.
Nogmaals, hoe jij jezelf noemt is aan jou en aan niemand anders. Daar waar ons stuk gaat over trans mensen, gaat ons stuk over mensen die zichzélf als trans omschrijven.
Niemand voldoet volledig aan alle verwachtingen die hangen aan de geconstrueerde categorieën ‘man’ en ‘vrouw’. Dat betekent echter nog niet dat dus iedereen gnc is. Er zijn namelijk heel veel mensen die om allerlei redenen juist wél heel graag willen voldoen aan al die verwachtingen. Die verzetten zich dus niet tegen die verwachtingen en zullen zich vermoedelijk dus ook niet gnc noemen. Nogmaals, het gaat over ZELFidentificatie, niet over de vraag of jij vindt dat iemand al dan niet gender-conforming is.
Je omschrijft hier prima hoe schadelijk gendernormen zijn voor iedereen, maar het waren hier toch ánderen die niet content waren met jouw sekse en niet jijzelf?
Mensen die in transitie gaan doen dat niet omdat anderen iets van hen vinden. Ze doen dat omdat ze zich (vaak al hun hele leven of vanaf zeer jonge leeftijd) diep onbehaaglijk voelen bij hun genderrol en/of hun toegewezen geslacht.
Dit is complete onzin. Je hebt duidelijk geen flauw benul van het jarenlange traject waar je dankzij de medische poortwachters in terecht komt voordat je überhaupt concrete hulp krijgt als je een transitiewens hebt. Je trapt blijkbaar in de onzinverhalen van TERFs die denken dat kinderen bij de minste of geringste uiting van onbehagen of problemen rondom gender in een transitietraject gedouwd worden. Het tegendeel is waar; er zijn enorme wachtlijsten en je wordt jarenlang aan allerlei psychologische onderzoeken onderworpen voordat je richting transitie kunt.
Als wat jij zegt waar zou zijn, zou zo ongeveer de halve bevolking op dit moment in een transitietraject zitten. Nogmaals, totale bullshit.
Als de samenleving niet giftig zou zijn, zouden er nog steeds trans mensen bestaan. Trans mensen hebben altijd bestaan. Je reduceert trans zijn tot een soort tegenreactie op onaardige opmerkingen, dat is niet hoe het werkt.
En wederom, hoe jij jezelf definieert is aan jou alleen.
Geslachtsbevestigende operaties gebeuren alleen bij meerderjarige mensen na een doorgaans jarenlang traject. Je wordt niet een kliniek in gesleurd om een geslachtsbevestigende operatie te ondergaan.
‘Ombouwen’ doe je met een auto als je op gas in plaats van benzine wilt gaan rijden, niet met een menselijk lichaam. De term is sterk dehumaniserend en om die reden naar en kwetsend. Dat heeft helemaal niets te maken met ergens zelf wel of niet achter staan. Het heeft te maken met opkomen voor de menselijkheid van trans mensen. Trans mensen zijn niet één of andere curieus fenomeen over wie je kunt praten alsof het om auto’s of je badkamer gaat, trans mensen zijn mensen.
Met andere woorden: mocht je hierna nog willen reageren en je gebruikt dit soort terminologie, dan wordt je reactie niet meer doorgelaten.
Erkennen dat gender een sociaal construct is zorgt niet dat gender op magische wijze uit de realiteit verdwijnt. Was het maar waar.
Gender is echt omdat de maatschappij het als echt beschouwt en daarnaar handelt. Het feit dat ik door de maatschappij als vrouw word gezien, betekent dat ik als vrouw word behandeld. Als ik als man zou worden gezien, zou ik op een andere manier worden behandeld.
‘Cis’ zijn betekent alleen maar dat je je eigen identiteit op dezelfde manier omschrijft als anderen dat deden toen je net geboren was. Dat je jezelf dus man noemt. Dat doe je meermaals in je reactie, dus dat zou doen vermoeden dat je cis bent. Daar horen echter verder geen gedragingen bij. Het zegt enkel en alleen iets over de vraag of er een verschil is tussen het geslacht dat anderen je toebedachten toen je net geboren was en het geslacht dat je jezelf toebedenkt.
