Universiteiten zien hun studenten steeds meer als melkkoeien

Stel: je bent student en het leek je een aantal jaar terug een goed idee om twee masterstudies te gaan doen. Dan kreeg je afgelopen jaar een flinke deur in je gezicht. Je had 1.713 euro per jaar voor collegegeld ingecalculeerd, maar ondertussen moeten studenten maar liefst tot 14.000 euro collegegeld betalen voor een tweede master rechten! Meer dan acht keer zo veel. Studenten met dit probleem lanceerden daarom afgelopen week de Stichting Collectieve Actie Universiteiten (SCAU), “een juridische oorlogsverklaring” aan de universiteiten. Die mogen namelijk sinds het begin van dit studiejaar het collegegeld voor de tweede master zelf vaststellen en daar maken ze natuurlijk dankbaar gebruik van.

Een aantal rechtenstudenten dat hun tweede master rechten lang voor deze maatregel gepland heeft, vindt het een beetje te gortig worden. Ze vragen zich af waar dat bedrag eigenlijk vandaan komt. De eerste stap in hun actie is een brief aan 8 universiteiten. Daarin wordt om uitleg van de belachelijke bedragen gevraagd.

De universiteiten krijgen van de overheid geen geld meer voor tweede masterstudies. Daarom mogen ze nu hun verlies compenseren door het collegegeld te verhogen. Maar SCAU vraagt zich af of dat verlies wel in verhouding staat tot de enorme verhoging. Gaat het geld echt naar het onderwijs voor die student? Dekt het inderdaad het verlies aan inkomsten van de universiteit? Wordt het niet stiekem doorgesluisd naar andere delen van de universiteit? Is de kwaliteit van de opleiding wel zo hoog dat je zoveel collegegeld kan vragen?

Kortom: het riekt naar een truc om geld in het laatje van universiteiten te brengen. Met medewerking van de overheid, over de rug van studenten. Als de universiteiten zich niet kunnen verantwoorden, dan zullen de studenten naar de rechter stappen om de verhoging van het collegegeld terug te laten draaien.

Mocht deze actie slagen, dan zal hij waarschijnlijk geen wereldschokkend effect hebben. Het collegegeld zal misschien wat verlaagd worden. Maar dat betekent niet dat het nutteloos is. Het is belangrijk om de universiteitsbesturen en de regering van zoveel mogelijk kanten te bestoken. Het studentenverzet is er alleen maar bij gebaat, als blijkt dat universiteiten geen juridische poot hebben om op te staan en smerige spelletjes spelen. Dat zal wederom aantonen dat de universiteitsbesturen andere belangen hebben dan de studenten, en tevens dat de regering met zo’n maatregel niet veel goeds in de zin heeft.

Maar natuurlijk moet de strijd niet alleen juridisch gevoerd worden. Juist niet. Er staat in het hoger onderwijs een stevige lijst van bezuinigingen op het programma waarvan we niet de illusie mogen hebben dat we die allemaal via de rechter terug kunnen draaien. Laat staan de bezuinigingen op alle andere terreinen.

Op 12 april debatteert de Tweede Kamer over bezuinigingen op het hoger onderwijs. Daarom gaan studenten op die dag in Den Haag hun stem laten horen en demonstreren.

Frodo Tromp