Waarom zou je beledigd zijn door het gebruik van een term die niets meer zegt dan dat jij jezelf net zo noemt als anderen je noemden toen je net geboren was? Die term zegt helemaal niets over wie of wat je bent.
Maar nogmaals, het is helemaal aan jou hoe jij jezelf identificeert. In gesprekken over gender is de term ‘cis’ nodig om te differentiëren, maar niemand kan jou verplichten om die term voor jezelf te gebruiken en het staat je uiteraard volledig vrij om boos te worden als een ander die term over jou gebruikt (dat gebeurt vast heel erg vaak?). Vraag je misschien alleen eens af waaróm je daar precies boos over wordt. Waarom word je boos als iemand constateert dat jij jezelf man noemt en dat anderen jou ook man noemden toen je net geboren werd?
Dat je wilt dat iets niet zo is, maakt nog niet dat je ineens in een andere werkelijkheid leeft. Als wij het niet zouden hebben over wat gendernormativiteit voor mensen betekent en hoeveel schade gendernormen aanrichten, dan ontkennen wij de realiteit waar mensen in leven.
Wij zouden niets liever willen dan dat iemands gender volstrekt irrelevant was voor hoe diegene wordt behandeld, maar dat is nu eenmaal niet de realiteit. Je (veronderstelde) geslacht is ZEER bepalend voor hoe de samenleving je behandelt en dat kun je alleen maar bestrijden door duidelijk te maken hoe dat precies werkt. Daarvoor zul je bijvoorbeeld moeten benoemen wat het voor iemand betekent als de samenleving diegene als man ziet.
Er is dan ook helemaal niemand die dat beweert, dus dat heb je zelf verzonnen.
Nee, dat is onzin. Er zijn trans mensen die zich zo veel mogelijk conformeren aan gendernormen. Er zijn ook trans mensen die gendernormen met hand en tand bestrijden. En dat mag allemaal.
Je vergeet bovendien dat genderexpressie voor heel veel mensen ook veel vreugde met zich meebrengt. Dat het geweldig kan zijn om je bijvoorbeeld supervrouwelijk of supermannelijk te kleden of gedragen.
Elke vorm van genderexpressie zou optioneel moeten zijn, normloos, een leuk spel.
Gender is een sociaal construct. En in die zin zou je het ‘gebakken lucht’ kunnen noemen. Maar door alleen maar te roepen dat het niet echt is los je geen enkel probleem op en verander je niet de realiteit.
Geld is ook een sociaal construct en dus ook ‘gebakken lucht’, maar door dat te roepen ben je niet ineens op magische wijze van je schulden af en kun je niet ophouden je huur te betalen.
Waarom zou Prince in godsnaam een trans vrouw zijn? Hier zit geen enkele logica in. Sowieso wordt niemand vrouw door hakken aan te doen en lippenstift op te doen. Wat een bizarre redenering.
Een trans vrouw is iemand die je vertelt dat ze een trans vrouw is.
Waarom zou iemand zich als vrouw zien enkel en alleen door het opdoen van lippenstift? Jij denkt dat lippenstift voor vrouwen is? Lippenstift is voor iedereen die van lippenstift houdt, punt, daar is alles mee gezegd. Lippenstift is geen drag (maar kan wel onderdeel zijn van drag). Lippenstift is gewoon lippenstift.
Nee, dat kun je feitelijk helemaal niet zien. Je kunt aan iemands botten niet zien wat iemands gender was. Je kunt hooguit zien wat iemand voor lichaam had. Dat zegt niets over wie diegene was.
Jij bent hier degene die kennelijk denkt dat er mensen bestaan die denken dat je trans wordt van lippenstift of hoge hakken. Ik kan je vertellen dat die mensen niet bestaan en dat er niemand is die een ander trans noemt vanwege het dragen van hoge hakken of het opdoen van lippenstift.
Er is geen ’trans hype’. Dat trans mensen nu eindelijk gehoord en gezien worden is geen ‘hype’ maar het gevolg van tientallen jaren activisme vanuit een sterk gemarginaliseerde gemeenschap.
Nogmaals, als hier ook maar enige waarheid in zat dan zou zo ongeveer de helft van de bevolking inmiddels in een transitietraject zitten. De werkelijkheid is dat genderklinieken aggressief poortwachten en dat mensen door allerlei hoepels moeten springen om te ‘bewijzen’ dat ze trans zijn. Dat duurt in veel gevallen járen.
Zo werkt het gewoon niet. Niemand kan jou vertellen dat je trans bent. Als je trans bent, dan weet je dit zelf. Iemand die niet trans is, kiest niet voor een transitie en zal ook niet zo ver komen. Er zijn nauwelijks mensen met spijt van hun transitie. Er zijn wél heel veel mensen die niet op tijd geholpen worden en die daardoor in ernstige psychische nood geraken of zelfs een einde aan hun leven maken omdat ze niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. Dát is de realiteit.
Het lijkt ons eerlijk gezegd een uitstekend idee om soldaten bewust te maken van de wijze waarop ze als kanonnenvoer worden gebruikt door machthebbers, maar dit terzijde.
Iemand gaat niet over tot zelfdoding omdat een ander iets vervelends zegt. In het geval van trans mensen die voor zelfdoding ‘kiezen’ is dat vaak een gevolg van jarenlange uitsluiting, fysiek en geestelijk geweld, stigmatisering etc.
Dit is een ronduit walgelijke framing. Niemand dreigt met zelfmoord om een medische transitie gedaan te krijgen.
Acceptatie van mensen hun identiteit verlaagt het aantal suïcides drastisch. Beweren dat dit dus betekent dat trans mensen een menswaardige behandeling (waar iedereen recht op heeft!) afdwingen door met zelfmoord te dreigen is weerzinwekkend.
Nogmaals, mensen begaan geen zelfdoding omdat er iemand een vervelende opmerking maakt. Mensen begaan zelfdoding omdat zij jarenlang structureel worden uitgesloten, gediscrimineerd, mishandeld etc.
Dat gezegd hebbende: woorden als ‘ombouwen’ en ander ontmenselijkend taalgebruik dragen wel degelijk bij aan structurele uitsluiting en discriminatie. Je bent dus onderdeel van het probleem als je weigert om ontmenselijkende termen achterwege te laten.
Dit zijn onzinnige drogredenen. Dat je het op een bepaald vlak met iemand eens bent, betekent niet dat je hetzelfde bent als die ander. Ik ben het met Wilders eens dat katten leuke dieren zijn, maar dat maakt mij niet ‘een beetje hetzelfde’ als Wilders.
TERFisme komt letterlijk uit rechtsconservatieve en fundamentalistisch-katholieke kringen. De meeste TERFs zijn witte conservatieven. Het is dus niet dat ze ‘een beetje hetzelfde’ zijn, TERFisme *is* een (extreem)rechtse stroming.
Geen enkel trans persoon wil naar een meeting van TERFs. Dat neemt niet weg dat discriminatie bij wet verboden is en dat je mensen dus bijvoorbeeld niet de toegang tot een verder openbaar evenement mag ontzeggen enkel omdat ze trans zijn.
Maar TERFs willen trans mensen niet alleen buitensluiten uit hun eigen meetings. Ze willen trans mensen (of eigenlijk vooral trans vrouwen) maatschappelijk uitsluiten. Ze willen dat een trans vrouw niet naar een damestoilet mag, ze willen dat een mishandelde trans vrouw niet bij een vrouwenopvang terecht kan, ze willen dat een trans vrouw naar een mannengevangenis gaat. Ze willen trans vrouwen het leven onmogelijk maken.
‘Transgenderisme’ is een term verzonnen door anti-trans activisten die daarmee één of andere ideologie willen suggereren die er niet is.
Alles wat je geschreven hebt lezende zou ik zeggen dat ‘rechts’ jou op een boel vlakken een prima bondgenoot zou vinden.